(vasep.com.vn) Cá thịt trắng là một trong những mặt hàng thủy sản được ưa thích nhất trên thế giới. Các sản phẩm từ cá tuyết cod, cá minh thái Alaska, cá haddock, cá rô phi, cá tra,... luôn chiếm được “cảm tình” của người tiêu dùng trên khắp thế giới không chỉ vì hương vị thơm ngon, giàu dinh dưỡng mà còn vì mức giá phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng.
Cá tuyết được coi là “vua” của các loại cá thịt trắng nhờ giá trị thương hiệu cao, chất lượng thịt tốt và giá trị dinh dưỡng dồi dào. Tại Mỹ, cá tuyết là loại cá thịt trắng được tiêu thụ nhiều nhất, đặc biệt là phile cá tuyết đông lạnh với mã HS 030471. Năm 2023, nhập khẩu sản phẩm này vào Mỹ đạt 475 triệu USD, giảm 22% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 27% tổng lượng cá thịt trắng nhập khẩu vào Mỹ từ thế giới.
Nguồn cung
Năm 2024, thị trường cá tuyết phải đối mặt với tình trạng nguồn cung bị thắt chặt nghiêm trọng, một phần do các hạn ngạch đánh bắt bị giảm mạnh ở các khu vực đánh bắt chính như Biển Barents. Theo thông tin mới nhất, tổng sản lượng cá tuyết được phép đánh bắt ở Biển Barents trong năm 2025 sẽ giảm 25%, chỉ còn 340.000 tấn, thấp hơn đáng kể so với mức khuyến nghị giảm 31% từ các nhà khoa học. Điều này làm gia tăng lo ngại về khả năng tiếp cận nguyên liệu trong những năm tới.
Đặc biệt, đội tàu đánh cá bằng lưới kéo, vốn là nguồn cung chính cho cá tuyết đông lạnh H&G (bỏ đầu, moi ruột), dự kiến sẽ giảm 32%, gây thêm áp lực lên nguồn cung. Hạn ngạch cá tuyết chấm đen cũng bị cắt giảm, với mức cho phép đánh bắt giảm xuống chỉ còn 130.000 tấn trong năm 2024, trong đó Na Uy chiếm 65.468 tấn.
Tình trạng giảm sản lượng không chỉ do hạn ngạch mà còn bởi yếu tố hậu cần. Các cuộc đình công tại cảng và sự thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu thô đã làm chậm quá trình giao nhận, ảnh hưởng đến việc cung cấp và giá cả trên toàn cầu.
Diễn biến giá
Với tình hình nguồn cung khan hiếm, giá cá tuyết từ Na Uy và Nga đã tăng mạnh trong những tháng cuối năm 2024. Cụ thể, giá cá tuyết đông lạnh H&G loại 1-2 kg của Na Uy đã lên tới khoảng 7.300-7.400 USD/tấn khi giao đến Trung Quốc (CFR). Mức giá tương tự đối với cá tuyết Đại Tây Dương H&G của Nga dao động trong khoảng 6.000-6.200 USD/tấn, CFR Trung Quốc.
Sự tăng giá của cá tuyết chấm đen cũng rất đáng chú ý, với mức giá lên tới 4.900-5.000 USD/tấn đối với các sản phẩm từ Na Uy. Giá của cá tuyết chấm đen từ Nga và Na Uy gần như đã hội tụ do lệnh cấm nhập khẩu từ Nga của Hoa Kỳ không áp dụng với cá tuyết chấm đen, khiến cá của Nga có thể được chế biến tại Trung Quốc và sau đó xuất khẩu sang Mỹ.
Trong khi giá cá tuyết Đại Tây Dương của Na Uy vẫn cao hơn so với cá tuyết Đại Tây Dương của Nga khoảng 1.300 USD/tấn, mức tăng giá đã vượt qua mức kỷ lục trước đó. Giá cá tuyết chấm đen H&G của Nga đã tăng 140% so với năm 2023, trong khi của Na Uy tăng 120%. Đây là mức tăng mạnh mẽ và phản ánh sự căng thẳng trong nguồn cung.
Thị trường cá tuyết dự báo sẽ tiếp tục có diễn biến phức tạp trong thời gian tới. Với việc hạn ngạch đánh bắt giảm và tình trạng thiếu hụt nguyên liệu thô tiếp diễn, giá cá tuyết có thể sẽ tiếp tục tăng. Dự báo, giá cá tuyết đông lạnh H&G từ Na Uy và Nga có thể sẽ duy trì ở mức cao, đặc biệt là khi sản lượng từ Biển Barents bị giảm mạnh và nhu cầu mua sắm tăng cao trước mùa lễ.
Các vấn đề hậu cần, bao gồm đình công tại các cảng và sự gia tăng chi phí vận chuyển, sẽ càng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt và đẩy giá lên cao. Bên cạnh đó, việc Hoa Kỳ tiếp tục duy trì lệnh cấm đối với cá tuyết từ Nga cũng có thể tạo ra những biến động lớn đối với giá cả, khi cá tuyết Nga phải qua các trung gian để tiếp cận thị trường Mỹ.
Nhận định thị trường
Thị trường cá tuyết dự báo sẽ tiếp tục có diễn biến phức tạp trong thời gian tới. Với việc hạn ngạch đánh bắt giảm và tình trạng thiếu hụt nguyên liệu thô tiếp diễn, giá cá tuyết có thể sẽ tiếp tục tăng. Dự báo, giá cá tuyết đông lạnh H&G từ Na Uy và Nga có thể sẽ duy trì ở mức cao, đặc biệt là khi sản lượng từ Biển Barents bị giảm mạnh và nhu cầu mua sắm tăng cao trước mùa lễ.
Các vấn đề hậu cần, bao gồm đình công tại các cảng và sự gia tăng chi phí vận chuyển, sẽ càng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt và đẩy giá lên cao. Bên cạnh đó, việc Hoa Kỳ tiếp tục duy trì lệnh cấm đối với cá tuyết từ Nga cũng có thể tạo ra những biến động lớn đối với giá cả, khi cá tuyết Nga phải qua các trung gian để tiếp cận thị trường Mỹ.
Chi tiết xem tại: BÁO CÁO NGÀNH HÀNG CÁ TRA 2015-2024