(vasep.com.vn) Tuần Thánh và Lễ Phục sinh là thời điểm tiêu thụ chính các sản phẩm thủy sản ở châu Âu. Các thương nhân nhanh chóng tích trữ hàng vì kho lạnh dự trữ ở châu Âu đang ở mức thấp đối với tất cả các sản phẩm chính. Nhu cầu mạnh mẽ này đang dẫn đến giá cao hơn ở tất cả các thị trường hàng đầu. Đáng chú ý, tôm bất ngờ được ưa chuộng trở lại sau nhu cầu ảm đạm kéo dài suốt năm 2023; theo đó, giá tôm tăng mạnh. Đối với cá ngừ, giá nguyên liệu thô giảm đã làm phục hồi nhu cầu đối với cá ngừ đóng hộp do các nhà chế biến có thể đưa ra mức giá thấp hơn.
Trong khi đó, các vấn đề hậu cần tiếp tục gặp phải đối với các chuyến hàng vận chuyển qua cả kênh đào Panama và Suez. Cần lưu ý rằng Chỉ số Container Thế giới (WCI), đã tăng 20% trong khoảng thời gian từ tháng 2/2024 đến tháng 3/2024 lên 3.160 USD, cao hơn 1.300 USD so với mức của tháng 3/2023. Về lâu dài, sẽ dẫn đến giá hải sản cao hơn như cá rô phi, cá tra, cá tuyết và tôm.
Tỷ lệ lạm phát hàng năm tại khu vực đồng Euro là 2,8% vào tháng 1/2024, giảm từ mức 2,9% vào tháng 12/2023. So với một năm trước đó, tỷ lệ này là 8,6%. Lạm phát hàng năm của Liên minh Châu Âu là 3,1% trong tháng 1/2024, giảm từ mức 3,4% vào tháng 12/2023. Trong Báo cáo giá cá châu Âu tháng 3/2024, 48% giá không thay đổi so với tháng 2/2024, với một số sản phẩm thủy sản tăng 27% và giảm 25%.
Cá thịt trắng
Sản lượng khai thác cá tuyết chấm đen vào năm 2024 dự kiến đạt khoảng 265.000 tấn, ngang bằng với tổng sản lượng năm 2023, nhưng thấp hơn 30.000 tấn so với năm 2022. Hạn ngạch đối với loài này ở Biển Barents thấp hơn, dẫn đến sản lượng đánh bắt của Na Uy và các nước trên thế giới giảm. Ngược lại, Iceland dự kiến sẽ đánh bắt nhiều cá tuyết chấm đen hơn trong năm nay, với tổng sản lượng thu hoạch ước đạt 74.000 tấn, tăng khoảng 12.000 tấn so với năm 2023. Giá dự kiến sẽ ổn định.
Tổng sản lượng đánh bắt cho phép (TAC) cá minh thái của Nga tăng mạnh vào năm 2024, tăng khoảng 12% so với những năm trước. Ngoài ra, TAC cá minh thái Alaska của Liên bang Nga là hơn 2 triệu tấn, cao hơn khoảng 410.000 tấn so với TAC 2022–2023. Sản lượng đánh bắt của Mỹ sẽ ổn định vào năm 2024, ở mức khoảng 1,5 triệu tấn. Cả hai nước đều là nước sản xuất chính mặt hàng này nhưng nhà chế biến chính là Trung Quốc. Cá minh thái Alaska rất quan trọng đối với châu Âu vì nó cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến giá trị gia tăng ở Đức, Anh và Bắc Ireland.
Nhu cầu đối với cá tuyết muối từ Na Uy rất cao do Tuần Thánh đang đến gần và thời tiết lạnh cuối cùng đã bắt đầu ở miền nam châu Âu. Đồng thời, có thông tin cho rằng cá tuyết đã đến khu vực Lofoten ở Na Uy, dẫn đến sản lượng đánh bắt cao hơn và giá cá tuyết thấp hơn.
Cá tra
Vương quốc Anh và Bắc Ireland đã trở thành nước nhập khẩu lớn philê cá tra đông lạnh, chủ yếu đến từ Việt Nam. Năm 2023, khoảng 15.000 tấn sản phẩm này được nhập khẩu, tăng 1.000 tấn so với năm 2022 và tăng 2.000 tấn so với năm 2021. Trị giá nhập khẩu ổn định ở mức 48 triệu USD cho thấy đơn giá giảm nhẹ trong năm 2023.
Cá ngừ
Hoạt động đánh bắt cá ở khu vực Tây và Trung Thái Bình Dương (WCPO) vẫn ở mức vừa phải do thời tiết xấu và dòng chảy mạnh. Cảng Bangkok tiếp tục bị tắc nghẽn với một số tàu sân bay đang chờ neo đậu để tìm chỗ neo đậu.
Được biết, một số nhà máy đóng hộp nhỏ đang hết nguyên liệu thô do hàng hóa của họ đang được vận chuyển trên các hãng tàu đang xếp hàng chờ.
Với nguồn cung nguyên liệu dồi dào, giá cá ngừ vằn tiếp tục giảm trong khi sản lượng thành phẩm tăng.
Sản lượng đánh bắt ở Ấn Độ Dương cũng vẫn ở mức vừa phải. Cùng xu hướng nêu trên, giá cá ngừ vằn tiếp tục giảm ở Bangkok. Giá cá ngừ vây vàng ổn định do nhu cầu liên tục từ người mua châu Âu.
