Công tác quản lý nghề khai thác tôm đỏ Argentina đang trở thành chủ đề trọng tâm trong các cuộc tranh luận về thủy sản tại Argentina. Dù thảo luận đến nay chủ yếu diễn ra trong khu vực tư nhân, ông Agustín de la Fuente - chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Khai thác Thủy sản Patagonia Argentina (CAPIP), khẳng định rằng các cơ quan thực thi - bao gồm Hội đồng Thủy sản Liên bang (CFP) và Thứ trưởng Bộ Thủy sản - cần chủ động và trực tiếp dẫn dắt tiến trình này.
Hạn ngạch, quyền khai thác và tác động kinh tế - xã hội của đội tàu Rawson là tâm điểm tranh luận ngành thủy sản Argentina
Trong một báo cáo độc quyền do Guillermo Nahum thực hiện trên tạp chí REVISTA PUERTO, ông De la Fuente nhấn mạnh rằng việc thiết lập cơ chế hạn ngạch là bước đi tất yếu hướng tới phát triển bền vững, song cũng đưa ra cảnh báo rằng mọi tiến triển phải được thực hiện một cách thận trọng, đồng thời buộc phải ghi nhận và bảo đảm sự phát triển kinh tế - xã hội đang vận hành quanh nguồn tài nguyên này, đặc biệt là vai trò trọng yếu của nó đối với tỉnh Chubut.
Định hướng quản lý và thiết lập hạn ngạch
Theo Chủ tịch CAPIP, khung pháp lý hiện hành đã quy định rõ về đối tượng có quyền hợp pháp tiếp cận ngư trường hợp pháp, tuy nhiên việc xác lập chính thức quyền tiếp cận này thuộc về trách nhiệm của Cơ quan Thực thi.
Ông Agustín de la Fuente cho biết: “Chúng tôi cùng với CAPeCa và nhiều bên độc lập khác đã kiên trì kiến nghị xây dựng kế hoạch quản lý nghề cá trong thời gian dài… Hạn ngạch có thể tạo ra một nền tảng quản lý nhưng đây là một quá trình cần thời gian thực hiện”.
Theo vị doanh nhân này, lộ trình trên mang ý nghĩa then chốt bởi nguồn lợi dồi dào hiện nay là kết quả của nhiều năm ‘chăm sóc và quản trị hiệu quả’ dưới sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và Viện Nghiên cứu & Phát triển Nghề cá Quốc gia (INIDEP). Bước ngoặt bắt đầu từ sản lượng khoảng 7.000 tấn vào năm 2005, sau đó phát triển cùng mô hình quản lý "theo khu vực rào chắn" do nhóm nghiên cứu Daniel Bertuche tại INIDEP thúc đẩy, tạo tiền đề cho bối cảnh khả quan hiện tại - khi INIDEP đã ủng hộ việc chuyển sang cơ chế quản lý theo hạn ngạch.
Ông De la Fuente cũng lưu ý rằng tốc độ tăng trưởng nguồn lợi quá nhanh, vượt xa công suất chế biến hiện hữu tại địa phương dẫn tới tình trạng “xáo trộn đáng kể” trong vận hành. Do đó, kế hoạch quản lý mới cần được tính toán đầy đủ các yếu tố lịch sử, mức độ đầu tư, vốn lưu động của chủ tàu cũng như quy mô lao động phụ thuộc vào ngành tôm (ước tính khoảng 10.000 người chỉ riêng trong các nhà máy chế biến).
Bài toán tiếp cận ngư trường và đội tàu khu vực
Một điểm nóng gây tranh luận hiện nay là đội tàu Rawson (đội tàu “vàng” của tỉnh Chubut) và các chủ tàu đã tiếp cận ngư trường thông qua những giấy phép hiện thuộc diện phải rà soát lại. Trong khi sự mở rộng của đội tàu Rawson đã làm gia tăng mạnh năng lực khai thác (các tàu mới hiện có sản lượng tương đương toàn bộ đội tàu năm 2000 cộng lại), ông De la Fuente cho rằng yếu tố cốt lõi cần đặt vào an toàn và hiện đại hóa phương tiện thay vì chỉ tập trung vào công suất 480 mã lực hay sức chứa 900 thùng.
Ông De la Fuente nhấn mạnh: “Bất kỳ phương pháp nào nhằm đưa nghề cá vào khuôn khổ quản lý đều sẽ mang lại hiệu quả” đồng thời dẫn chứng mô hình quản lý cá hake Hubbsi thành công: Trong một nghị quyết gần đây của Hội đồng Thủy sản Liên bang, tổng hạn ngạch đối với loài này đã được ấn định ở mức 370.000 tấn so với con số vỏn vẹn120 tấn vào thời điểm ban hành Luật Khẩn cấp Nghề cá trước đây.