Theo báo cáo mới công bố của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), các mức thuế mới mà Mỹ áp đặt từ tháng 8 có thể khiến xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này giảm tới 25 tỷ USD, tương đương gần 1/5 tổng kim ngạch hàng năm. Đây là mức sụt giảm lớn nhất trong số các nước Đông Nam Á.
Năm 2024, Việt Nam là nhà xuất khẩu lớn thứ 6 vào Mỹ với kim ngạch đạt 136,5 tỷ USD. Phần lớn hàng hóa được sản xuất tại các nhà máy của doanh nghiệp Mỹ, nước ngoài hoặc nhà cung ứng của họ. Trong tháng 8 – tháng đầu tiên thuế quan có hiệu lực – xuất khẩu sang Mỹ đã giảm 2% so với tháng trước đó; riêng mặt hàng giày dép giảm tới 5,5%.
Báo cáo của UNDP cho biết Việt Nam có thể bị ảnh hưởng nặng nhất trong khu vực, với mức giảm tiềm năng 19,2% xuất khẩu, so với mức trung bình 9,7% của Đông Nam Á. Các nền kinh tế khác như Thái Lan, Malaysia và Indonesia cũng bị tác động nhưng ở mức thấp hơn.
UNDP nhận định tác động của thuế quan sẽ lan tỏa dần tới GDP Việt Nam, nhưng có thể được giảm nhẹ nếu doanh nghiệp chia sẻ chi phí, Việt Nam đa dạng hóa thị trường và tiêu dùng nội địa tăng.
Ngoài ra, báo cáo chưa tính đến nguy cơ từ thuế 40% áp với hàng hóa trung chuyển và khả năng Mỹ siết chặt quy định về xuất xứ. Dù một số hàng điện tử đang được miễn thuế, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ vẫn có thể sụt giảm ít nhất 18 tỷ USD nếu xu hướng này kéo dài.