Trong khi đó, thời hạn 72 ngày cấm sử dụng Thiết bị gom cá (FAD) ở Đại Tây Dương của Ủy ban Quốc tế về Bảo tồn Cá ngừ Đại Tây Dương (ICCAT) đã kết thúc vào ngày 13/3/2024. Sản lượng đánh bắt được báo cáo là thấp trong thời gian đó và ngư dân hy vọng cải thiện trong nửa cuối tháng Ba. Tương tự như xu hướng giá ở Ấn Độ Dương, giá cá ngừ vằn đang giảm trong khi giá cá ngừ vây vàng vẫn ổn định.
Không có thay đổi nào về tình hình ở Đông Thái Bình Dương. Hoạt động đánh bắt cá vẫn diễn ra tốt, đặc biệt là ở vùng biển Peru và tồn kho nguyên liệu thô tại các nhà máy đóng hộp địa phương vẫn tốt. Mặc dù vậy, nhu cầu về nguyên liệu thô vẫn cao do doanh số bán thành phẩm cải thiện. Giá cá ngừ vằn và cá ngừ vây vàng ổn định.
Giá thị trường châu Âu đối với cả cá ngừ vằn và cá ngừ vây vàng đều giảm, trong khi giá thăn cá ngừ vằn nấu chín, làm sạch một lần vẫn ổn định.
Mực, bạch tuộc
Mùa bạch tuộc ở miền Đông Indonesia sắp kết thúc và dự đoán nhu cầu về loài này sẽ cao. Các thương nhân đang cố gắng tăng lượng hàng tồn kho trong giai đoạn này, dự đoán nhu cầu cao kéo dài và khả năng khan hiếm hàng trong tương lai. Giá bạch tuộc ổn định trong suốt quý đầu tiên của năm 2024. Mặc dù thị trường sau kỳ nghỉ lễ có dấu hiệu tăng nhẹ nhưng xu hướng chung cho thấy giá bạch tuộc có thể sẽ có xu hướng giảm nếu nhu cầu bắt đầu giảm, như mọi năm tại thị trường châu Âu.
Giá mực ống ổn định trong những tháng đầu năm 2024, do nhu cầu tăng cao. Người ta dự đoán rằng giá sẽ tăng do doanh số bán hàng vào dịp lễ Phục sinh. Tháng 3/2024, mực Nam Phi được bán với giá cao hơn khoảng 1 EUR/kg so với một tháng trước.
Tôm
Nhu cầu tôm Argentina tăng cao trước Tuần Thánh vào cuối tháng 3. Do sản lượng ở Argentina thấp, đặc biệt là ở các nhà máy đông lạnh trên bờ, giá thành phẩm đang tăng lên. Kho lạnh dự trữ ở châu Âu đang ở mức thấp.
Tháng 3 này, thị trường tôm Indonesia vẫn ổn định. Giá tôm chân trắng cỡ lớn trên khắp Indonesia tăng trong tuần thứ 9 năm 2024 trong khi giá tôm cỡ nhỏ không thay đổi. Trong khi đó, xu hướng được quan sát thấy ở Mỹ, thị trường lớn nhất của tôm Indonesia, phản ánh kịch bản nhu cầu tương tự như những tháng trước. Sau đợt giảm giá đáng kể do cung vượt cầu, quá trình phục hồi thị trường dự kiến sẽ chậm lại. Giá tôm cỡ lớn hơn vẫn tương đối ổn định, trong khi nhu cầu đối với tôm cỡ nhỏ hơn vẫn đáng chú ý. Thị trường Trung Quốc tiếp tục tích cực theo đuổi mức giá thấp hơn, có khả năng khiến Ecuador gặp bất lợi trong cạnh tranh nếu tình hình vẫn tiếp diễn. Đáng chú ý, tôm cỡ nhỏ có nhu cầu tăng lên.
Nhuyễn thể có vỏ
Tại Ý, sản lượng nghêu giảm mạnh vào năm 2023 so với mức trung bình 30.000 tấn hàng năm trong những năm trước do bị cua xanh xâm lấn. Sản lượng sẽ tiếp tục khó khăn trong năm nay, với mức giảm dự đoán là 70%, khiến 3.000 lao động gặp rủi ro. Dự báo tình hình sẽ vẫn ảm đạm trong năm 2025 và 2026 do không có giống, loài cũng bị cua xanh ăn trước. Về giá trị, Goro và Scardovari Consortia ước tính thiệt hại ít nhất là 120 triệu EUR chỉ riêng trong sản xuất, trong khi chi phí tác động lên toàn bộ chuỗi cung ứng ước tính là 400–500 triệu EUR.
Tại khu vực Scardovari bị ảnh hưởng nặng nề nhất, sản lượng thu hoạch nghêu vào tháng 12/2023 là 160 tạ, so với mức trung bình trong 10 năm qua là 12.000-15.000 tạ. Gần đây, Consortia đã chính thức thông báo rằng họ đã đình chỉ các hoạt động đánh bắt cá cho đến khi được xác định ngày cụ thể. Giá nghêu (Ruditapes philippinarum đạt mức cao kỷ lục 19,90 EUR/kg.