(vasep.com.vn) Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã khiến thế giới thủy sản chao đảo với mức thuế quan được công bố vào thứ Tư (ngày 2 tháng 4).
Hầu hết các quốc gia, bao gồm cả các nước xuất khẩu hải sản lớn như Ecuador và Chile, phải chịu mức thuế cơ bản là 10%, có hiệu lực vào lúc 12 giờ sáng theo giờ miền Đông Hoa Kỳ ngày 5 tháng 4.
Những bên bị coi là góp phần cản trở hàng hóa Hoa Kỳ thâm nhập thị trường của họ sẽ phải đối mặt với mức thuế cao hơn, có hiệu lực từ 12 giờ sáng theo giờ miền Đông Hoa Kỳ ngày 9 tháng 4.
Cho đến nay, Canada và Mexico vẫn chưa phải chịu mức thuế 25% như dự kiến.
Có thể đánh giá các mặt hàng bị ảnh hưởng chính từ 10 nhà cung cấp thủy sản hàng đầu của Hoa Kỳ.
Cộng lại các mã thương mại theo hệ thống hài hòa 03 (cá, hải sản và động vật giáp xác), 1604 (cá chế biến và bảo quản) và 1605 (hải sản chế biến và bảo quản), 10 nhà cung cấp hàng đầu cho Hoa Kỳ là:
- Canada: 3.924.530.000 USD – không có thuế quan bổ sung
- Chilê: 3.437.575.000 USD – 10%
- Ấn Độ: 2.586.774.000 USD – 26%
- Indonesia: 1.992.066.000 USD – 32%
- Việt Nam: 1.797.764.000 USD - 46%
- Ecuador: 1.614.409.000 USD – 10%
- Na Uy: 1.382.931.000 USD – 15%
- EU: 1.345.005.000 USD - 20%
- Trung Quốc: 1.328.828.000 USD – 34%
- Thái Lan - 926.972.000 USD – 36%
Trung Quốc
Mức thuế mới 34% của Trung Quốc được áp dụng sau mức thuế 20% mà Trump đã áp dụng kể từ đầu năm -- với một số mặt hàng, chẳng hạn như cá rô phi, cũng phải chịu thêm 25%, nâng tổng mức thuế đối với nhiều mặt hàng hải sản của Trung Quốc lên 79%. Hoa Kỳ đã nhập khẩu 1,33 tỷ USD thủy sản từ Trung Quốc vào năm 2024.
Như biểu đồ bên dưới cho thấy, phi lê cá rô phi đông lạnh là dòng thương mại chính từ Trung Quốc vào Hoa Kỳ, với 84.284 tấn được nhập khẩu vào năm 2024, trị giá 337 triệu đô la. Hoa Kỳ cũng nhập khẩu 78 triệu đô la cá rô phi đông lạnh.
Sau cá rô phi, phi lê cá tuyết đông lạnh là luồng thương mại lớn thứ hai, sau đó là phi lê cá hồi Thái Bình Dương đông lạnh và phi lê "cá" đông lạnh, bao gồm nhiều loại cá bẹt và các loài khác. Phần lớn cá hồi Thái Bình Dương và cá trắng mà Trung Quốc gửi đến Hoa Kỳ có nguồn gốc từ nguyên liệu thô của Alaska.
Việt Nam
Ở mức 46%, Việt Nam đã phải chịu một trong những mức thuế quan cao nhất do Trump áp dụng. Quốc gia Đông Nam Á này là nguồn cung cấp thủy sản chính cho Hoa Kỳ, với việc Hoa Kỳ nhập khẩu hơn 700 triệu USD tôm và 362 triệu USD phi lê cá tra đông lạnh từ Việt Nam vào năm 2024. Tổng giá trị nhập khẩu thủy sản của Hoa Kỳ từ Việt Nam là 1,80 tỷ USD vào năm 2024.
Năm 2024, Hoa Kỳ nhập khẩu 166 triệu USD phi lê cá ngừ đông lạnh và 150 triệu USD cá ngừ đóng hộp hoặc bảo quản.
