Ngành cá rô phi phục hồi sau khi thích ứng với đại dịch

(vasep.com.vn) Sau tác động ban đầu của đại dịch COVID-19 vào quý 2/2020, ngành cá rô phi toàn cầu đã có thể nhanh chóng thích ứng với bối cảnh thị trường mới bằng cách tận dụng lợi thế kinh nghiệm bán lẻ và giá cả. Lĩnh vực này dự kiến sẽ tiếp tục ổn định vào năm 2021, mặc dù chi phí tăng cao là một thách thức cần phải vượt qua.

Ngành cá rô phi phục hồi sau khi thích ứng với đại dịch

Sản xuất

Theo các ước tính được đưa ra tai Diễn đàn Cá đáy vào cuối năm 2020, sản lượng cá rô phi toàn cầu lên gần 7 triệu tấn vào năm 2020. Con số này sẽ xấp xỉ mức với năm 2019 và sẽ đánh dấu sự chững lại đáng kể so với xu hướng tăng trưởng dài hạn, phản ánh ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đối với sản xuất, chế biến và thị trường. Ở Trung Quốc, một loạt các hạn chế đã được áp dụng vào đầu năm 2020 với nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của vi rút ban đầu đã dẫn đến những khó khăn đáng kể cho các trang trại nuôi cá rô phi ở miền Nam Trung Quốc nhưng tác động chỉ trong thời gian ngắn.

Đến giữa năm, tình hình ở Trung Quốc đã được cải thiện đáng kể và ngành cá rô phi đã có thể khởi động lại trước khi bị thiệt hại quá nhiều. Tổng sản lượng cá rô phi của Trung Quốc giảm khoảng 3%, xuống còn khoảng 1,7 triệu tấn vào năm 2020. Tổng nguồn cung từ các nhà sản xuất châu Á, bao gồm cả sản lượng đáng kể từ các nước như Indonesia và Philippines, ước tính đạt khoảng 4,55 triệu tấn, thấp hơn khoảng 50.000 tấn so với con số năm 2019. Ở Mỹ Latinh, ngành nuôi cá rô phi nhìn chung khả quan bất chấp những thách thức và bất ổn khác. Brazil sản xuất cá rô phi nhiều hơn 12,5% so với năm 2019, đạt mức 486 000 tấn, tốc độ tăng trưởng vượt qua tất cả các loài nuôi trồng thủy sản khác trong nước. Tổng sản lượng cá rô phi nuôi của Mexico trong năm 2020 đạt 72 595 tấn. Sản lượng cá rô phi Mexico năm 2020 giảm đáng kể so với năm 2019 do đại dịch COVID-19, nhu cầu dự kiến ​​ít hơn và chi phí sản xuất cao hơn. Một số tiểu bang bị giảm tới 50% sản lượng.

Chính quyền địa phương ở Mexico đang cung cấp cá rô phi giống để hỗ trợ các hộ chăn nuôi quy mô nhỏ ở các khu vực nghèo, mang lại lợi ích cho các gia đình bằng cách tạo ra nguồn việc làm. Colombia đã gia tăng sản lượng vào năm 2020, nhờ vào việc tối ưu hóa các khu vực nuôi trồng và cải tiến công nghệ và thức ăn chăn nuôi. Ngoài các vấn đề khác nhau liên quan đến đại dịch, nông dân ở cả châu Á và châu Mỹ Latinh đang phải đối mặt với chi phí thức ăn, đất đai và lao động ngày càng tăng. Đặc biệt, ở tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc, người nuôi cá rô phi đang bị áp lực ngày càng tăng lên ảnh hưởng tới lợi nhuận của họ và một số đã chuyển trọng tâm sang các loài có lợi nhuận hơn.

