(vasep.com.vn) Dữ liệu và phân tích từ triển vọng lương thực nửa năm 2022 của FAO cho thấy sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản toàn cầu dự kiến sẽ tăng 1,2% vào năm 2022 bất chấp áp lực từ lạm phát và nền kinh tế toàn cầu đang chậm lại.
Theo phân tích mới nhất trong Triển vọng lương thực nửa năm của FAO, tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản dự kiến sẽ tăng trên toàn cầu 1,2% vào năm 2022 (+2,6% đối với nuôi trồng thủy sản và -0,2% đối với khai thác thủy sản) đạt 184,1 triệu tấn.
Triển vọng lương thực hai năm một lần là báo cáo của FAO về thị trường lương thực toàn cầu. Báo cáo gần đây cho thấy rằng các điều kiện thị trường đang phần nào dịu bớt khi chúng ta bước vào năm 2023. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu gia tăng, xung đột và căng thẳng địa chính trị, triển vọng kinh tế ảm đạm, chi phí đầu vào nông nghiệp tăng cao và hạn chế xuất khẩu tiếp tục đặt ra những thách thức đối với sự ổn định của thị trường hàng hóa lương thực toàn cầu.
Mặc dù sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản toàn cầu dự kiến sẽ tăng 1,2% trên toàn cầu vào năm 2022, nhưng nguồn cung tiếp tục hạn chế và lạm phát cao có thể khiến giá tăng trong khi nền kinh tế toàn cầu chậm lại có thể sẽ làm tăng độ nhạy cảm về giá.
Tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản ước đạt 184,1 triệu tấn. Sản lượng từ nuôi trồng thủy sản được dự báo sẽ tăng 2,6%, thấp hơn một chút so với tốc độ tăng trưởng dài hạn (3,7% trong giai đoạn 2015–2020), do các nhà sản xuất phải vật lộn với chi phí đầu vào cao và những bất ổn của thị trường, chẳng hạn như giá cước vận tải cao và sức mua của người tiêu dùng giảm .
Giá nhiên liệu cao, hạn ngạch đối với các kho dự trữ chính thấp hơn và thời tiết xấu ở một số ngư trường chính đều góp phần làm sản lượng khai thác thủy sản chậm lại, dự báo sẽ giảm 0,2% vào năm 2022. Đến năm 2023, sản lượng nuôi trồng thủy sản được dự báo sẽ tiếp tục tăng , trong khi sản lượng khai thác thủy sản về cơ bản sẽ không thay đổi.
Chỉ số giá cá của FAO (FPI) ở mức 119 điểm vào tháng 9/2022, giảm 16 điểm so với tháng 6/2022, khi giá cá chung đạt mức cao lịch sử do nhu cầu phục hồi sau đại dịch sụt giảm. Tuy nhiên, giá tháng 9/2022 vẫn cao so với tháng 9/2021, cho thấy FPI tăng 20 điểm.
Giá các sản phẩm nuôi trồng thủy sản sau đó đã giảm trở lại mức trước đó, chủ yếu là do chi phí thức ăn giảm. Nền kinh tế toàn cầu chậm lại đã làm giảm sức mua của người tiêu dùng và có khả năng làm tăng mức độ nhạy cảm về giá trong tương lai gần. Nguồn cung khan hiếm hơn đã khiến giá thủy sản khai thác ở mức cao, với hạn ngạch hạn chế đối với cá thịt trắng chủ lực và thủy sản nổi nhỏ gây áp lực tăng giá.
Khối lượng thương mại tính theo trọng lượng sống tương đương cũng được dự báo cho năm 2022. Tuy nhiên, giá cao hơn sẽ dẫn đến giá trị thương mại tăng đáng kể. Phần lớn sự tăng trưởng này sẽ bắt nguồn từ giá cá hồi phá kỷ lục trong nửa đầu năm và duy trì giá cao đối với cá thịt trắng và cá nổi nhỏ. Nhìn chung, giá trị thương mại toàn cầu được dự đoán sẽ tăng từ 174,8 tỷ đô la vào năm 2021 lên 193,5 tỷ đô la vào năm 2022, tương ứng với mức tăng 10,7%. Giá trị thương mại đã sụt giảm vào năm 2020, phần lớn là do khối lượng giảm, trước khi tăng 16% vào năm 2021 khi các nền kinh tế mở cửa trở lại. Trong đó, Trung Quốc (đại lục), Chile, Ecuador và Na Uy sẽ chiếm phần lớn mức tăng này.
Các chỉ số thị trường cho năm 2023
Các nhà phân tích của FAO nhấn mạnh hóa đơn nhập khẩu lương thực toàn cầu, sự phát triển trong thị trường vận tải đường biển và hóa đơn nhập khẩu đầu vào nông nghiệp toàn cầu là các chỉ số thị trường chính cho năm tới.
Nhiều quốc gia dễ bị tổn thương về kinh tế đang phải trả nhiều tiền hơn trong khi nhận được ít lương thực hơn.
Khi xem xét hóa đơn nhập khẩu lương thực toàn cầu - trị giá 1,94 nghìn tỷ đô la vào năm ngoái - các nhà phân tích dự đoán nó sẽ đạt một kỷ lục khác vào năm 2022. Mức tăng hàng năm có thể sẽ ít rõ rệt hơn so với năm trước, do giá giảm sức mua của các nhà nhập khẩu vào thời điểm giá lương thực luôn ở mức cao nhất mọi thời đại. Đáng lo ngại là nhiều quốc gia dễ bị tổn thương về kinh tế đang phải trả nhiều tiền hơn trong khi nhận được ít lương thực hơn.
Hóa đơn nhập khẩu đầu vào nông nghiệp toàn cầu (IIB) được dự báo sẽ đạt mức cao nhất mọi thời đại là 424 tỷ USD vào năm 2022, tăng gần 50% so với năm 2021 và đạt hơn hai lần mức đăng ký vào năm 2020. Mức tăng mạnh này gần như hoàn toàn do chi phí đầu vào tăng cao, trong khi tăng trưởng khối lượng nhập khẩu vẫn thấp.
Các tác giả báo cáo cũng nhấn mạnh những thay đổi trong giao thức vận tải đường biển sẽ ảnh hưởng đến thị trường thực phẩm toàn cầu. Mặc dù thương mại ngũ cốc và hạt có dầu nhìn chung sôi động, cũng như thách thức về hậu cần ở một số khu vực, giá cước vận chuyển hàng khô rời đã giảm đáng kể trong 6 tháng qua, do căng thẳng địa chính trị, hạn chế xuất khẩu và lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu đè nặng lên tâm lý thị trường và hoạt động thuê tàu hạn chế.