(vasep.com.vn) Để thực hiện một trong các kết luận quan trọng tại cuộc họp chiều ngày 20/5/2020 do Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam chủ trì giữa đại diện Bộ KH&CN, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Tổng cục Hải quan, Tổ tư vấn về phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia nhằm tháo gỡ vướng mắc cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, ngày 25/5/2020, Bộ Khoa học và Công nghệ đã gửi Công văn số 1493/BKHCN-TĐC tới Bộ Tài chính về việc sử dụng mã nước ngoài đối với hàng hóa xuất khẩu. Tuy nhiên, thực chất văn bản này vẫn mang tính hình thức, chưa đáp ứng được nguyện vọng và tháo gỡ vướng mắc cho DN XK.
Tại công văn này, Bộ KH&CN cung cấp thêm và làm rõ về bằng chứng cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp hoặc chủ sở hữu mã nước ngoài ủy quyền sử dụng bao gồm một trong các hình thức sau: văn bản ủy quyền, thư ủy quyền hoặc hợp đồng gia công hoặc thư điện tử ủy quyền hoặc các hình thức ủy quyền khác được quốc tế công nhận, có ký tên và đóng dấu xác nhận của doanh nghiệp xuất khẩu và doanh nghiệp chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với các tài liệu cung cấp.
Bộ KH&CN cũng đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan thông báo cho Tổng cục Đo lường Chất lượng (Bộ KH&CN) những trường hợp DN XK chưa có văn bản xác nhận hoặc ủy quyền sử dụng mã nước ngoài để theo dõi, tổ chức thực hiện hậu kiểm.
Điều này được hiểu, cơ quan hải quan được yêu cầu sẽ vẫn tiếp tục kiểm tra việc ghi MSMV trên nhãn các hàng hoá XK của Việt Nam thì mới có kết quả và đủ cơ sở “thông báo” cho Tổng cục Đo lường Chất lượng theo đề nghị của Văn bản 1493 kể trên.
Trước đó, từ đầu năm 2020, VASEP đã nhận được phản ánh của nhiều DN XK thủy sản về vướng mắc liên quan đến quy định đăng ký sử dụng mã số mã vạch (MSMV) nước ngoài trên bao bì các lô thủy sản xuất khẩu (XK). Sau khi gặp trao đổi với lãnh đạo Tổng cục Đo lường Chất lượng ngày 13/3/2020, cũng như có văn bản gửi Bộ KH&CN ngày 31/3/2020, Hiệp hội đã có văn bản báo cáo với Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các Bộ liên quan tại công văn số 46/2020/CV-VASEP ngày 22/4/2020 kiến nghị bãi bỏ nội dung quy định liên quan đến MSMV hàng XK tại Nghị định 74/2018/NĐ-CP do không có cơ sở pháp lý, không có thông lệ quốc tế và không thực tiễn.
Chiều ngày 20/5/2020, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã chủ trì cuộc họp cuộc họp giữa đại diện Bộ KH&CN, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Tổng cục Hải quan, Tổ tư vấn về phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia... về vấn đề này.
Cũng tại cuộc họp này, Bộ KH&CN đã có báo cáo về việc xử lý vướng mắc quản lý chuyên ngành quy định về sử dụng mã số mã vạch nước ngoài, đồng thời Bộ đề xuất các phương án giải quyết, trong đó để hỗ trợ DN XK sau dịch COVID-19 theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ KH&CN kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét đưa vào Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ cho phép không thực hiện thủ tục xác nhận sử dụng mã nước ngoài, DN XK tự kê khai và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai sử dụng mã nước ngoài, cơ quan quản lý nhà nước sẽ thực hiện hậu kiểm việc tuân thủ pháp luật của DN; Giao Bộ KH&CN nghiên cứu, xem xét sửa đổi Nghị định số 74/2018/NĐ-CP theo hướng tạo thuận lợi cho DN XK, không thực hiện thủ tục xác nhận sử dụng mã nước ngoài và chuyển sang hậu kiểm. Bộ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính có văn bản chỉ đạo cơ quan hải quan không thực hiện xử phạt vi phạm hành chính đối với trường hợp DN XK chưa có văn bản xác nhận hoặc ủy quyền sử dụng mã nước ngoài…
Phó Thủ tướng Chính phủ đã kết luận cuộc họp: 1) Trong năm 2020, sẽ sửa quy định về sử dụng MSMV nước ngoài; 2) Trước mắt trong vòng 10 ngày sau cuộc họp 20/5/2020, khi chưa sửa NĐ 74/2018, Bộ KH&CN sẽ có văn bản gửi Bộ Tài chính theo tinh thần sẽ không kiểm tra, xử phạt DN đối với quy định này; chấp nhận nhiều hình thức “ủy quyền” của chủ hàng nước ngoài (như: hợp đồng, email, tin nhắn, thoả thuận....) nhằm chứng minh có sự giao kèo về bao bì gồm cả MSMV trong đó.
Tạ Hà - Nguyễn Hà