(vasep.com.vn) Năm ngoái, giữa đại dịch COVID-19, triển vọng thị trường xuất khẩu tôm 3,6 tỷ USD (3 tỷ EUR) của Ecuador rất ảm đạm. Bên cạnh việc đối phó với cuộc khủng hoảng sức khỏe nghiêm trọng tại quê nhà, Trung Quốc - thị trường chiếm khoảng 3/4 lượng tôm XK của Ecuador - đã bắt đầu hạn chế nhập khẩu từ quốc gia Nam Mỹ này vì lo ngại rằng coronavirus mới có thể lây truyền qua bao bì thủy sản đông lạnh. Tuy nhiên, số liệu xuất khẩu mới nhất cho thấy, có vẻ như Ecuador đã xoay trục, đa dạng hóa và củng cố hoạt động xuất khẩu tôm của mình.
Trong tháng 4/2021, Ecuador đạt mức cao kỷ lục về giá trị và khối lượng xuất khẩu tôm với 75.873 tấn, trị giá 404 triệu USD (332 triệu EUR) dù giá trung bình chỉ là 2,42 USD (1,98 EUR)/pao, so với mức cao nhất trong hai năm là 2,69 USD (2,20 EUR) vào tháng 11/2019.
Trong đó, nước này XK sang Trung Quốc 37.194 tấn, giảm 21,4% so với 47.173 tấn trong tháng 4/2020. Về giá trị, xuất khẩu của Ecuador giảm 24,6% xuống 193 triệu USD (158 triệu EUR), so với 256 triệu USD (210 triệu EUR) vào tháng 4/2020. Về khối lượng, thị trường Trung Quốc vẫn chiếm 49% tổng xuất khẩu tôm của Ecuador, so với 82% vào tháng 4/2020.
Xuất khẩu tôm của Ecuador sang Mỹ tăng vọt 347% về giá trị và 352% về khối lượng lên 92,2 triệu USD (75,7 triệu EUR) và 16.420 tấn. Vào tháng 4, thị trường Mỹ đã tăng tỷ trọng xuất khẩu tôm của Ecuador lên 22%, so với chỉ 6% trong cùng tháng năm 2020.
Tương tự, XK tôm sang Pháp tăng 197% lên 22,7 triệu USD (18,6 triệu EUR) và tăng 216% về khối lượng lên 4.082 tấn, tăng tỷ trọng lên 5% từ 2% vào tháng 4/2020. Xuất khẩu sang Tây Ban Nha tăng lần lượt 70% và 83% lên 19,8 triệu USD (16,2 triệu EUR) và 3.946 tấn, với khối lượng tăng 1 điểm phần trăm lên 5%. Trên thực tế, thương mại đã tăng lên với 34 trong số 42 quốc gia khác có thương mại với Ecuador trong tháng 4; Xuất khẩu tôm sang Bồ Đào Nha và Guatemala về cơ bản vẫn không thay đổi.
Trong 4 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm của Ecuador sang Trung Quốc đã giảm 39% về giá trị và 32% về lượng xuống lần lượt là 470 triệu USD (386 triệu EUR) và 94.346 tấn. Trong khi đó, xuất khẩu tôm của Ecuador sang Mỹ đã tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, lên 300 triệu USD (246 triệu EUR) và 54.431 tấn.
So sánh với năm 2020, tỷ lệ tôm Ecuador xuất khẩu sang Trung Quốc giảm từ 64% xuống 39%, trong khi tỷ trọng xuất khẩu tôm Ecuador sang Mỹ tăng từ 12% lên 23%. Tỷ trọng của thị trường EU lên đến 23% từ 19% vào năm 2020 và châu Á đã tăng từ 3% lên 11%.
Kịch bản mới chỉ thay đổi từ tháng 7 năm ngoái, khi các nhà chức trách Ecuador tranh luận để tìm ra cái mà họ gọi là “giải pháp chung” với Trung Quốc trong câu chuyện về tôm bị ảnh hưởng của COVID, kêu gọi các công ty chú trọng “công tác an toàn sinh học để ứng phó với COVID ” và ký một thỏa thuận hợp tác chiến lược với Viện Nghiên cứu thủy sản Hoàng Hải của Trung Quốc nhằm tăng cường hợp tác quốc tế về nuôi tôm an toàn sinh học.
Kể từ đó, chính phủ Ecuador đã liên hệ với công ty tài chính ngành thủy sản Lighthouse Finance để kêu gọi sự hỗ trợ để chuyển sang cung cấp cho Mỹ.
Lighthouse Seafood Advisors hỗ trợ chính phủ Ecuador phát triển các giải pháp cho ngành, bao gồm giới thiệu tôm cỡ nhỏ - loại được ưa chuộng ở Trung Quốc, giúp nó trở nên cạnh tranh hơn tại thị trường Mỹ và“ chúng tôi đã có một số dự án đang tiến triển tốt, ”Đối tác Cố vấn của Lighthouse Seafood, Rahul Kulkarni cho biết.
Trong khi Ấn Độ - nhà xuất khẩu tôm chính sang Mỹ, đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng COVID-19, và xuất khẩu tôm của họ sang Mỹ đã giảm. Trong khi đó, “giá nuôi tôm ở Ecuador luôn thấp hơn Ấn Độ do cách cấu trúc trang trại của họ,” Kulkarni nói. “Hiện tại, Ecuador đang chú trọng đến Mỹ như một thị trường lớn. Họ nghiêm túc xem xét lại cấu trúc của các mô hình canh tác, xem xét các công nghệ canh tác mới, như hệ thống nuôi trồng thủy sản tuần hoàn, nơi họ sẽ có thể thu hoạch nhiều vụ hơn trong một năm, thu hoạch thường xuyên hơn và thu hoạch tôm kích thước nhỏ hơn, để có thể cạnh tranh trong cung cấp cho thị trường Mỹ. ”
Đồng thời, kể từ năm 2018, Đối tác Tôm bền vững (SSP) - được thành lập bởi các công ty tôm hàng đầu của Ecuador bao gồm Songa, Grupo Almar, Omarsa, Naturisa, Grupo Lanec, Promarisco-Grupo Nueva Pescanova - đã tạo ra một ban tiếp thị và quảng bá mạnh mẽ, chào hàng Tôm của Ecuador an toàn và bền vững.
Ban Cố vấn SSP, được thành lập bởi Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF), Sáng kiến Thương mại Bền vững (IDH) và Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thủy sản (ASC), cùng với Viện Chứng nhận và Tiêu chuẩn Kỹ thuật Colombia (ICONTEC), đã phát triển một trong những quy trình sản xuất tôm. Các thành viên SSP cam kết thực hành sản xuất tốt nhất, bao gồm thường xuyên kiểm tra trong mỗi chu kỳ sản xuất để đảm bảo không sử dụng kháng sinh, truy xuất nguồn gốc đầy đủ bằng công nghệ blockchain trong hệ sinh thái IBM Food Trust và không có tác động tiêu cực đến môi trường địa phương.
Sản lượng ngành tôm của Ecuador đã tăng đều đặn trong thập kỷ qua, từ 146.056 tấn năm 2010, trị giá 753 triệu USD (618 triệu EUR) xuất khẩu, lên 675.852 tấn vào năm 2020, tương đương 3,6 tỷ USD (2,9 tỷ EUR). Đây là mặt hàng xuất khẩu lớn thứ hai của đất nước này sau dầu mỏ.