Trong bức tranh chung xuất khẩu thủy sản sang thị trường tỷ dân nửa đầu năm nay, các mặt hàng tươi, sống là điểm nhấn, góp phần tăng doanh số xuất khẩu sang thị trường này.
Ngoài dân số đông, thị trường Trung Quốc còn có lợi thế về mặt địa lý nên luôn được cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam coi trọng, quan hệ doanh nghiệp hai nước ngày càng chặt chẽ. Nhu cầu nhập khẩu thủy sản của thị trường này cũng rất lớn, nhất là sự quan tâm của doanh nghiệp Trung Quốc ở các nhóm hàng từ hải sản biển đến tôm và cá tra.
Cơ hội để đưa các mặt hàng thủy sản tươi sống vào Trung Quốc
Tuy nhiên, hàng thủy sản tươi sống của Việt Nam vẫn chưa xuất hiện nhiều tại Trung Quốc, cơ hội còn rất lớn để đưa các mặt hàng này vào thị trường tỷ dân này.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, nửa đầu năm nay, những tín hiệu tích cực của ngành tôm đang tập trung nhiều hơn ở mặt hàng tôm hùm, với doanh số tăng vọt từ 46,6 triệu USD nửa đầu năm ngoái, lên 126,7 triệu USD trong nửa đầu năm nay, tăng 171%. Trong đó, 98% doanh số là từ sản phẩm tôm hùm đá sống (tôm hùm xanh) và thị trường trụ cột là Trung Quốc.
Xuất khẩu cua ghẹ đạt 125 triệu USD, tăng 75%. Sự bứt phá mạnh nhất đến từ các mặt hàng chính, trong đó, xuất khẩu cua tăng gần gấp đôi đạt gần 93 triệu USD, xuất khẩu ghẹ tăng 33% đạt hơn 31 triệu USD.
Riêng sản phẩm cua sống mang về 54 triệu USD, tăng gấp gần 8 lần so với cùng kỳ. Trung Quốc cũng là thị trường tiêu thụ chính sản phẩm cua sống của Việt Nam.
Trong 6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc đạt gần 690 triệu USD, tăng 8,4%. Trong đó, cá tra vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất, chiếm 35% với hơn 243 triệu USD, giảm 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, mặt hàng xuất khẩu lớn thứ 2 sang thị trường này là tôm hùm với gần 122 triệu USD, tăng 174% và chiếm gần 18% giá trị xuất khẩu thủy sản sang thị trường này.
Xuất khẩu tôm thẻ chân trắng giảm 10% chỉ đạt 117 triệu USD và xuất khẩu tôm sú giảm gần 30% đạt 38,5 triệu USD.
Ngoài tôm chân trắng và cá tra, có nhiều loài cá biển xuất khẩu sang Trung Quốc cũng bị sụt giảm kim ngạch xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm nay. Trong khi đó, nằm trong top 4 mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao nhất, xuất khẩu cua sống sang Trung Quốc tăng gấp 12 lần đạt 49 triệu USD.
Xuất khẩu thủy sản sẽ quay về quỹ đạo thông thường như trước COVID-19
Nhìn chung, các sản phẩm xuất khẩu dạng đông lạnh sang Trung Quốc trong nửa đầu năm nay hầu như bị giảm so với cùng kỳ do giá giảm, trong khi các mặt hàng thủy sản sống có dư địa tốt hơn.
Ngoài tôm hùm, cua sống, còn có nghêu sống (chủ yếu nghêu lụa, nghêu hoa), ốc hương sống tăng mạnh, tăng lần lượt 280% và 282% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thị trường tôm đông lạnh của Trung Quốc đang bị tình trạng cung vượt cầu vì sản phẩm của Ecuador tràn ngập và thu hoạch tại các trại nuôi trong nước đạt mức cao. Trong nửa đầu năm nay, Trung Quốc nhập khẩu 436 nghìn tấn tôm, thì riêng tôm xuất xứ Ecuador đã chiếm 330 nghìn tấn, chiếm 75%.
Trong khi đó, dự đoán nhu cầu cá hồi và tôm hùm của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng. Là quốc gia dẫn đầu toàn cầu về tiêu thụ hải sản, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng thích các sản phẩm hải sản chất lượng cao và có giá trị gia tăng.
Đã có sự chuyển dịch từ việc mua hải sản tươi sống tại các chợ truyền thống sang mua hải sản tươi sống thông qua các kênh thương mại điện tử. Trong đó, tôm là mặt hàng hải sản được người tiêu dùng Trung Quốc mua trực tuyến phổ biến nhất.
“Trong bức tranh chung xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Quốc nửa đầu năm, các mặt hàng tươi, sống là điểm nhấn, góp phần tăng doanh số xuất khẩu thủy sản sang thị trường này”, bà Lê Hằng, Giám đốc Truyền thông VASEP nhấn mạnh.
Theo VASEP, mặc dù tình hình đã được cải thiện dần, lạm phát và tồn kho đều đã giảm, nhưng hệ lụy vẫn tác động đến nhu cầu ở các thị trường nhập khẩu.
Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các thị trường chính bị áp lực cạnh tranh về giá với các nước cung cấp khác, nên giá xuất khẩu trung bình các sản phẩm chính như tôm, cá tra vẫn ở mức thấp so với năm 2023 và cả những năm trước.
Tuy xuất khẩu thủy sản trong 6 tháng đầu năm đang phục hồi nhưng chỉ bứt phá mạnh vào tháng 1 (tăng 64,5%), các tháng tiếp theo tăng ở mức khiêm tốn và đạt gần 4,4 tỷ USD, tăng gần 6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đa số các sản phẩm chính có kim ngạch xuất khẩu tăng so với cùng kỳ. Trong đó, xuất khẩu tôm mang về 1,64 tỷ USD, tăng 6%; xuất khẩu cá tra trên 918 triệu USD, tăng 5%; xuất khẩu cá ngừ chiếm đạt 471 triệu USD, tăng 23%; …
“Nửa cuối năm, xuất khẩu thủy sản có thể quay về quỹ đạo thông thường như trước giai đoạn COVID-19. Xuất khẩu sẽ tăng so với nửa đầu năm, trong đó quý III đơn hàng sẽ tăng cao để phục vụ cho lễ tết cuối năm tại các thị trường”, Giám đốc Truyền thông VASEP dự báo.
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