(vasep.com.vn) Từ ngày 11 đến 14/11, Ủy ban Nghề cá Đông Bắc Đại Tây Dương (NEAFC) đã họp thường niên tại London (Anh), nhưng các quốc gia thành viên châu Âu tiếp tục bế tắc trong việc thống nhất hạn ngạch đánh bắt cá thu và cá tuyết xanh – hai loài cá có vai trò quan trọng đối với chuỗi cung ứng thủy sản toàn cầu. Đồng thời, nhiều quốc gia đặt câu hỏi về độ tin cậy của những phát hiện khoa học mới nhất.

Năm nay, Hội đồng Khoa học Biển Quốc tế (ICES) đã điều chỉnh mô hình thống kê, khuyến nghị cắt giảm mạnh hạn ngạch năm 2026: cá thu Đại Tây Dương từ 576.958 tấn xuống 174.357 tấn (giảm 70%) và cá tuyết xanh từ 1,45 triệu tấn xuống 851.344 tấn (giảm 41%). EU cho biết phần lớn thành viên NEAFC phản đối đề xuất giảm hạn ngạch theo khoa học, khiến nguy cơ khai thác quá mức càng nghiêm trọng. EU nhấn mạnh cá thu và cá tuyết xanh đều đang bị khai thác vượt ngưỡng, song các quốc gia chưa thể đạt thỏa thuận về phân bổ hạn ngạch.
NEAFC gồm sáu bên: EU, Quần đảo Faroe, Greenland, Iceland, Na Uy, Nga và Vương quốc Anh, cùng một số thành viên hợp tác khác. Tuy nhiên, sự bất đồng kéo dài khiến đề xuất cấm vận chuyển hải sản bằng đường biển – nhằm hạn chế đánh bắt bất hợp pháp – cũng không nhận được sự ủng hộ cần thiết. EU cảnh báo điều này đe dọa trực tiếp tới tính bền vững của nguồn lợi thủy sản ở toàn khu vực Đông Bắc Đại Tây Dương.
Tác động của sự trì hoãn này đang lan tới ngành thức ăn thủy sản châu Âu. Leif Kjetil Skjaeveland, Giám đốc phát triển bền vững của Skretting (Na Uy), cho biết ngành không còn nhiều thời gian để đạt thỏa thuận, bởi cá tuyết xanh là nguyên liệu thiết yếu trong thức ăn nuôi trồng thủy sản. Ông cảnh báo FIP – Dự án Cải thiện Nghề cá Cá tuyết xanh – có nguy cơ thất bại nếu không có tiến triển.
Theo yêu cầu của Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thủy sản (ASC), các trang trại phải chuyển sang sử dụng “thức ăn đạt chuẩn ASC” trước ngày 31/10/2025. Nếu FIP hết hạn mà không đáp ứng tiêu chuẩn, nguyên liệu cá tuyết xanh sẽ không còn được phép dùng trong thức ăn cho các trang trại được chứng nhận ASC, đe dọa toàn bộ chuỗi cung ứng nuôi biển châu Âu.