(vasep.com.vn) Khi các hành động thương mại xảy ra, động thái mới nhất liên quan đến điều khoản 301 (Luật Thương mại Mỹ) mà chính quyền Tổng thống Joe Biden đang đe dọa, có thể có chiều hướng xấu hơn nhiều đối với ngành thủy sản.
Cuối tháng 3/2021, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) đã đề xuất một danh sách dài hàng hóa của 6 quốc gia, bao gồm Áo, Ấn Độ, Ý, Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ và Vương quốc Anh với mức thuế bị áp lên tới 25% do vụ việc áp thuế dịch vụ kỹ thuật số ( DST) tới 800 triệu USD mỗi năm đối với các công ty Mỹ.
Tuy nhiên, chỉ 17 trong số các mặt hàng từ 3 trong số các quốc gia này - Ấn Độ, Ý và Tây Ban Nha - có liên quan đến thủy sản. Tổng cộng, các mặt hàng này chiếm 6.584 tấn nhập khẩu với tổng trị giá 64,4 triệu USD vào năm 2020.
Trong số các mặt hàng thủy sản nhập khẩu bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi hành động này có một số loại bạch tuộc từ Tây Ban Nha, bao gồm: đông lạnh; sấy khô, ướp muối hoặc ngâm nước muối; và được chế biến hoặc bảo quản (mã HTS 0307.52.00, 0307.59.01 và 1605.55.60). Mỹ đã nhập khẩu tổng cộng 5,414 tấn các sản phẩm này, trị giá 49,4 triệu USD vào năm 2020.
Cũng gặp khó khăn là "các sản phẩm tôm khác (tôm thẻ chân trắng và tôm sú) còn nguyên vỏ hoặc bóc vỏ" từ Ấn Độ (HTS 0306.95.00). Mỹ đã nhập khẩu 5,704 tấn mặt hàng này trị giá 5,7 triệu USD vào năm 2020. Ngoài ra, cũng có trong danh sách thuế quan là "cá cơm, nguyên con hoặc miếng nhưng chưa xay nhỏ, ngâm dầu hoặc trong hộp kín khí" từ Ý (HTS 1604.16.20). Mỹ đã nhập khẩu 342 tấn trị giá 4,5 triệu USD vào năm 2020.
Tôm nước ấm từ Ấn Độ được loại khỏi danh sách. Đây là một trong những mặt hàng nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Hoa Kỳ, trong đó Hoa Kỳ đã mua 47.403 tấn trị giá 408,5 triệu USD vào năm 2020.
Không có mặt hàng hải sản nào từ Áo, Thổ Nhĩ Kỳ và Anh bị đưa vào danh sách áp dụng mức thuế đề xuất.
Một lý do có thể khiến tôm của Ấn Độ bị loại khỏi danh sách là nó sẽ huy động được hơn 55 triệu USD mỗi năm vì Ấn Độ bị cáo buộc tính phí không công bằng cho các công ty Mỹ trong DST, theo ông Nathan Rickard, một trường College Park, luật sư ở Maryland chuyên về các vấn đề liên quan đến thương mại tôm cho Picard Kentz & Rowe. Nhưng ông khuyên nên theo dõi tình hình trong trường hợp các vấn đề thương mại leo thang.
USTR đã lên lịch các buổi điều trần được tổ chức trực tuyến vào đầu tháng 5 về các mức thuế đề xuất và đã đặt ra hạn đăng ký tham gia là ngày 21/4. Các phiên họp như vậy thường được các công ty sử dụng để tranh luận để quyết định các mặt hàng bị loại bỏ hoặc thêm vào danh sách thuế quan.
Tuy nhiên, Rickard, người đại diện cho Liên minh Tôm miền Nam (SSA), một nhóm các nhà sản xuất tôm nội địa của Mỹ thường đối đầu với các đối thủ cạnh tranh nhập khẩu, cho biết SSA hiện không có kế hoạch yêu cầu chính quyền mở rộng thuế quan đối với tôm nước ấm từ Ấn Độ.
