(vasep.com.vn) Tại sự kiện Seafood Expo Global 2022 ở Barcelona, Tây Ban Nha vào thứ Ba, ngày 26/4, một nhóm các nhà lãnh đạo ngành và các chính trị gia cho biết, đại dịch COVID-19 và lạm phát gia tăng nhanh chóng ở châu Âu đã mang đến những xu hướng mới cho ngành thủy sản.
COVID và lạm phát gây xáo trộn trên thị trường thủy sản châu Âu
Theo Auden Lem, Phó Giám đốc bộ phận thủy sản của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc, đại dịch đã khiến thị trường thủy sản ở châu Âu bị đảo lộn, và lạm phát gia tăng càng trầm trọng hơn khi xảy ra cuộc khủng hoảng Ukraine.
Lem cho biết: “Tăng trưởng kinh tế nói chung đang chậm lại, sức mua giảm và tiêu dùng cũng giảm theo vì chi phí thực phẩm và nấu ăn tăng lên.
Tỷ lệ lạm phát hàng năm ở Liên minh châu Âu đạt 6,2% vào tháng 2 năm 2022, so với 5,6% vào tháng 1/2022. Theo báo cáo mới nhất của Hiệp hội các nhà quan sát thị trường thủy sản và nuôi trồng thủy sản châu Âu (EUMOFA), một năm trước đó, con số này là 1,3%. Giá thủy sản trong tháng 2/2022 tăng 4,9% so với năm trước.
Do cuộc khủng hoảng Ukraine, lạm phát thậm chí còn tăng mạnh hơn, và các ngành đánh bắt và nuôi trồng thủy sản của châu Âu đã "bị ảnh hưởng trực tiếp bởi hậu quả của cuộc khủng hoảng Ukraine" do sự gia tăng chi phí nhiên liệu hàng hải và điện, dẫn đến sự gia tăng chi phí sản xuất và chế biến thủy sản, theo EUMOFA.
“Khi bắt đầu cuộc khủng hoảng, hoạt động khai thác của họ cũng đã bị gián đoạn vì không đủ bù đắp chi phí. Giao thông vận tải và hậu cần (đường biển, đường bộ, đường hàng không) cũng bị ảnh hưởng tiêu cực, gây ra gián đoạn trong chuỗi cung ứng thực phẩm, EUMOFA cho biết trong một tuyên bố. - Sự thiếu hụt nguyên liệu và đầu vào chính ảnh hưởng đến lĩnh vực chế biến (ví dụ như dầu hướng dương) và lĩnh vực nuôi trồng thủy sản (ví dụ thức ăn cho cá), vì Ukraine và Nga là những nhà cung cấp toàn cầu chính của những mặt hàng này. Dự kiến sẽ thiếu hụt các sản phẩm thay thế do sự cạnh tranh từ các ngành nông sản khác và sản xuất năng lượng sinh học. Cú sốc nguồn cung này đang tạo thêm áp lực lên giá, có khả năng đẩy giá lên cao hơn ”.
Trong khi dự đoán một cú sốc nhu cầu do giá thủy sản tăng, EUMOFA cũng cảnh báo rằng, với sự gia tăng nhu cầu đối với thủy sản ở châu Âu do đại dịch, có thể có tác động thay thế đối bằng thủy sản nhập khẩu rẻ hơn.
Với sức mạnh toàn cầu của châu Âu là một trong những thị trường thủy sản lớn nhất thế giới, Lem bày tỏ lo ngại rằng xu hướng này có thể gây nguy hiểm cho nỗ lực của các nước đang phát triển nhằm tăng giá trị của các mặt hàng chủ chốt như cá ngừ. Lem nói, các nước sản xuất đang tìm cách thu được nhiều giá trị hơn từ các sản phẩm cá ngừ của họ. Tuy nhiên, nếu cạnh tranh về giá thì chất lượng sản phẩm cũng giảm theo.
Hiệp hội các tổ chức sản xuất thủy sản châu Âu Esben Sverdrup-Jensen đã kêu gọi một "sân chơi bình đẳng" để bảo vệ các nhà sản xuất thủy sản châu Âu khỏi các sản phẩm chất lượng thấp hơn nhập khẩu vào khối này, nơi nhập khẩu 2/3 lượng thủy sản được tiêu thụ.
Lời kêu gọi này được Roberto Carlos Alonso Baptista de Souza, Phó Tổng thư ký Tập đoàn công nghiệp Tây Ban Nha ANFACO CECOPESCA ủng hộ. De Souza kêu gọi ngành thủy sản châu Âu "liên tục đổi mới", trước những thay đổi do đại dịch, bao gồm "hậu cần chung" và các hiệp đồng khác. Ông cũng đề nghị các doanh nghiệp thủy sản xem xét việc di dời các doanh nghiệp và địa điểm, như một số nhà sản xuất đã làm, để giảm thiểu tình trạng gián đoạn trong đại dịch, vốn đã khiến nhu cầu thủy sản tăng hàng năm - có thời điểm lên đến 80% trong năm.
De Souza cho biết ngành công nghiệp thủy sản châu Âu có nghĩa vụ tận dụng các cơ hội do sự phổ biến của thủy sản trong thời kỳ đại dịch, chẳng hạn như "cao cấp hóa" một số sản phẩm khi người tiêu dùng từ bỏ việc mua bán lẻ thông thường của họ trong bối cảnh ngừng hoạt động. Ông cũng khuyến nghị nâng cao tiêu chuẩn ghi nhãn và thương hiệu đối với thủy sản đóng hộp và đóng gói, dẫn đến mức tăng lớn nhất so với bất kỳ loại thủy sản nào trong 2 năm qua.
Sverdrup Jensen cho biết ông tin rằng, những thói quen của người dân châu Âu hình thành trong đại dịch sẽ tiếp tục trong thời gian tới: sử dụng hải sản đóng hộp như "thức ăn thoải mái" ở Đan Mạch trong thời kỳ đại dịch, các nền tảng kỹ thuật số đã nhanh chóng xuất hiện để giao các loại hải sản trước đây dành cho khách hàng thương mại đến trực tiếp với người tiêu dùng. Giờ đây, lĩnh vực cung cấp thực phẩm ở Đan Mạch đang phục hồi, hải sản đóng hộp vẫn được người tiêu dùng bình thường ưa chuộng.