(vasep.com.vn) Tháng 4/2024, XK thủy sản tăng 4,5% đạt 775 triệu USD. Trong đó, tín hiệu tích cực nhìn thấy rõ rệt ở cả góc độ nhu cầu và giá XK ở một số thị trường lớn, nhất là thị trường Mỹ, EU và Trung Quốc.
Trong tháng 4, XK thủy sản sang Mỹ tăng 10% so với cùng kỳ năm 2023, đạt 141 triệu USD. XK tăng nhờ sự hồi phục mạnh các mặt hàng cá ngừ, cá tra và cá biển. Trong khi đó, XK tôm, cua ghẹ và mực bạch tuộc vẫn thấp hơn 2-3% so với cùng kỳ năm 2023. Dù mới có kết quả sơ bộ, nhưng vụ kiện chống trợ cấp tôm NK từ 4 nước trong đó có Việt Nam đã ảnh hưởng đến việc XK tôm sang Mỹ, vì ngay sau khi có kết quả sơ bộ, các nhà NK phải đóng tiền đặt cọc khi NK tôm.
Riêng XK cá tra sang Mỹ tăng 34% trong tháng 4. Giá trung bình XK cá tra đã có xu hướng cải thiện dần dần trong 4 tháng đầu năm nay, từ mức thấp 2,4 USD/kg vào tháng 12/2023 đã lên tới 2,9 USD/kg vào tháng 4/2024. Nhìn chung giá trung bình XK cá tra đông lạnh sang Mỹ 4 tháng đầu năm nay đã tăng khoảng 24% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngược với thị trường Mỹ, XK cá tra sang Trung Quốc tiếp tục rớt giá. Tới tháng 4/2024, giá cá tra XK sang Trung Quốc giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 7/2021, đạt 1,89 USD/kg. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là thị trường NK cá tra lớn nhất của Việt Nam.
Tính đến hết tháng 4, XK thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc đạt 406 triệu USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng trong tháng 4, XK sang thị trường này chỉ tăng 4% đạt 130 triệu USD. Trong đó, 2 mặt hàng chủ lực là tôm và cá tra chỉ tăng nhẹ 4-5%, chỉ riêng cua và nhuyễn thể có vỏ tăng đột phá: cụ thể là XK cua sang Trung Quốc tăng gấp hơn 11 lần, XK nhuyễn thể có vỏ tăng gấp hơn 3 lần.
Kinh tế Trung Quốc đang chững lại khiến người tiêu dùng thận trọng hơn trong chi tiêu, các nhà NK buộc phải tập trung vào các mặt hàng giá rẻ hơn, do vậy, cá tra ngày càng có chỗ đứng trên thị trường này. Có giá rẻ hơn hẳn so với các loài cá nội địa của Trung Quốc như cá chép, cá rô phi, cá quả, nên cá tra được người tiêu dùng nước này ưa chuộng, nhất là những gia đình muốn nấu ăn tại nhà. Cá tra cũng là loài được các bà mẹ yêu thích làm thực đơn cho trẻ em vì đặc tính cá trắng, thịt mềm, ít xương và bổ dưỡng…
Ngoài ra, nhờ tiêu thụ hồi phục ở phân khúc nhà hàng khách sạn và du lịch, thủy sản tươi sống của Việt Nam XK sang Trung Quốc năm nay đã có tăng trưởng đột phá. 4 tháng đầu năm nay, riêng thủy sản sống XK sang Trung Quốc có doanh thu cao gấp hơn 4 lần so với cùng kỳ năm ngoái, đạt trên 104 triệu USD, chiếm gần 26% giá trị XK thủy sản sang thị trường này. Những loài thủy sản xuất sống sang Trung Quốc điển hình là tôm hùm xanh, cua, ốc hương, nghêu lụa, lươn, tôm tít…
Đáng chú ý là trong tháng 4, XK sang thị trường EU có mức tăng trưởng cao nhất trong các thị trường chính, với mức tăng 22%. Trong đó, XK tôm sú sang EU tăng gấp 3 lần, tôm chân trắng tăng 32%, cá tra tăng 27%, và XK cá ngừ tăng 70%. Nhiều thị trường trong khối tăng NK thủy sản từ Việt Nam, như Đức, Hà Lan, Bỉ, Tây Ban Nha, Italy…
Lạm phát ở châu Âu vẫn đang là vấn đề chính tác động đến tiêu thụ thủy sản. Tỷ lệ lạm phát trong tháng 3/2024 là 2,4%, vẫn cao hơn so với mục tiêu đề ra là 2%. Tuy nhiên, báo cáo của FAO cho thấy giá thủy sản có dấu hiệu tăng mạnh trong tháng 4. Nguồn cung một số loài cá thịt trắng như cá tuyết, cá bơn sụt giảm tại EU khiến cho giá tăng. Giá cá ngừ vằn trên thị trường châu Âu vẫn ổn định trong khi giá cá ngừ vây vàng tăng mạnh do nhu cầu cao. Giá cá ngừ vằn hấp, làm sạch một lần ổn định. Giá mực, bạch tuộc đang nhích dần lên trong những tháng mùa hè và có xu hướng tăng nữa trong vài tháng tới. Giá cá tra XK sang EU cũng có chiều hướng tăng dần trở lại: tới tháng 4/2024, mức giá trung bình cá tra đạt 2,55 USD/kg, mức cao nhất kể từ tháng 10/2023. Tuy nhiên, giá tôm chân trắng tại EU vẫn thấp trong bối cảnh nguồn cung quá dồi dào từ Ecuador.
Kết quả XK tháng 4 cho thấy đã có những biến chuyển thuận lợi ở các thị trường. Do vậy, 4 tháng đầu năm, XK thủy sản đã mang về trên 2,7 tỷ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2023. Xu hướng này có thể sẽ tiếp tục tốt dần lên trong quý II và bứt phá trong nửa cuối năm nếu như điều kiện và nguồn nguyên liệu, giá nguyên liệu và các chi phí đầu vào cho SX, chế biến XK ổn định trong thời gian tới.