(vasep.com.vn) Các nhà chế biến Trung Quốc đã giảm mua cá tuyết haddock H & G (moi ruột, bỏ đầu) do thuế suất 10% của Mỹ áp dụng từ tháng 9/2018 và khả năng áp thuế suất 25% từ ngày 1/1/2019.
Kết quả là, giá cá tuyết H&G của Na Uy và Nga tại Trung Quốc đã giảm khoảng 50- 100 USD/tấn xuống còn khoảng 3.300- 3.400 USD/tấn trong vài tuần qua. Tuy nhiên, hiện tại giá ổn định ở mức cao 4.400- 4.500 USD/tấn.
Phi lê cá tuyết - cùng với cá minh thái và cá hồi Thái Bình Dương - đã được đưa ra khỏi danh sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump đối với hàng hóa từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Điều này có nghĩa là philê cá tuyết cấp đông 2 lần từ Trung Quốc, có nguyên liệu thô từ Mỹ, Na Uy, Nga hoặc ở nơi khác, hiện không phải chịu mức thuế 10% và thuế 25% từ 1/1/2019.
Cá tuyết Haddock, theo đó Mỹ không phải là một nhà sản xuất lớn, đã không được đưa ra khỏi danh sách. Tuy nhiên, vào ngày thứ Bảy, kết thúc Hội nghị thượng đỉnh G20 của các nhà lãnh đạo thế giới tại Buenos Aires, Argentina, một thỏa thuận ngưng chiến tạm thời đã đạt được giữa ông Trump và thủ tướng Trung Quốc Tập Cận Bình trong một bữa tối làm việc song phương. Hai bên đồng ý tạm ngừng 90 ngày đối với bất kỳ sự leo thang nào trong cuộc chiến thương mại giữa hai nước, có nghĩa là Hoa Kỳ sẽ không thu thuế từ 10% đến 25% vào ngày 1/1/2019.
Giá cá không ổn định vì vấn đề thuế, bên cạnh đó còn do nguồn cung cá năm 2019 cũng giảm, với hạn ngạch giảm 15% xuống còn 172.000 tấn. Hơn nữa, dù Mỹ là thị trường quan trọng đối với cá haddock nhưng không phải là thị trường duy nhất mà cả Anh và Nga đều đang có nhu cầu mua cá này.
Tính đến tuần thứ 47 của năm nay, đã có 83.267 tấn cá tuyết được khai thác, còn lại 29.294 tấn trong hạn ngạch. Hạn ngạch của Na Uy trong năm 2018 là 101.605 tấn, Nga có 90.230 tấn, các nước thứ 3 có 12.845 tấn, tổng cộng là 202.305 tấn.
Đối với cá tuyết Đại Tây Dương, giá ở mức cao trong năm qua, năm nay ổn định khoảng 4.400- 4.500 USD/tấn. Tuy nhiên, có những lo ngại về tác động của giá cao trên thị trường thành phẩm năm tới.
Giá cá tuyết không thể tăng mạnh, mặc dù hạn ngạch cá tuyết biển Barents sẽ giảm 6,5% xuống còn 725.000 tấn vào năm 2019. Hạn ngạch của Na Uy cho năm 2019 sẽ là 328.697 tấn, bao gồm 21.000 tấn cá tuyết biển và 7.000 tấn đánh bắt để nghiên cứu.
Tổng kim ngạch nhập khẩu cá haddock của Mỹ trong 9 tháng đầu năm là 22.943 tấn, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước, nhưng giá trị tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 136,21 triệu USD. Nhập khẩu của Trung Quốc tăng 4%về khối lượng lên 9.413 tấn và 24% về giá trị lên 58,24 triệu USD.
Thủy sản là mặt hàng bị tổn thương nhiều trong cuộc chiến thương mại Trung – Mỹ. XK trực tiếp mực và tôm hùm từ Mỹ sang Trung Quốc đã bị dừng lại, trong khi các nhà NK Mỹ cũng không mua được hàng trước khi bị áp thuế hoặc chỉ mua đủ để dự trữ trước khi chính thức áp dụng. Trong tháng 10, giá cá rô phi nguyên liệu tại Quảng Đông tăng tới mức cao 3 năm vì các nhà NK tìm mua đủ đơn hàng giao trước ngày 1/1/2019. Một số sản phẩm thủy sản được xuất thông qua các nước khác sang Trung Quốc để tránh thuế như qua Canada, Việt Nam.
Một công ty nuôi trồng thủy sản lớn ở Trung Quốc cho rằng việc áp thuế 25% sẽ là thảm họa vì không thể bán thủy sản sang Mỹ nữa. Một số nông dân Trung Quốc đã chuyển sang nuôi cá tra cho thị trường trong nước.
Mỹ cũng cố tránh để ngành thủy sản không bị ảnh hưởng xấu bới thuế. Đại diện thương mại Mỹ đã bỏ mặt hàng phile cá hồi Thái Bình Dương ra khỏi danh mục bị áp thuế, phile cá tuyết và cá minh thái cũng được đưa ra khỏi danh sách thuế cuối cùng. Tuy nhiên, phile cá tuyết haddocj vẫn bị thuế 10%. Có thể giá cá haddock và các loài khác trong danh mục bị áp thuế như cá bơn vây vàng, mực và ghẹ đỏ sẽ tăng.