(vasep.com.vn) “Việt Nam ta đang rất thiếu vaccine... Cả Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ đều yêu cầu rút ngắn các thủ tục hành chính để sớm phê duyệt vaccine trong nước trên cơ sở tuân thủ khoa học. Không chủ động được vaccine trong nước thì toàn dân sẽ bị cột chặt vào các Tập đoàn dược phẩm nước ngoài”. Trên là một đoạn cảm xúc của lão nông Hoàng Hải Vân trên facebook và tối 18/9 đọc tin được biết vaccine nội - Nanocovax đã được Hội đồng Đạo đức đánh giá đã có thể đáp ứng tiến trình để trình lên trên cấp phép sản xuất, tôi chợt thấy có một niềm vui lan tỏa khá mạnh mẽ. Niềm vui mừng quá lớn lao, nút thắt cổ chai trên lộ trình tiến tới bình thường mới cả nước đã có sự khơi thông đáng kể.
Theo các thông tin, Công ty Nanogen - đơn vị chủ trì nghiên cứu vaccine Nanocovax cho biết công suất sản xuất của hãng rất lớn, 10 triệu và có thể tăng lên 20 triệu liều/tháng. Ngoài số lượng nhiều, đáp ứng kịp thời nhu cầu bức xúc của bao người để sớm tham gia đẩy mạnh quá trình phục hồi nền kinh tế đang tổn thương không nhỏ. Vaccine này có chỉ số sinh miễn dịch ở tốp cao so các vaccine đang lưu hành cộng thêm yếu tố giá thành, giá bán rất thấp. Bao nhiêu điều lợi cùng một lúc, không vui sao được.
“Lão nông” cũng có thông tin thêm, cùng với việc thẩm định vaccine Nanocovax của Việt Nam đã qua thử nghiệm giữa kỳ giai đoạn 3, Hội đồng còn thẩm định một loại vaccine khác của ngoại quốc. Vaccine trong nước dù khẳng định đạt yêu cầu sinh miễn dịch và an toàn. Còn vaccine ngoại quốc thì chỉ căn cứ hồ sơ do công ty nhập khẩu cung cấp để thông qua, cấp phép, tuyệt nhiên không công bố bất cứ sự rủi ro nào.
Trong khi vaccine nào cũng có những rủi ro, vì những rủi ro này nên cơ quan cấp phép nước ngoài mới chỉ cấp phép sử dụng khẩn cấp (trừ một loại duy nhất được cơ quan FDA Mỹ cấp phép chính thức). Rõ ràng, theo logic, bức xúc chuyện chậm thông qua việc cấp phép cho vaccine Nanocovax là điều hiển nhiên cho bất cứ ai quan tâm tới việc muốn cải thiện tình hình chung, khó khăn hiện nay do covid-19 gây nên. Nhưng chuyện trên đời đâu thể toàn bích.
Có thể thời gian qua phía Nanogen còn thiếu những thủ tục tuy không phải quá lớn lao nhưng hết sức cần thiết cần phải bổ sung cho hoàn chỉnh như số liệu về tính hiệu quả của vaccine; có thể hồ sơ xin cấp phép của vaccine ngoại lại đầy đủ hơn và nhất là có minh chứng qua việc đã thương mại hóa chẳng hạn. Nhưng nói gì nói, vaccine Nanocovax đừng mất 2 tháng chờ đợi (tháng 4 tới tháng 6, theo thông tin trên mạng và chưa rõ do lý do nào) cho việc cấp phép thử nghiệm bước tiếp theo, biết đâu chúng ta đã được tiêm vaccine nội từ 2 tháng trước và thực tế 2 tháng qua đang diễn ra đã khác đi, chiều hướng không đến nỗi quá căng thẳng như đang có?
Người điều hành doanh nghiệp (DN) hoạt động sản xuất công nghiệp với số lượng lao động khá lớn ai không thể không lo âu cho sự an toàn cho tất cả người lao động. Chỉ cần có một lao động kiểm tra bị nghi dương tính là nỗi lo tăng cường độ gần sát đỉnh! Cho nên trong DN, hiện nay việc lớn lao quan trọng nhất không phải là lo mọi nguồn lực để phục hồi và tăng tốc trả nợ các hợp đồng đã ký kết trước đây bị ách tắc do hơn 2 tháng qua sản xuất bị thu hẹp, mà lo cho sự an toàn người lao động. Muốn giảm thiều rủi ro, tăng độ an toàn người lao động trong DN, ngoài các yếu tố như thực thi 5K, nâng cao năng lực và vai trò đội ngũ y tế nội bộ trong việc tầm soát và kiểm tra các điều kiện tổ chức sản xuất… thì đủ vaccine là con đường ngắn nhất để tiến tới hoạt động bình thường mới.
Cả nước gần trăm triệu dân, thông tin hôm qua mới tiêm trên 35 triệu liều, tỉ lệ thấp top dưới Đông Nam Á. Ai không âu lo, ai không mong chờ có nhiều vaccine và thiết nghĩ ai cũng mong nếu có vaccine chi phí phải chăng, vừa túi tiền Chính phủ hơn và sinh miễn dịch tốt thì quá vui, là một ước mơ không nhỏ khi từ nhiều tháng qua nghe thông tin tiến trình thử nghiệm có kết quả ban đầu khá triển vọng của vaccine nội.
Vui nhất, vỡ òa chắc nội bộ của hãng Nanogen vì có thành quả để đời, tin vui này là làn gió tươi mát cho người dân Việt Nam đang khắc khoải mong chờ vaccine, nhưng các nhà đều hành DN vui không nhỏ đâu. Bởi sắp giảm được áp lực trên vai, trong tâm tưởng. Hoạt động sản xuất mang lợi ích không riêng cá nhân ai, nhưng “lãnh đạo doanh nghiệp chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu để xảy ra bùng phát dịch bệnh trong DN!”, câu chữ đó ám ảnh không nhỏ! Lây lan dịch bệnh còn chút yếu tố may rủi! Lây lan ngoài địa phương có lãnh đạo nào chịu trách nhiệm hoàn toàn đâu, bởi lý do khách quan chi phối rất lớn.
Ước mơ đẹp đẽ đó sắp thành hiện thực. Nói gì nói cũng nên cám ơn tất cả người trong cuộc, có các thành viên các Hội đồng, dĩ nhiên đáng cám ơn nhất là những nhà khoa học là cha mẹ để của vaccine Nanocovax, và không quên cám ơn các vị chủ của Nanogen đã dám bỏ ra số tiền không nhỏ có thể là đầu tư mạo hiểm, để nghiên cứu và có kết quả đáng ngợi khen đang nhắc tới.
Bất ngờ ngoài mong đợi, ngay ngày hôm sau có thông tin mới là vaccine nội cần thêm thời gian theo dõi về chuẩn mực, tiêu chí cần thiết đã nói trên, nỗi buồn chợt ập tới như sắp làm tan nát con tim! Khoa học và sự thật ơi, biết đâu mà rờ! Lại tiếp tục nhức đầu lo tập trung phòng chống dịch, kẻ thù không thấy bóng dáng này tạo ra sức mạnh “mềm” làm điên đảo thế giới không từ ai, nhưng hình như có một số người vì lợi ích riêng nên muốn làm bạn với nó.
Sóc Trăng, ngày 21/9/2021
TS. Hồ Quốc Lực - Nguyên Chủ tịch VASEP, Chủ tịch HĐQT FIMEX VN
(Chú thích: Quan điểm trong bài viết là quan điểm của tác giả, không phải là quan điểm của VASEP)