(vasep.com.vn) Thị trường sò điệp Nhật Bản đang chứng kiến sự gia tăng giá mạnh mẽ từ mùa hè năm 2024, một phần do nhu cầu xuất khẩu tăng cao từ các thị trường toàn cầu, đặc biệt là từ Hoa Kỳ và Đông Nam Á. Giá sò điệp, đặc biệt là sò điệp Yesso, dự báo sẽ tiếp tục tăng do sản lượng sò điệp tại Hoa Kỳ được dự đoán sẽ giảm trong thời gian tới.
Nhật Bản đã tìm cách đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu sò điệp kể từ tháng 8 năm 2023, sau khi Trung Quốc áp đặt lệnh cấm đối với hải sản Nhật Bản sau sự cố xả nước từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima ra biển. Trung Quốc vốn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành sò điệp Nhật Bản.
Trước lệnh cấm từ Trung Quốc, giá xuất khẩu sò điệp đông lạnh của Nhật Bản đã giảm xuống mức thấp kỷ lục 492 yên/kg (khoảng 3,12 USD/kg) vào đầu năm 2024. Tuy nhiên, đến tháng 10/2024, giá đã tăng vọt lên 1.004 yên/kg (khoảng 7,65 USD/kg), tăng 104% so với đầu năm. Điều này phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của giá trị thị trường dù khối lượng xuất khẩu sò điệp đông lạnh giảm 18% trong 10 tháng đầu năm 2024, xuống còn 50.877 tấn so với cùng kỳ năm ngoái.
Dù xuất khẩu giảm về khối lượng, tháng 10/2024 lại ghi nhận sự bùng nổ xuất khẩu với mức tăng 210% so với năm ngoái, đạt 4.536 tấn, trị giá 8 tỷ yên, tăng 130%. Việc Nhật Bản chuyển hướng sang các thị trường mới sau khi không xuất khẩu sang Trung Quốc từ tháng 9 năm 2023 đã góp phần lớn vào sự gia tăng này.
Một trong những thị trường chủ yếu của Nhật Bản là Hoa Kỳ, với tổng khối lượng xuất khẩu sang đây đạt 3.930 tấn trong năm 2024, trị giá 12 tỷ yên, tăng mạnh 50% về khối lượng và 46% về giá trị. Giá sò điệp xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng trung bình 5% lên 3.175 yên/kg. Đài Loan cũng là một thị trường quan trọng khi xuất khẩu tăng 39% về khối lượng và 38% về giá trị trong 10 tháng đầu năm.
Trong khi đó, xuất khẩu sang Việt Nam đã ghi nhận sự tăng trưởng bất thường lên tới 2.868% đối với sò điệp nguyên vỏ trong năm 2024, mặc dù giá giảm 31%. Các thị trường khác như Thái Lan và Indonesia cũng có sự tăng trưởng xuất khẩu rất ấn tượng, lần lượt tăng 11.979% và 4.496%.
Thị trường trong nước cũng chứng kiến sự gia tăng giá bán buôn sò điệp đông lạnh. Tại Chợ Toyosu ở Tokyo, giá bán sò điệp loại 3S, kích thước phổ biến tại Nhật Bản, đã tăng lên 4.000-4.300 yên/kg, phản ánh mức tăng từ 3.500 yên/kg vào mùa hè. Những loại cỡ S và M dành cho xuất khẩu sang Hoa Kỳ và các thị trường khác có giá lên tới 5.000 yên/kg và 6.000 yên/kg, tuy nhiên, việc cung cấp trở nên khan hiếm hơn.
Giá tăng chủ yếu do dự đoán sản lượng sò điệp tại Hoa Kỳ, đặc biệt là sò điệp Đại Tây Dương, sẽ giảm mạnh. Hội đồng Quản lý Nghề cá New England đã bỏ phiếu cắt giảm 25,6% sản lượng sò điệp trong mùa giải 2025-2026, điều này đã thúc đẩy nhu cầu sò điệp Nhật Bản. Đồng yên yếu càng làm tăng sự hấp dẫn của sò điệp Nhật Bản đối với các thị trường quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ.
Ở Nhật Bản, sản lượng sò điệp Hokkaido Okhotsk trong năm 2024 đã giảm 4%, đạt 303.000 tấn, không đạt mục tiêu ban đầu là 308.020 tấn. Mặc dù vậy, sản lượng sò điệp vẫn duy trì ổn định trên 300.000 tấn trong sáu năm liên tiếp.
Ngoài ra, xuất khẩu sò điệp của Nhật Bản vẫn tăng trưởng mạnh mẽ trong tháng 11, đạt mức tăng trưởng 85% so với cùng kỳ năm ngoái, với tổng lượng xuất khẩu đạt 3.365 tấn, trị giá 7,18 tỷ yên. Xuất khẩu thịt sò điệp đông lạnh sang Hoa Kỳ đạt 786 tấn, tăng 42%, trị giá 3,24 tỷ yên, tăng 116%. Điều này minh chứng cho sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường sò điệp Nhật Bản, với sự gia tăng mạnh mẽ ở cả khối lượng và giá trị xuất khẩu.
Với sự gia tăng nhu cầu toàn cầu và sản lượng thu hoạch giảm tại các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản dự kiến sẽ tiếp tục thấy giá sò điệp tăng cao hơn nữa, đồng thời mở rộng mạng lưới xuất khẩu sang các thị trường mới trong thời gian tới.