(vasep.com.vn) Theo nhà phân tích ngành tôm Willem van der Pijl, các nhà xuất khẩu tôm ở Ecuador và Venezuela đang tăng cường xuất khẩu sang EU, tạo ra “thách thức trực tiếp” đối với xuất khẩu tôm châu Á.
Trong phân tích mới nhất của mình, van der Pjil cho biết các nhà xuất khẩu tôm Nam Mỹ đã giành được thị phần lớn hơn tại thị trường EU, so với các nhà cung cấp tôm châu Á.
Năm ngoái, EU nhập khẩu 75.318 tấn (tấn) tôm từ châu Á, giảm 7,2% so với năm 2019. Trong đó, nhập khẩu của EU từ Ấn Độ giảm 9,7% xuống 26.207 tấn và nhập khẩu từ Bangladesh giảm 16,6% xuống 16.794 tấn. Việt Nam là một ngoại lệ, khi nước này tăng 2,3% xuất khẩu sang EU lên 28.366 tấn, một phần nhờ kết quả của hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký với EU.
Trong khi một phần của sự sụt giảm có thể là do khó khăn bởi COVID-19 - bao gồm việc đóng cửa, thiếu container vận chuyển và các vấn đề khác liên quan đến đại dịch mà các nhà xuất khẩu châu Á phải đối mặt – thì theo van der Pjil, xu hướng giảm rõ ràng đã bắt đầu trước đại dịch kể cả đầu năm 2015. EU đã nhập khẩu 95.909 tấn tôm từ các nước châu Á trong năm 2017, giảm xuống 88.923 tấn vào năm 2018 và xuống 81.177 tấn vào năm 2019.
Trong khi đó, xuất khẩu tôm Nam Mỹ sang EU vẫn tăng. Venezuela tăng xuất khẩu EU từ năm 2015 đến 2019, và Ecuador đã xuất khẩu tôm nhiều hơn 24,5% vào năm 2020 so với năm 2019, đạt tổng số cao nhất từ trước đến nay là 123.553 tấn vào năm ngoái.
Theo van der Pijl, các nhà cung cấp của Ecuador đã thiết lập một cơ sở vững chắc ở Nam Âu, nhưng đáng chú ý là họ đang nhanh chóng mở rộng sang Bắc Âu, một xu hướng “cực kỳ quan trọng đối với các nhà cung cấp châu Á”. Doanh số bán hàng của Ecuador vào Bắc Âu đạt 12.000 tấn vào năm ngoái, tăng từ mức trung bình 5.000 tấn lên 6.000 tấn từ năm 2015 đến năm 2019. Mặc dù Ecuador và các nhà cung cấp Nam Mỹ khác không thể cạnh tranh với các nhà cung cấp châu Á về các sản phẩm đông lạnh chế biến, đóng gói tại nơi sản xuất, nhưng thị phần của họ trong phân khúc tôm thịt tươi tại các siêu thị ở châu Âu đang tăng lên. Điều này có thể thấy ở việc xuất khẩu của Ecuador ngày càng tăng sang Hà Lan và Bỉ, nơi các công ty chế biến lại tôm Ecuador nhập khẩu và bán lại cho các siêu thị trên khắp châu Âu.
“Mặc dù đã có thị trường lâu đời ở Nam Âu, nhưng hầu hết mọi giám đốc mua hàng của siêu thị mà tôi đã nói chuyện ở Tây Bắc Âu đều muốn thêm các sản phẩm của Ecuador vào danh mục đầu tư của họ,” van der Pjil nói.
Sự chú ý của Ecuador đến thị trường châu Âu ngày càng gia tăng do đại dịch COVID-19, khiến hoạt động buôn bán của nước này với Trung Quốc bị đình trệ, nơi mà trước đó nước này đã xuất khẩu khoảng 75% tổng lượng tôm xuất khẩu, trị giá 3,6 tỷ USD (3 tỷ EUR) năm 2019. Nhưng sau khi Trung Quốc siết chặt nhập khẩu thủy sản, sau đó là phát hiện ra các trường hợp tiềm ẩn của COVID-19 trên bao bì tôm, Ecuador đã chuyển trọng tâm sang các thị trường khác, bao gồm cả EU.
Chủ tịch điều hành Phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia (CNA) của Ecuador, José Antonio Camposano mới đây cho biết, các nhà sản xuất tôm của nước ông hiện đang hướng tới đáp ứng nhu cầu có tính chu kỳ trên thế giới, đặc biệt tập trung vào Hoa Kỳ và EU, trong khi vẫn duy trì thị phần Thị trường Trung Quốc.
Sẽ có những tháng mà Hoa Kỳ là thị trường chính của chúng tôi, những tháng khác sẽ là Châu Âu, và những tháng khác sẽ là Trung Quốc. Điều đó có lợi cho Ecuador.
Van der Pijl cho biết Ecuador đã thành công trong việc tiếp thị tôm của mình là loại tôm tốt nhất trên thế giới - danh tiếng đã mang lại lợi ích cho các nhà cung cấp từ các nước Nam Mỹ khác. Ông nói, Ecuador và Venezuela cũng có thể đưa ra mức giá cạnh tranh do chi phí sản xuất thấp hơn. Kết quả là, theo van der Pijl, nguồn cung tôm Ecuador đưa vào thị trường bán lẻ chính ở EU đang đặt ra "một thách thức trực tiếp đối với vị thế của các đối thủ cạnh tranh châu Á."
Van der Pijl cho biết để giành lại thị phần ở EU, các nhà sản xuất châu Á nên xem xét lại chiến lược của mình và hợp tác cùng nhau để nâng cao danh tiếng cho tôm của họ ở châu Âu.
Ông nói: “Để chống lại sự gia tăng của các nhà sản xuất Ecuador và các nhà sản xuất Nam Mỹ khác trên thị trường tôm thịt ở Bắc Âu, các nhà cung cấp của châu Á cần bắt đầu cạnh tranh không chỉ về giá cả mà còn về chất lượng, tính bền vững và nhận thức về sản phẩm của họ,” ông nói.