Việt Nam đang tích cực tìm kiếm cơ hội tiếp cận thị trường Halal toàn cầu với quy mô ước tính 4,5 nghìn tỷ USD năm 2030. Các chuyến thăm trong năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới một số quốc gia Trung Đông như UAE, Qatar và Ả Rập Xê-út cho thấy ưu tiên của Việt Nam trở thành nguồn cung cấp nông thủy sản Halal cho khu vực.
Trung tâm Halal Việt Nam đánh giá quốc gia Đông Nam Á này có năng lực cung ứng hàng hóa giá trị khoảng 34 tỷ USD cho các nước thành viên Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC). Với tiềm năng tăng trưởng ngành nông nghiệp và chế biến lương thực, Việt Nam có năng lực đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn với các sản phẩm Halal trước sự gia tăng dân số và nhu cầu tiêu dùng tại các nước Hồi giáo.
Việc tăng cường hợp tác với các nước Trung Đông và tiếp cận thị trường OIC đầy tiềm năng sẽ giúp Việt Nam đa dạng hóa thị trường, thu hút nguồn vốn đầu tư và tăng cường khả năng xuất khẩu sản phẩm Halal trong thời gian tới.
Tiềm năng xuất khẩu Halal của Việt Nam vào Trung Đông
Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng trong thị trường Halal toàn cầu, trên cơ sở lợi thế của một trong 20 nước xuất khẩu lương thực và nông sản lớn nhất thế giới. Các mặt hàng xuất khẩu chính như hạt tiêu, cà phê, hạt điều, gạo và đồ gia dụng đã đưa Việt Nam trở thành cường quốc về nông nghiệp.
Một số công ty Việt Nam đã thâm nhập thành công thị trường Halal. Tập đoàn Minh Phú, một trong những nhà sản xuất tôm hàng đầu thế giới, đã đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường Hồi giáo sau khi được cấp chứng nhận Halal. Tập đoàn Vinamilk cũng đã mở rộng danh mục sản phẩm được chứng nhận Halal nhằm tiếp cận các thị trường mới tại Trung Đông và Đông Nam Á. Đây là những ví dụ cho thấy sự sẵn sàng của các doanh nghiệp Việt Nam đáp ứng nhu cầu sản phẩm Halal đang gia tăng.
Các tiêu chuẩn sản xuất của Việt Nam như VietGap, GlobalGap và HACCP có sự hài hòa với các tiêu chuẩn Halal, tạo cơ sở cho tiến trình xin cấp chứng nhận Halal. Việt Nam cũng đang tăng cường quan hệ đối tác với các cơ quan cấp phép Halal tại các nước OIC. Các thỏa thuận gần đây giữa các cơ quan quản lý Halal của Việt Nam, Malaysia và Indonesia nhằm tiến tới sự công nhận lẫn nhau về chứng chỉ Halal và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tiếp cận thị trường. Thị trường Trung Đông và Bắc Phi có tiềm năng lớn tiêu thụ các sản phẩm Halal, với giá trị khoảng 190 tỷ USD vào năm 2022 và có thể đạt mức 230 tỷ USD năm 2023. Đây là thị trường có tiềm năng với các nước xuất khẩu như Việt Nam nhằm tăng vị thế trong ngành công nghiệp Halal toàn cầu.
Thách thức và hướng đi thời gian tới
Bên cạnh những cơ hội, thị trường Trung Đông cũng đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có vấn đề chứng nhận Halal. Việt Nam hiện có số ít các tổ chức chứng nhận Halal được các nước Trung Đông công nhận. Doanh nghiệp Việt Nam cũng phải cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài có quan hệ hợp tác lâu dài với các nhà phân phối khu vực, cũng như có sự hiểu biết sâu rộng về thị trường Trung Đông.
Để vượt qua các thách thức, các doanh nghiệp Việt Nam cần đẩy mạnh tiến trình cấp chứng nhận Halal, tăng cường hợp tác với các đối tác tại Trung Đông và nghiên cứu nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng khu vực. Mở rộng danh mục sản phẩm bao gồm các thực phẩm Halal đóng gói, cũng như nghiên cứu sản xuất mỹ phẩm và đồ uống Halal có thể giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh tại những thị trường tiềm năng này.
(Theo ĐSQ Việt Nam tại Brunei Darussalam)