USTR bắt đầu cuộc điều tra DST vào ngày 2/6/2020, trong khi Donald Trump vẫn là Tổng thống, tập trung vào 9 quốc gia và Liên minh châu Âu. Cơ quan này xác định vào tháng 1/2021 rằng 6 trong số các khoản phí của các quốc gia phải chịu trả đũa vì họ "phân biệt đối xử với các công ty kỹ thuật số của Mỹ" và "không phù hợp với các nguyên tắc đánh thuế quốc tế", đồng thời tạo gánh nặng cho các công ty Mỹ.
Cuối tháng trước, USTR đã đề xuất một danh sách riêng các mặt hàng phải chịu thuế đối với từng quốc gia và cũng là số lượng mục tiêu của thuế quan hàng năm cần thu hồi từ mỗi quốc gia. Dựa trên những thiệt hại ước tính, USTR sẽ tìm cách thu 325 triệu USD thuế quan từ Anh, 160 triệu USD từ Thổ Nhĩ Kỳ và 155 triệu USD từ Tây Ban Nha. Họ sẽ thu thêm 140 triệu USD từ Ý, 45 triệu USD từ Áo và 55 triệu USD từ Ấn Độ, như đã đề cập trước đó.
Cơ quan này đã xác định một số mặt hàng ngoài thủy hải sản để áp thuế, bao gồm thảm và hàng dệt từ Thổ Nhĩ Kỳ, dầu gội đầu, quần áo và điều hòa không khí từ Anh, và đồ thủy tinh từ Áo.
Brazil, Cộng hòa Séc, Indonesia và EU vẫn chưa áp dụng DST mà họ đang xem xét, do đó, USTR đã loại bỏ các cuộc điều tra của họ.
"Mỹ cam kết làm việc với các đối tác thương mại của mình để giải quyết các mối quan ngại của họ về thuế dịch vụ kỹ thuật số và giải quyết các vấn đề rộng hơn về thuế quốc tế", người phụ trách mới của USTR Katherine Tai cho biết trong tuyên bố gần đây.
"Mỹ vẫn cam kết đạt được sự đồng thuận quốc tế thông qua quy trình của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế về các vấn đề thuế quốc tế. Tuy nhiên, cho đến khi đạt được sự đồng thuận như vậy, chúng tôi sẽ duy trì các lựa chọn của mình theo quy trình Mục 301, bao gồm áp đặt thuế quan nếu cần thiết. "
Jessica Rifkin, luật sư cấp cao có trụ sở tại khu vực Chicago, Illinois, chuyên về thương mại cho luật pháp của Benjamin England & Associates, cho biết cho đến nay không có khách hàng thủy sản nào của cô tỏ ra quá lo lắng. Mặc dù ngành thủy sản vẫn đang đối diện với cuộc chiến 301 của cựu tổng thống Donald Trump với Trung Quốc về quyền sở hữu trí tuệ, nhưng bà hy vọng chính quyền Biden sẽ không thực hiện hành động tấn công tương tự.
Rifkin nói: “Áp đặt thuế quan theo khoản 301 đối với Trung Quốc là động thái của chính quyền cũ. Biden cho biết ông ấy muốn làm mọi thứ theo cách hợp tác hơn, với nhiều hành động đa phương hơn. Ngay cả trước khi có sự thay đổi trong chính quyền, ít nhất đã có một số tín hiệu rằng, không giống như cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, có một số mong muốn tiếp cận vấn đề với DST theo một cách đa phương, thống nhất hơn. "
Bà nói thêm: "Hy vọng rằng, sẽ không đến mức độ khó đoán với cuộc chiến thương mại Trung Quốc." Tuy nhiên, USTR có thể sẽ tiếp tục công bố các mức thuế trả đũa vào ngày 2/6/2021, châm dứt thời hạn một năm, Rifkin nói.