Trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát trên diện rộng ở các tỉnh, thành phía Nam, các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản đã buộc phải thu hẹp sản xuất theo phương án “3 tại chỗ”. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời giúp doanh nghiệp duy trì sản xuất, còn nếu muốn tồn tại, phục hồi và tăng trưởng, giải pháp tốt nhất theo các doanh nghiệp vẫn là có sớm và đầy đủ vắc xin cho người lao động.
Sau hơn 3 tuần thực hiện phương án “3 tại chỗ”, ông Nguyễn Đăng Khoa – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thực phẩm Thái Hòa cho biết, các doanh nghiệp ngành tôm đều đang đuối sức vì chi phí tăng lên rất cao và rất khó để giữ chân người lao động được lâu. Theo ông Khoa, chỉ tính riêng các khoản chi phí về ăn, ở, xét nghiệm nhanh định kỳ cho người lao động thôi thì chi phí cũng đã tăng lên khá nhiều, trong khi công suất lao động thì lại giảm. Vì vậy, “3 tại chỗ” kết thúc càng sớm càng tốt, bởi nếu kéo dài doanh nghiệp sẽ không chịu nỗi do chi phí quá lớn, còn người lao động thì bị gò bó, bức bách cũng khó có ai chấp nhận ở lại tiếp tục làm việc. Thực tế, chỉ mới hơn 3 tuần thôi đã có một số trường hợp người lao động trốn về vì nhớ nhà, có con cái, người thân ốm đau không ai chăm sóc, vợ sinh con…
Cần có vắc xin sớm và đầy đủ để doanh nghiệp duy trì và khôi phục sản xuất, đảm bảo mục tiêu kép “vừa chống dịch có hiệu quả, vừa đảm bảo tăng trưởng kinh tế”.
Cùng khó khăn khi thực hiện “3 tại chỗ”, ông Hồ Quốc Lực – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (Công ty Sao Ta) cho biết, cái khó khi thực hiện “3 tại chỗ” không chỉ là chi phí tăng lên khá nhiều mà người lao động còn không an tâm, nên năng suất lao động chỉ ở mức vừa phải.
Ông Võ Văn Phục – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thủy sản sạch Việt Nam (Vinacleanfood) khi nói về khó khăn khi thực hiện “3 tại chỗ” chỉ gói gọn trong 2 từ “đầy dẫy”. Ông Phục liệt kê: “Do không đủ công nhân nên công ty phải đóng cửa 1 nhà máy, nhiều sản phẩm không sản xuất được, không giao được hàng cho đối tác, công nhân thì đòi về vì không chịu nỗi sự tù túng. Hơn nữa, số lao động ở lại được gom từ nhiều khâu nên không chuyên dẫn đến năng suất lao động không cao so bình thường, trong khi đó, tất cả các chi phí như: ăn ở, sinh hoạt, tiền bồi dưỡng làm “3 tại chỗ”, chi phí phòng, chống dịch Covid-19… đều tăng mạnh”.
Trong bối cảnh khó khăn đó, theo các doanh nghiệp ngành tôm ở Sóc Trăng, nhờ sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh nên mới đây, tất cả người lao động đang làm việc theo phương án “3 tại chỗ” đều đã được tiêm 1 mũi vắc xin ngừa Covid-19. Tại Công ty Thái Hòa, 100% công nhân làm 3 tại chỗ đều được tiêm vắc xin, nhưng theo ông Khoa, con số này chỉ mới đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu của công ty. Tương tự như thế, các doanh nghiệp ngành tôm khác như: Công ty Sao Ta, Vinacleanfood, Công ty Cổ phần Thủy sản Sóc Trăng (Stapimex), Công ty TNHH Khánh Sủng… cũng có từ 30 - 40% lao động được tiêm 1 mũi vắc xin ngừa Covid-19. Mặc dù chưa đầy đủ theo nhu cầu, nhưng các doanh nghiệp cũng đánh giá cao động thái trên của lãnh đạo tỉnh trong việc đồng hành cùng họ vượt qua thời điểm khó của đại dịch.
Trao đổi với người viết về tầm quan trọng của vắc xin trong việc duy trì và khôi phục sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp ngành tôm đều cho rằng, trong điều kiện dịch Covid-19 hiện nay thì vắc xin được xem là giải pháp duy nhất, là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp tồn tại. Do đó, người lao động ngành tôm cần phải được tiêm đầy đủ 2 mũi vắc xin càng sớm càng tốt, bởi nếu không, sẽ không giải quyết được bài toán về lao động và doanh nghiệp sẽ không thể tồn tại được.
Ông Phục đề xuất: “Theo nghiên cứu nhiều nước trên thế giới, vắc xin chỉ làm giảm ca nặng và tử vong, nên nếu tiêm chậm và không đầy đủ, nguy cơ xảy ra ca nặng hay tử vong là rất cao, tác động xấu đến sản xuất và gây nên tình trạng khủng hoảng y tế. Vì vậy, doanh nghiệp mong muốn được tiêm vắc xin càng sớm càng tốt để phòng trường hợp khi xảy ra tình huống xấu nhà máy vẫn có thể hoạt động được bình thường mà không phải bị đóng cửa”.
Cũng liên quan đến vấn đề vắc xin, các doanh nghiệp còn đề xuất, cần tiêm vắc xin theo đúng đối tượng để phòng trong điều kiện không đủ vắc xin cho cộng đồng, nền kinh tế vẫn có thể cầm cự đợi đến khi có đủ vắc xin, giúp duy trì tốt mục tiêu kép “vừa chống dịch có hiệu quả, vừa đảm bảo tăng trưởng kinh tế”. Còn theo ông Phục, để đưa hoạt động ngành tôm trở lại trạng thái bình thường mới, bên cạnh giải pháp vắc xin cần có thêm giải pháp về thuốc điều trị bệnh Covid-19 và tuân thủ nghiêm ngặt khuyến cáo 5K của Bộ Y tế để có thể sống chung với Covid-19 mà không bị thiệt hại lớn.
Do chi phí sản xuất theo phương án “3 tại chỗ” tăng lên rất cao, gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, nên các doanh nghiệp còn đề xuất, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cần sớm có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về tiền điện, nước, thuế, lãi vay ngân hàng… nhằm giúp doanh nghiệp sớm vượt qua khó khăn, nắm bắt cơ hội phục hồi và tăng tốc sau dịch.
(Theo báo Sóc Trăng)