Thái Lan
Thủy sản từ Thái Lan, nơi Hoa Kỳ nhập khẩu 927 triệu USD thủy sản vào năm 2024, hiện phải chịu mức thuế 36%.
Hoa Kỳ đã nhập khẩu 545 triệu USD cá ngừ đóng hộp từ Thái Lan vào năm 2024, bên cạnh khối lượng lớn tôm, phần lớn là tôm giá trị gia tăng.
Indonesia
Hoa Kỳ đã nhập khẩu 1,99 tỷ USD thủy sản từ Indonesia vào năm 2024, hiện sẽ phải chịu mức thuế 32%.
Khoảng một nửa trong số này là tôm, cùng với cua tiệt trùng, phi lê cá ngừ đông lạnh và phi lê cá rô phi đông lạnh cũng là những mặt hàng thương mại quan trọng.
Ấn Độ
Hoa Kỳ đã nhập khẩu 2,59 tỷ USD thủy sản từ Ấn Độ vào năm 2024, hiện sẽ phải chịu mức thuế bổ sung 26%. Phần lớn là tôm đông lạnh trên nhiều mã HS khác nhau.
EU
EU, nơi Hoa Kỳ nhập khẩu 1,34 tỷ USD thủy sản vào năm 2024, sẽ bị đánh thuế 20% sau ngày 9 tháng 4.
Các luồng thương mại chính là phi lê cá hồi tươi (269 triệu USD), cá hồi hun khói (186 triệu USD) và phi lê cá hồi đông lạnh (152 triệu USD). Ngoài ra, bạch tuộc đông lạnh và cá mú ướp lạnh đã trở thành luồng thương mại lớn từ châu Âu đến Hoa Kỳ.
Na Uy
Thuế suất 15% của Hoa Kỳ sẽ được áp dụng cho hải sản Na Uy từ ngày 9 tháng 4.
Năm 2024, Hoa Kỳ nhập khẩu 1,39 tỷ USD thủy sản từ Na Uy, phần lớn là cá hồi và cá hồi vân.
Chile
Chile, quốc gia mà Hoa Kỳ nhập khẩu 3,44 tỷ USD thủy sản vào năm 2024, đã bị áp thuế 10%, có hiệu lực từ ngày 5 tháng 4.
Điều đó mang lại cho Chile lợi thế cạnh tranh so với Na Uy, nơi phải đối mặt với mức thuế 15%. Hai quốc gia này là những nhà sản xuất cá hồi hàng đầu thế giới và riêng các lô hàng phi lê tươi của Chile sang Hoa Kỳ đã có giá trị hơn 2 tỷ USD vào năm 2024.
Ecuador
Ecuador, hiện là nguồn cung cấp tôm lớn thứ hai cho Hoa Kỳ sau Ấn Độ, phải đối mặt với mức thuế 10% kể từ ngày 5 tháng 4.
Hoa Kỳ đã nhập khẩu 1,61 tỷ USD thủy sản từ Ecuador vào năm 2024, phần lớn là tôm, nhưng cũng có 107 triệu USD cá ngừ đóng hộp.
Điều này giúp quốc gia Mỹ Latinh này có lợi thế về nguồn cung tôm cho Hoa Kỳ so với các đối tác châu Á là Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam, những quốc gia đều bị ảnh hưởng nặng nề hơn bởi mức thuế mới.
Canada
Canada, ngoài Mexico, chỉ đứng ngoài 10 nhà cung cấp hàng đầu của Hoa Kỳ, không bị ảnh hưởng bởi mức thuế mới. Ngành thủy sản của nước này dự kiến mức thuế 25% vào ngày 2 tháng 4, cũng như Mexico, nhưng chính quyền Trump vẫn chưa công bố mức thuế mới nào.
Năm 2024, Canada là nhà cung cấp thủy sản lớn nhất cho Hoa Kỳ, với giá trị gần 4 tỷ USD, chủ yếu là cua, tôm hùm và cá hồi nuôi, hiện không phải chịu thêm thuế quan.
Mức thuế quan này tương đối tốt đối với Mexico và Canada và có thể dẫn đến việc hai nước này tiếp tục mở rộng sang thị trường Hoa Kỳ.
(Theo UCN)
