Từ đầu năm tới nay, Hiệp hội đã nhận được phản ánh của nhiều DN về bất cập liên quan đến quy định đăng ký sử dụng mã số mã vạch (MSMV) nước ngoài trên bao bì các lô thủy sản xuất khẩu (XK), lại đúng vào dịp cộng đồng doanh nghiệp (DN) thủy sản đang gặp nhiều khó khăn do dịch COVID-19. Ngày 31/3/2020 Hiệp hội có công văn số 34/2020/CV-VASEP gửi Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN) và Tổng cục TĐC kiến nghị giải quyết vướng mắc nói trên. Ngày 20/4/2020, Hiệp hội nhận được văn bản trả lời của Tổng cục TĐC số 1006/TĐC-HCHQ ký ngày 08/4/2020, nhưng CV này chưa giải quyết được các vướng mắc nêu trên cho cộng đồng DN.
Tại Công văn 46/2020/CV-VASEP này, Hiệp hội báo cáo chi tiết với Thủ tướng và các Bộ về vướng mắc, bất cập nói trên kèm theo một số các đề xuất giải quyết, tháo gỡ, cụ thể như sau:
I. Nội dung vướng mắc, bất cập: tại Khoản 9 Điều 1 của Nghị định số 74/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ có yêu cầu DN phải thông báo với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền để được xác nhận việc sử dụng mã nước ngoài khi sử dụng MSMV NN trên bao bì hàng XK.
Để có được đầy đủ các giấy tờ nêu trên và hoàn tất được thủ tục đăng ký MSMV nước ngoài với Trung tâm GS1 (thuộc Tổng cục TĐC) thì nhiều khi DN phải mất 20-30 ngày mới xuất được lô hàng. Việc yêu cầu khách hàng phải cung cấp quá nhiều giấy tờ đang tạo ra khó khăn trong XK hàng hóa của các DN. Yêu cầu này cũng khiến DN khó khăn hơn rất nhiều trong việc tìm kiếm khách hàng, làm ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của DN so với các nước khác, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 đang ảnh hưởng sâu rộng đến hoạt động SXKD và tiêu thụ trên toàn cầu.
Các bất cập về căn cứ pháp lý của yêu cầu nói trên:
1. Việc đưa vấn đề MSMV vào NĐ 74/2018/ND-CP là không có cơ sở pháp lý:
2. Việc cấp giấy “Xác nhận sử dụng MSMV nước ngoài” hoàn toàn không có ý nghĩa thực tế đối với công tác quản lý nhà nước:
3. Thủ tục cấp giấy còn thủ công do một cơ quan duy nhất thực hiện, trái với định hướng và chủ trương của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh:
4. Thông lệ quốc tế và thực tiễn 20 năm qua.
Một thực tế là, quy định nói trên đang làm phát sinh thêm thủ tục hành chính và làm gia tăng chi phí cho DN. Với số lượng lớn các sản phẩm XK hiện nay của Việt Nam, tổng chi phí của các DN phải chi trả cho việc xin Giấy xác nhận đăng ký sử dụng MSMV nước ngoài trên nhãn cho các lô hàng XK là một con số không nhỏ.
II. Đề xuất và kiến nghị:
1. Kiến nghị Chính phủ xem xét bãi bỏ Khoản 9 Điều 1 của Nghị định 74/2018/NĐ-CP về “bổ sung Mục 7 “Mã số mã vạch và quản lý mã số mã vạch” của Chương II “Quản lý nhà nước về mã số, mã vạch” và bổ sung Điều 19a, 19b, 19c, 19d trong Mục 7”.
2. Trong khi chờ Chính phủ xem xét, bãi bỏ Khoản 9 Điều 1 của Nghị định 74/2018/NĐ-CP, kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tạm dừng thực hiện nội dung quy định về ”sử dụng mã nước ngoài” tại tiết 2 điều 19b) và điều 19d) - Mục 7) thuộc Khoản 9 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP.
Đỗ Hương