(vasep.com.vn) Nhật Bản và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận dần nối lại hoạt động nhập khẩu hải sản của Nhật Bản vào Trung Quốc, đánh dấu bước tiến trong việc nới lỏng lệnh cấm nhập khẩu kéo dài một năm của Trung Quốc.
Thỏa thuận này được đưa ra sau khi Nhật Bản đồng ý tăng cường giám sát nước thải phóng xạ đã xử lý từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi, nơi bị phá hủy trong trận động đất và sóng thần tháng 3 năm 2011.
Theo khuôn khổ mới với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Nhật Bản sẽ cho phép các chuyên gia từ Trung Quốc và các quốc gia khác tham gia lấy mẫu nước biển và nước đã xử lý trước khi thải ra Thái Bình Dương.
Chính phủ Trung Quốc đã dừng nhập khẩu tất cả các sản phẩm hải sản của Nhật Bản vào tháng 8 năm 2023 sau khi Nhật Bản bắt đầu xả nước thải đã qua xử lý từ Fukushima ra đại dương. Vào thời điểm đó, Trung Quốc yêu cầu một hệ thống giám sát dài hạn và khả năng kiểm tra độc lập nước thải trước khi xả.
Nhật Bản ban đầu đã từ chối những yêu cầu đó vì lo ngại về vi phạm chủ quyền và tính khách quan. Nhưng sau các cuộc đàm phán vào thứ sáu giữa thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi, hai bên đã đạt được một sự thỏa hiệp.
"Phía Trung Quốc đã bắt đầu điều chỉnh để nới lỏng các hạn chế nhập khẩu và sẽ tiếp tục nhập khẩu các sản phẩm hải sản Nhật Bản đáp ứng các tiêu chuẩn", ông Kishida cho biết.
Trong cuộc họp báo ngày 20 tháng 9, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi bày tỏ hy vọng rằng "việc giám sát theo khuôn khổ IAEA sẽ thúc đẩy sự hiểu biết giữa các quốc gia liên quan". Ông cũng tuyên bố, "Chúng tôi sẽ nỗ lực thúc đẩy sự hiểu biết đúng đắn giữa chính phủ Trung Quốc".
Năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu 110.000 tấn hải sản Nhật Bản trị giá khoảng 390 triệu đô la, chủ yếu là sò điệp đông lạnh. Hoạt động nhập khẩu này đã dừng hoàn toàn sau lệnh cấm của Trung Quốc vào tháng 8 năm 2023.
Chính quyền Trung Quốc cho biết thỏa thuận này chứng tỏ Nhật Bản hiện đang có "thái độ có trách nhiệm đối với môi trường sinh thái và sức khỏe cộng đồng".
Chính phủ Nhật Bản cho biết, với thỏa thuận nối lại hoạt động thương mại, hải sản Nhật Bản được giám sát chặt chẽ, đáp ứng tiêu chuẩn nhập khẩu của Trung Quốc sẽ dần dần quay trở lại thị trường Trung Quốc.