Hai tháng sau khi TP.HCM vận hành hệ thống thu phí hạ tầng cảng biển, nhiều doanh nghiệp (DN) hoạt động, mở tờ khai hải quan ngoài địa bàn thành phố (trong đó có Đồng Nai) đang gặp khó khăn do mức thu phí cao gấp đôi.
Vẫn còn khó khăn do tác động của dịch bệnh, các DN cho rằng, việc cộng thêm chi phí hạ tầng vào giai đoạn này sẽ khiến cho sự hồi phục sản xuất, kinh doanh của DN thêm bấp bênh. Trước những bất cập và kiến nghị của cộng đồng DN, Chính phủ cũng đã có ý kiến để TP.HCM xem xét, điều chỉnh trong tháng 7 tới.
DN kiến nghị giảm phí
“Chúng tôi hoạt động theo đúng pháp luật Việt Nam, trong quá trình sản xuất của mình cũng đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ như các DN khác và DN ở TP.HCM. Không có lý gì mà vì đứng chân phía ngoài thành phố, chúng tôi lại phải chịu mức phí tăng gấp đôi đối với mỗi container hàng xuất khẩu. Những quy định này làm giảm đi yếu tố cạnh tranh của DN” - đại diện một công ty xuất khẩu trên địa bàn tỉnh nêu bất cập.
Hiệp hội Thương mại Đài Loan tại Đồng Nai có đông đảo hội viên, DN hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Số lượng hàng hóa xuất, nhập khẩu của các DN là rất lớn. Hội trưởng Hiệp hội Thương mại Đài Loan tại Đồng Nai Ngô Minh Dĩnh cho hay, tháng 10-2021, các hoạt động mở cửa trở lại nhưng DN vẫn hoạt động cầm chừng vì thiếu công nhân, nguyên liệu và chuỗi cung ứng bị đứt gãy... Đến đầu năm nay, DN lại như “ngồi trên đống lửa” vì cước vận tải biển tiếp tục tăng cao, chi phí xăng dầu, giá nguyên liệu đều tăng... Đặc biệt, với mức thu phí sử dụng hạ tầng cảng biển TP.HCM hiện nay theo quy định thì DN thực sự gặp khó khăn.
“Các DN mong muốn được xem xét giảm phí, vì với mức thu như hiện nay thì chi phí tăng cao ngoài những chi phí trực tiếp khác, làm đội giá thành sản xuất, DN thực sự gặp nhiều khó khăn và mong địa phương có kiến nghị với TP.HCM để xem xét” - ông Ngô Minh Dĩnh nói.
Tương tự, Chủ tịch Hiệp hội DN Nhật Bản tại TP.HCM Mizushima Kozo cũng cho hay, một trong những vấn đề mà DN Nhật Bản quan tâm nhất chính là việc thu phí cảng biển. Từ ngày 1-4, TP. HCM đã triển khai thu phí sử dụng hạ tầng cảng biển, đặc biệt mức phí khi làm thủ tục thông quan tại các địa phương khác cao gấp đôi so với khi làm thủ tục tại TP.HCM. Điều này làm cho chi phí vận chuyển của các DN đang làm thủ tục thông quan tại Đồng Nai bị tăng lên đáng kể.
“Tại Đồng Nai, chúng tôi có 130 hội viên, vào tháng 3 năm nay, nhóm Đồng Nai của Hiệp hội đã có văn bản gửi UBND tỉnh và Cục Hải quan Đồng Nai. Chúng tôi được biết, Hải quan Đồng Nai cũng đã trình ý kiến lên Tổng cục Hải quan và các cơ quan trung ương, chúng tôi hy vọng tiếp tục nhận được sự hỗ trợ để sớm có hướng giải quyết, cải thiện quy định hiện hành” - ông Mizushima cho biết.
Tháo gỡ điểm bất hợp lý
Theo các DN, hiệp hội DN, mức thu chênh lệch giữa việc mở tờ khai thông quan tại TP.HCM và mở tờ khai tại các tỉnh lân cận là không phù hợp với pháp luật về hải quan, tạo sự phân biệt đối xử và gây khó khăn cho các DN tại các tỉnh lân cận. Điều này khiến cho DN các tỉnh này vì bài toán chi phí có xu hướng đổ dồn về TP.HCM để mở tờ khai, gây ách tắc, quá tải trong khâu thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu tại các cảng của TP.HCM.
Cụ thể, mức thu phí đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu mở tờ khai hải quan tại các tỉnh ngoài thành phố là 500 ngàn đồng/cont đối với container 20ft; 1 triệu đồng/cont đối với container 40ft và 30 ngàn đồng/tấn đối với hàng hóa lỏng, hàng rời không đóng trong container.
Mức thu này cao gấp đôi so với mức thu áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu mở tờ khai tại TP.HCM (250 ngàn đồng/cont đối với container 20ft; 500 ngàn đồng/cont đối với container 40ft và 15 ngàn đồng/tấn đối với hàng hóa lỏng, hàng rời không đóng trong container).
Tại hội nghị đối thoại của Hải quan Đồng Nai với các DN hoạt động trên lĩnh vực xuất, nhập khẩu mới đây, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức cho hay, trước những kiến nghị của cộng đồng DN trên địa bàn tỉnh, Đồng Nai cũng đã có ý kiến với TP.HCM và các bên liên quan để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Theo đó, sẽ có những điều chỉnh trong thời gian tới.
Về vấn đề này, ngày 8-6, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo kết luận của Phó thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái. Theo đó, Phó thủ tướng đề nghị UBND TP.HCM nghiên cứu tiếp thu ý kiến của các bộ, cơ quan, sớm trình HĐND thành phố xem xét điều chỉnh trong tháng 7-2022.
Sau khi có chỉ đạo của Phó thủ tướng Lê Minh Khái, Sở GT-VT TP.HCM đã có đề xuất mức thu phí hạ tầng cảng biển của các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng xuất, nhập khẩu tại các địa phương khác được hưởng mức phí hỗ trợ như của TP.HCM. Đồng thời, đề xuất giảm 50% mức phí đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu được vận chuyển bằng đường thủy nội địa để khuyến khích DN tham gia, góp phần giảm ùn tắc giao thông và hạn chế tai nạn giao thông đường bộ, giảm dần sự phụ thuộc vào đường bộ.
Theo thống kê của Hiệp hội Cảng biển Việt Nam (VPA), tổng khối lượng hàng container thông qua khu vực cảng biển TP.HCM năm 2021 đạt trên 7,9 triệu TEU, chiếm khoảng 43,3% cả nước (gần 18,36 triệu TEU), chưa kể hàng lỏng, hàng rời. Với khối lượng hàng xuất khẩu, nhập khẩu đi qua các cảng trên địa bàn TP.HCM như hiện nay, số lượng DN chịu ảnh hưởng và hệ lụy từ quyết định này rất lớn.
Trà My (Theo Báo Đồng Nai)