Fitch Solutions khẳng định, xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam sẽ hưởng lợi nhiều nhất trên thị trường EU, đặc biệt khi hiệp định EVFTA có hiệu lực.
Fitch Solutions cho biết, tổng sản lượng xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam trong năm 2019 đạt 7,8 tỷ USD, khoảng 13,5% trong số này đến châu Âu. Theo Hiệp định EVFTA, nhiều mặt hàng của Việt Nam sẽ được miễn thuế như:
- Surimi (miễn hạn ngạch thuế quan 500 tấn)
- Cá ngừ tươi, đóng hộp, ướp lạnh sẽ phải tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc về nguồn gốc.
- Tôm chưa qua chế biến sẽ được miễn thuế ngay từ đầu tiên. Thuế đối với tôm chế biến sẽ giảm xuống 0% sau 7 năm
- Cá da trơn sẽ được miễn thuế sau 3 năm
EU là thị trường xuất khẩu thuỷ sản lớn nhất của Việt Nam trong năm 2018, với 1,2 tỷ USD. Bên cạnh đó, trong năm 2019, Việt Nam nằm trong 4 quốc gia không thuộc khối EU có sản lượng xuất khẩu hải sản lớn tới thị trường EU, chỉ đứng sau Trung Quốc, Ecuador và Morocco.
Source: Trade Map, Fitch Solutions
Theo báo cáo của Fitch Solutions, việc Việt Nam đã là đối tác thương mại hàng đầu với EU ngay cả khi chưa có FTA cho thấy những cơ hội mà các nhà sản xuất thuỷ sản Việt Nam có thể nắm bắt, liên quan đến ưu đãi và tự do hoá thương mại.
Năm 2019, nhiều mặt hàng thuỷ sản của Việt Nam bán chạy trên thị trường châu Âu điển hình như tôm tươi, tôm sú, phi lê cá da trơn đông lạnh. Các mặt hàng này chiếm 700 triệu USD trong tổng giá trị 1,2 tỷ USD thuỷ sản xuất khẩu sang EU năm 2018.
Về tốc độ tăng trưởng trong 5 năm qua, xuất khẩu thuỷ sản chưa chế biến và đã chế biến tăng trưởng với tốc độc tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 29,6% (về giá trị), trong khi tôm đông lạnh và tôm sú tăng trưởng với tốc độ CAGR đạt 10,9%/năm.
Mặt khác, xuất khẩu phi lê cá da trơn đông lạnh giảm tốc độ tăng trưởng, với tốc độ CAGR là 10,4%/năm. Đây là mặt hàng xuất khẩu nhiều nhất của Việt Nam (tính theo giá trị) trong năm 2013.
Nhập khẩu các sản phẩm thủy sản của EU đã tăng trung bình 2,3%/năm về giá trị, và 1,9%/năm về số lượng.
Đối với các mặt hàng nhập khẩu, 3 mặt hàng đứng đầu trong năm 2019 bao gồm: cá hồi Đại Tây Dương tươi hoặc ướp lạnh, tôm và tôm đông lạnh, cá ngừ đã chế biến hoặc bảo quản.
Fitch nhận định, nhờ vào Hiệp định EVFTA cùng với lợi thế có sẵn của Việt Nam, 2 sản phẩm thuỷ sản của Việt Nam sẽ hưởng lợi từ thương mại gia tăng trong vài năm tới:
1. Tôm đông lạnh và tôm sú
Tôm chưa chế biến sẽ được hưởng lợi nhiếu nhất trong số các mặt hàng thuỷ sản của Việt Nam. Tôm chưa chế biến được miễn thuế kể từ ngày hiệp định có hiệu lực, đồng nghĩa với việc tôm Việt Nam sẽ ngay lập tức có giá cạnh tranh hơn.
Năm 2019, Ecuador, Argentina và Ấn Độ đều xuất khẩu nhiều tôm hơn Việt Nam. Tuy nhiên, Argentina và Ấn Độ hiện đều không có FTA với EU, do vậy Việt Nam sẽ nhanh chóng tận dụng được vốn và tăng thị phần của mình trên thị trường EU.
2. Cá ngừ đóng hộp, tươi và ướp lạnh
Nhờ Hiệp định EVFTA, 11.500 tấn cá ngừ đóng hộp, tươi sống và ướp lạnh sẽ được miễn thuế ngay lập tức khi Hiệp định có hiệu lực. Trong năm 2018, Việt Nam đã xuất khẩu 26.700 tấn sản phẩm cá ngừ sang EU.
Mặc dù vậy, EU đã áp dụng các quy tắc xuất xứ nghiêm ngặt, do vậy chỉ hơn 40% xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang EU được miễn thuế. Fitch kết luận, các nhà sản xuất Việt Nam có thể tính toán chi phí và đưa ra giá bán tốt hơn trong tương lai.
(Theo CafeF)