(vasep.com.vn) Trong khi các thị trường xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đồng loạt sụt giảm trong tháng 8, Trung Quốc là một trong số ít thị trường có sự tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2020. Giá trị xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này trong tháng 8/2021 tăng 8% so với cùng kỳ năm 2020, đạt 286 nghìn USD. Và trong nửa đầu tháng 9/2021, giá trị xuất khẩu sang thị trường này tăng 332% so với cùng kỳ năm trước.
Tính luỹ kế 8 tháng đầu năm 2021, giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sanng Trung Quốc đạt 3,6 triệu USD, tăng 63% so với cùng kỳ. Từ cuối tháng 5/2021, Trạm Giang - một trong những trung tâm trung chuyển lớn ở Trung Quốc đã thông báo tạm dừng nhập khẩu thực phẩm đông lạnh từ các nước sản xuất thủy sản lớn bao gồm Ấn Độ, Việt Nam và Thái Lan, cùng với 8 quốc gia châu Á khác từ 20/6 đến 15/7/2021 bởi lý do nhiều thành phố như Quảng Châu, Phật Sơn, Thâm Quyến, Trạm Giang, Maoming… có dấu hiệu nhiễm và lây lan Covid-19. Thêm vào đó, sự bùng phát làn sóng Covid-19 lần thứ 4 tại Việt Nam từ cuối tháng 7 đã làm xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này có xu hướng tăng trưởng chậm lại từ đầu quý 3.
Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, Trung Quốc đang tăng nhập khẩu thịt/philê cá ngừ đông lạnh mã HS0304 và cá ngừ đóng hộp của Việt Nam. Trong số các sản phẩm cá ngừ xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này, thịt/philê cá ngừ đông lạnh mã HS0304 chiếm tới 66% tổng giá trị XK, tiếp đến là cá ngừ đóng hộp chiếm 19%.
Trung Quốc nhập khẩu rất nhiều loài cá ngừ, trong đó cá ngừ vằn nguyên con đông lạnh bao gồm cả cá thu ngừ, được các nhà máy sản xuất loin cá ngừ thu mua, chiếm tỷ trọng lớn nhất. Phần lớn loin cá ngừ này được xuất khẩu sang các nhà máy sản xuất đồ hộp của EU theo hạn ngạch thuế quan tự trị (0%) hàng năm. Các sản phẩm cá ngừ vằn hoặc các loài cá ngừ khác đóng hộp đứng vị trí thứ 2, tiếp đến là cá ngừ vằn cắt miếng (steaks) đông lạnh, bao gồm cả cá thu ngừ.
Năm 2020, do tác động của đại dịch Covid-19 khiến nhu cầu tiêu thụ trong nước của Trung Quốc đối với các sản phẩm bảo quản tăng cao. NK cá ngừ đóng hộp của nước này đã tăng 71% so với năm 2019, đạt 7.320 tấn. Tuy nhiên, bước sang năm 2021 các chuyên gia dự kiến NK cá ngừ đóng hộp của nước này sẽ giảm, tuy nhiên vẫn sẽ cao hơn năm 2019. Tính nửa đầu năm 2021, NK cá ngừ đóng hộp của Trung Quốc chỉ đạt 2.218 tấn.
Thêm nữa, người tiêu dùng Trung Quốc tiếp tục lo lắng về việc nhiễm virus corona từ nguồn hàng thủy sản NK. Do đó, nước này tăng tiêu dùng thủy sản nội địa và sẽ nâng hàng rào thương mại trong thời gian tới là điều chắc chắn. Thậm chí việc kiểm soát Covid-19 thông qua các cửa khẩu, cảng NK sẽ được siết chặt hơn. XK các sản phẩm thuỷ sản đông lạnh, trong đó có cá ngừ, của Việt Nam sang thị trường này nhiều khả năng sẽ tăng trưởng chậm lại.
Nếu tình hình kiểm soát dịch bệnh tại ĐBSCL tốt hơn, doanh nghiệp quay trở lại sản xuất, XK ổn định thì việc tăng cường XK sang thị trường này sẽ tiếp tục duy trì. Hiện có hơn 23 DN chế biến, XK cá ngừ Việt Nam tham gia xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.