Thị trường và thương mại

Tại Hoa Kỳ, thị trường tiêu thụ quan trọng nhất đối với cá rô phi, mức tiêu thụ vẫn tương đối ổn định trong suốt đại dịch. Loài cá này, loài cá phổ biến thứ tư đối với người tiêu dùng Hoa Kỳ, đã chứng kiến ​​doanh số bán lẻ tăng cao khi người tiêu dùng nội trợ tìm kiếm các lựa chọn hải sản dễ chế biến, linh hoạt. Theo Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA), năm 2020 Mỹ NK 190.453 tấn cá rô phi, trị giá 615 triệu USD, tăng 10% về khối lượng và 2,3% về giá trị so với năm 2019. Phi lê cá rô phi đông lạnh chiếm phần lớn trong số các mặt hàng nhập khẩu này, chiếm 61% giá trị. Trung Quốc, nhà cung cấp hàng đầu của thị trường Hoa Kỳ, phải đối mặt với nhiều thách thức tại thị trường này vào năm 2020 do các yếu tố như nguồn cung thu hẹp, cạnh tranh từ các nhà sản xuất Mỹ Latinh cũng như cá tra Việt Nam, cùng với mức  25% thuế nhập khẩu cá rô phi của Trung Quốc vào Mỹ. Kết hợp với chi phí sản xuất tăng cao, thị trường đông lạnh truyền thống của Mỹ ngày càng kém hấp dẫn đối với các nhà sản xuất Trung Quốc và trọng tâm đang dần chuyển sang các thị trường xuất khẩu thay thế, mở rộng phạm vi sản phẩm giá trị gia tăng và tăng doanh số bán hàng trong nước. Ở Mỹ Latinh cũng vậy, những phát triển vào năm 2020, đặc biệt là những phát triển làm tăng chi phí vận chuyển hàng hóa, đã tạo động lực cho các nhà tiếp thị nhắm mục tiêu vào thị trường nội địa. Tuy nhiên, những khó khăn của các nhà cung cấp Trung Quốc và lợi thế bán lẻ cá rô phi ở Hoa Kỳ đã tạo cơ hội quan trọng để thúc đẩy doanh số bán hàng của Hoa Kỳ. Năm 2020, xuất khẩu của Colombia là 11.595 tấn, tăng 65% so với năm trước, là nhà cung cấp cá rô phi tươi chính cho thị trường Hoa Kỳ. Năm 2020, Brazil chỉ xuất khẩu dưới 6.000 tấn cá rô phi sang Hoa Kỳ vào và ngành công nghiệp này đang tìm cách tăng doanh thu xuất khẩu. Tuy nhiên, các nhà xuất khẩu cá rô phi vẫn thất vọng bởi lệnh cấm của EU đối với các sản phẩm thủy sản từ Brazil đã có hiệu lực từ cuối năm 2017. Trong khi đó, Costa Rica đã xuất khẩu sang Mỹ 3.379 tấn, trị giá 21 triệu USD trong năm 2020, chủ yếu là philê. Cơ quan xúc tiến thương mại nước ngoài (PROCOMER) khuyến nghị đưa ra mức giá cạnh tranh cũng như sản phẩm dựa trên chất lượng để phân biệt với cá rô phi Trung Quốc.

Giá cả

Thị trường phục hồi nhanh chóng sau những khó khăn đầu năm cho thấy giá bán buôn cá rô phi Trung Quốc vẫn tương đối ổn định trong suốt năm 2020, trung bình trong khoảng 7,5-8 NDT(1,09-1,16 USD) / kg cá rô phi sống cỡ 500-800g (DAP, Hải Nam). Tuy nhiên, tại thị trường Mỹ, nguồn cung nhập khẩu tăng trong thời gian miễn thuế đã giúp đẩy giá trung bình giảm 10% xuống 3,29 USD / kg (CIF) trong cả năm.

Triển vọng

Dự kiến sản lượng ​​ cá rô phi nuôi toàn cầu sẽ tiếp tục tăng trưởng khả quan trở lại vào năm 2021, mặc dù có một số khác biệt trong dự báo về sản lượng của Trung Quốc. Trong khi một số nhà phân tích dự đoán sản lượng sẽ tăng khi thị trường tiếp tục phục hồi, các báo cáo gần đây cho thấy năm nay sẽ giảm thêm do chi phí tăng và mùa đông đặc biệt lạnh ảnh hưởng đến tỷ lệ sống của cá ở Quảng Đông. Thị trường Mỹ sẽ vẫn còn nhiều thách thức đối với Trung Quốc, nhưng sự quan tâm của những người mua bán lẻ và dịch vụ thực phẩm ở thị trường trong nước sẽ đủ để giữ giá không giảm quá xa sau khi tăng vọt vào đầu năm 2021 vào dịp Tết Nguyên đán. Đối với các nhà sản xuất khác, diễn biến liên quan đến đại dịch vẫn là vấn đề trọng tâm và tốc độ triển khai vắc xin sẽ có tác động trực tiếp đến giá cước, nhu cầu của người tiêu dùng, sở thích sản phẩm và chi phí vận hành.

Bình luận bài viết

Tin liên quan
Tin cùng chuyên mục