(vasep.com.vn) Ngành cá tra Việt Nam là một trong những ngành hàng XK chủ lực, góp phần quan trọng vào tổng kim ngạch thủy sản của cả nước. Tuy nhiên, để giữ vững và mở rộng thị phần trên thị trường quốc tế, không chỉ cần sản phẩm chất lượng mà còn phải có chiến lược XTTM hiệu quả.
Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc tham gia các chương trình XTTM đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu, tìm kiếm đối tác và gia tăng kim ngạch XK.
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, trong 10 năm trở lại đây, kể từ năm 2015, XK cá tra Việt Nam đã tăng trưởng ấn tượng từ 1,6 tỷ USD năm 2015 lên hơn 2 tỷ USD năm 2024, đạt kỷ lục 2,4 tỷ USD năm 2022. Một phần quan trọng của sự tăng trưởng này đến từ các hoạt động XTTM tại thị trường trọng điểm.
Mở rộng thị trường XK
Các hoạt động XTTM không chỉ giúp duy trì thị phần tại các thị trường truyền thống mà còn mở rộng sang những thị trường tiềm năng, chẳng hạn như thị trường Brazil. Trong vòng 10 năm, từ năm 2015 đến 2024, XK cá tra sang Brazil có mức tăng trưởng ấn tượng, với tỷ lệ tăng trưởng bình quân hàng năm dao động xung quanh mức 14%. Năm 2015, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Brazil đạt 77,7 triệu USD, trong khi năm 2024 con số này là 129,3 triệu USD, tăng 66% so với năm 2015.
Nâng cao GTGT cho sản phẩm
Nếu như trước đây, XK cá tra chủ yếu tập trung vào cá tra đông lạnh thì hiện nay, các sản phẩm GTGT như cá tra tẩm bột, cá viên, xúc xích cá tra đã có mặt trong nhiều siêu thị quốc tế. Một trong những thành công của các chương trình XTTM là nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về các sản phẩm chế biến từ cá tra.
Củng cố thương hiệu cá tra Việt Nam trên trường quốc tế
Thông qua các chiến dịch quảng bá quốc tế, thương hiệu cá tra Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể về hình ảnh. Trước đây, cá tra từng bị gắn mác "cá giá rẻ", giờ đây, nhiều khách hàng quốc tế đã nhìn nhận cá tra Việt Nam như một sản phẩm chất lượng cao, có nguồn gốc bền vững và an toàn thực phẩm.
Thách thức trong việc triển khai các chương trình XTTM
Không thể phủ nhận sự hiệu quả của các hoạt động XTTM, tuy nhiên khó có thể tránh khỏi những khó khăn, thách thức trong quá trình triển khai các chương trình này.
Chi phí cao: Các hoạt động quảng bá, tham gia hội chợ quốc tế đòi hỏi chi phí lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Việc đầu tư vào các chiến dịch truyền thông, tổ chức gian hàng triển lãm hay tiếp cận khách hàng tiềm năng thông qua kênh kỹ thuật số đòi hỏi nguồn vốn lớn, trong khi nhiều doanh nghiệp cá tra chưa đủ tiềm lực tài chính để duy trì các hoạt động này lâu dài;
Sự cạnh tranh khốc liệt: Cá tra Việt Nam không chỉ cạnh tranh với các sản phẩm thủy sản khác như cá rô phi, cá hồi, tôm mà còn phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các nước XK cá tra khác như Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Những quốc gia này đang đẩy mạnh chiến lược tiếp cận thị trường bằng cách giảm giá thành, cải tiến chất lượng và gia tăng hoạt động tiếp thị, tạo áp lực lên doanh nghiệp Việt Nam;
Sự thay đổi về thị hiếu tiêu dùng: Nhiều thị trường, đặc biệt là châu Âu và Mỹ, ngày càng ưu tiên sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, bền vững và thân thiện với môi trường. Điều này đòi hỏi ngành cá tra phải đầu tư vào công nghệ chế biến, phát triển sản phẩm phù hợp với xu hướng tiêu dùng mới.
Rào cản kỹ thuật và chính sách NK: Nhiều quốc gia áp dụng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm khắt khe, quy định về kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc và thuế chống bán phá giá đối với cá tra Việt Nam.
Giải pháp nâng cao hiệu quả XTTM
Cơ hội đi đôi với thách thức, để hiệu quả XTTM được tối ưu, các DN nên tăng cường ứng dụng công nghệ số bằng cách sử dụng các nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội và công nghệ AI để tiếp cận khách hàng tiềm năng; Phát triển sản phẩm theo nhu cầu thị trường, đẩy mạnh nghiên cứu thị hiếu người tiêu dùng để sản xuất các sản phẩm phù hợp; Liên kết doanh nghiệp và hiệp hội ngành và các tổ chức quốc tế để triển khai các chiến lược XTTM một cách đồng bộ và hiệu quả hơn.
Triển lãm Thủy sản toàn cầu 2025 tại Barcelona sẽ diễn ra trong 3 ngày từ 06-08/05/2025, hứa hẹn sẽ là một sự kiện quan trọng dành cho cộng đồng thuỷ sản trên toàn thế giới gặp gỡ, giao thương cũng như mong muốn tìm kiếm cơ hội kinh doanh trong lĩnh vực này.
Tham gia Triển lãm Thuỷ sản Toàn cầu 2025, Hiệp hội VASEP đã đăng ký diện tích 464m2 và dàn dựng thành gian hàng quốc gia Việt Nam.
Trong khuôn khổ Hội chợ, VASEP tiếp tục tổ chức các hoạt động quảng bá, tuyên truyền, đặc biệt chú trọng đến các mặt hàng chủ lực của Việt Nam là tôm, cá ngừ và cá tra thông qua việc cung cấp các ấn phẩm tuyên truyền, quảng bá.
Tại kỳ triển lãm này, VASEP sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Đại sứ quán Việt Nam tại Tây Ban Nha tổ chức Chương trình Tiệc chiêu đãi Cá Tra nhằm tôn vinh giá trị của mặt hàng này. Sự kiện dự kiến có sự tham dự của các Doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam, các nhà nhập khẩu quốc tế với kỳ vọng quảng bá, nâng cao giá trị của mặt hàng cá tra tại thị trường Châu Âu.