Cá rô phi đang nổi lên như đối tượng nuôi chiến lược bên cạnh tôm và cá tra, nhờ nhu cầu toàn cầu về protein giá rẻ, lành mạnh. Nhiều địa phương đã chuyển đổi hiệu quả sang nuôi loài cá này, góp phần nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế bền vững.
Tại Ba Vì (Hà Nội), người dân xã Minh Quang chuyển từ trồng lúa sang nuôi cá rô phi, đạt 8–10 tấn/ha/vụ, cá đạt trọng lượng 0,4–0,5 kg sau 6–8 tháng. Thu nhập cao gấp 15–20 lần trồng lúa, sản phẩm đạt chuẩn ASC, BAP, tiêu thụ tốt tại EU, Mỹ.
Ở An Giang, mô hình nuôi kết hợp cá rô phi và cá tra trong bể bạt giúp tăng năng suất, giảm dịch bệnh. Năm 2024, sản lượng cá rô phi đạt hàng chục nghìn tấn. Việc ứng dụng công nghệ tuần hoàn RAS giúp tăng tỷ lệ sống, giảm chi phí sản xuất.
Theo Cục Thủy sản, cá rô phi là đối tượng tiềm năng để đa dạng hóa sản xuất, giảm phụ thuộc vào tôm và cá tra. Quý II/2025, Cục sẽ triển khai các mô hình nuôi cải tiến, giảm hệ số chuyển đổi thức ăn, tăng tỷ lệ sống và hiệu quả kinh tế.
Hiện cả nước có 30.000 ha nuôi cá rô phi, sản lượng 300.000 tấn; mục tiêu đến 2030 đạt 40.000 ha, 400.000 tấn. Với khí hậu thuận lợi, diện tích mặt nước lớn, công nghệ nuôi hiện đại và các FTA như RCEP, Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển ngành.
Tuy nhiên, ngành vẫn đối mặt thách thức: giống kém chất lượng, dịch bệnh (như virus TiLV), giá thu mua bấp bênh, phụ thuộc nhập khẩu thức ăn và áp lực cạnh tranh từ Brazil, Trung Quốc.
Để phát triển bền vững, cần đầu tư giống GIFT, kháng TiLV, mở rộng nuôi công nghệ cao, tự chủ thức ăn, nâng cấp chế biến và đạt chứng nhận quốc tế.