Trung Quốc: Nhập khẩu thủy sản tăng, nhưng tiêu thụ trong nước chưa khởi sắc

Riêng trong tháng 4/2023, Trung Quốc NK gần 490 nghìn tấn thủy sản, trị giá gần 1,8 tỷ USD, tăng lần lượt 61% và 48% so với tháng 4/2022. Trong 4 tháng đầu năm, khối lượng NK trong tháng 4 đạt mức cao nhất.

NK tôm các loại chiếm tỷ trọng cao nhất, 30% về khối lượng và 43% về giá trị trong tổng NK thủy sản vào Trung Quốc. Trong 4 tháng đầu năm, thị trường này đã NK gần 359 nghìn tấn tôm, trị giá trên 2.4 tỷ USD. Trong đó, tôm nước ấm (tôm chân trắng, tôm sú) NK vào Trung Quốc đạt 322 nghìn tấn, trị giá tên 1,8 tỷ USD, là sản phẩm được NK nhiều nhất cả về khối lượng và giá trị. Giá trung bình NK tôm vào Trung Quốc đạt 5,6 USD/kg).

Ecuador. Ấn Độ và Canada là 3 nước có giá trị NK tôm nhiều nhất vào Trung Quốc: chiếm lần lượt 50%, 9% và 11%. Các nguồn cung cấp khác trong top 10 bao gồm Thái Lan, Achentina, Mỹ, New Zealand, Nga, Indonesia và Greenland. NK tôm từ hầu hết các nước này đều tăng. Việt Nam là nguồn cung thứ 11 và có mức sụt giảm mạnh nhất tại thị trường này.

NK cá tra vào Trung Quốc chiếm 4% về khối lượng và 2% về giá trị với. Trong 4 tháng đầu năm nay, Trung Quốc NK 52,5 nghìn tấn cá tra Việt Nam. Giá trung bình NK liên tục sụt giảm, từ 2,27 USD trong tháng 1 xuống 2,14 USD trong tháng 4. So với cùng kỳ năm ngoái, giá trung bình NK cá tra vào Trung Quốc giảm 3% -14% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các loài thủy hải sản khác chiếm 67% khối lượng và 55% giá trị NK thủy sản vào Trung Quốc trong 4 tháng đầu năm nay, với 828 nghìn tấn, trị giá trên 3,1 tỷ USD, tăng 10% về giá trị và khối lượng tương đương cùng kỳ năm 2022.

Sau khi Trung Quốc dỡ bỏ kiểm soát Covid, mở cửa trở lại, giới kinh doanh thủy sản toàn cầu đều kỳ vọng vào sự bùng nổ nhu cầu dựa trên giả định: sau 3 năm bị hạn chế, người dân có nhiều tiền tiết kiệm và có khả năng tăng chi tiêu trong một bối cảnh mới.
Tuy nhiên, thực tế sự đột phá tiêu thụ của thị trường nội địa Trung Quốc có vẻ không như dự đoán. Các chuyên gia thị trường đều nhận ra một thực tế: Ba năm áp dụng các biện pháp kiểm soát Covid đã làm suy yếu nghiêm trọng khả năng chi tiêu của nhiều hộ gia đình Trung Quốc, kể cả tầng lớp trung lưu thành thị.  Bối cảnh khiến tiêu dùng còn dè dặt là: lương giảm và cắt giảm việc làm trong các lĩnh vực khác nhau, từ công nghệ đến dịch vụ tài chính. Bên cạnh đó, chi tiêu của những người trẻ tuổi – nhóm nhân khẩu tiêu dùng tích cực nhất của Trung Quốc, đã bị ảnh hưởng bởi tình trạng thất nghiệp, với tỷ lệ 20% dân số trẻ này bị thất nghiệp. Người ta cho rằng, người Trung Quốc chỉ có thể tăng chi tiêu mạnh mẽ hơn, khi mà thu nhập của người dân được tăng lên.

Nhập khẩu thủy sản vào Trung Quốc tăng có một phần đáng kể dành cho hoạt động gia công và chế biến XK của đại lục này. Trung Quốc là một cường quốc về chế biến thủy sản với khoảng 9,2-9,3 nghìn cơ sở chế biến, tổng công suất 28,5 triệu tấn/năm.  

Thị trường Trung Quốc ít nhiều đang có những tín hiệu tích cực hơn, nhất là sau lễ hội mùa xuân, lĩnh vực du lịch đang thu hút nhiều hơn người dân Trung Quốc, cũng như khách du lịch quốc tế. Kỳ vọng từ mùa hè năm nay, thị trường sẽ sôi động dần trở lại.