(vasep.com.vn) Chi phí vận chuyển tăng cao hơn bao giờ hết từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát đã đẩy chi phí vận chuyển tăng lên từ cuối năm ngoái. Hiện tại, việc một số cảng bận rộn nhất trên thế giới ngừng hoạt động do ảnh hưởng của đại dịch, đặc biệt là tại Trung Quốc, đã gây ra sự trì hoãn thậm chí còn lớn hơn trong thương mại toàn cầu. Ngành công nghiệp cá ngừ đang gặp khó khăn và việc vận chuyển các sản phẩm cá ngừ đến các thị trường tiêu thụ đã trở nên đắt đỏ đối với tất cả các bên.
Việc đóng cửa bến cảng Yantian, Diêm Điền, Trung Quốc, cửa ngõ bận rộn thứ ba trên thế giới, do đại dịch Covid-19 bùng phát vào tháng 5 đã gây ra hiệu ứng gợn sóng. Mặc dù cảng này đã mở cửa trở lại vào tháng 7, nhưng chuỗi cung ứng vẫn bị tắc nghẽn. Cảng Ninh Ba, Trung Quốc cũng đã phải đóng cửa vào ngày 16/8 sau khi có một công nhân dương tính với virus SARS-CoV-2, nhưng cảng này đã mở cửa trở lại theo từng giai đoạn sau đó vài ngày. Tuần trước, có 41 tàu đang neo đậu tại cảng này và các nhà chức trách cảng vẫn đang giải quyết tình trạng tồn đọng hàng hoá. Vào năm 2020, cảng này đã xử lý 28,72 triệu TEUs (đơn vị tương đương 20ft) và là địa điểm quan trọng cho các chuyến hàng đến Châu Âu và Bắc Mỹ.
Cảng Cát Lái, cảng lớn nhất tại Việt Nam ở Tp.Hồ Chí Minh cũng đã tạm thời phải đóng cửa vào đầu tháng 8 do ảnh hưởng của dịch bệnh. Cảng đã trở lại hoạt động bình thường vào ngày 11/8 và tỷ lệ container chưa được xử lý đã tăng lên 85%. Tuy nhiên, Tp.Hồ Chí Minh hiện vẫn đang áp dụng các biện pháp giãn cách khiến cho việc di chuyển bị hạn chế và số ca nhiễm tăng cao, điều này tiếp tục ảnh hưởng tới hoạt động của cảng Cát Lái.
Giá container tăng gấp 5 lần
Việc các cảng đóng cửa tạm thời đã gây áp lực lên giá cước vận chuyển vốn đã “cắt cổ”. Ngành cá ngừ chủ yếu vận chuyển các sản phẩm đóng hộp trong container 20ft, mặc dù đôi khi các container 40ft cũng được sử dụng. Do giá cước vận chuyển cao, một người mua theo giá CFR (giá đã bao gồm cước vận chuyển) có thể thấy giá sản phẩm cuối cùng bị tăng cao đến mức anh ta thấy nó quá đắt để bán cho người tiêu dùng, và có thể trì hoãn việc mua hàng của mình.
Gần đây, giá giao một container cá ngừ đóng hộp từ Bangkok sang Mỹ vẫn cao gấp 3-4 lần so với năm ngoái. Hiện chi phí vận chuyển tối thiểu một container từ Bangkok sang Mỹ là 10.000 USD, như vậy cước vận chuyển 1 thùng 48 hộp cá ngừ có trọng lượng 5oz sẽ vào khoảng 5 USD. Trong khi năm ngoái, giá cước 1 thùng cá ngừ đóng hộp như vậy chỉ khoảng 1 USD.
Theo web Container xChange, chi phí vận chuyển hàng hoá của cảng Yantian đã tăng gần 3 lần, từ 5.515 USD trong tháng 6/2021 lên 15.336 USD trong tháng 8. Trong khi đó, chi phí vận chuyển tại các cảng như Thượng Hải tăng ít hơn nhiều, tăng từ 4.468 USD lên 5.570 USD.
Ông Johannes Schlingmeier, CEO và người sáng lập ra Container xChange, cho biết ngay cả khi không có thêm đợt đóng cửa cảng mới, có khả năng giá container sẽ tăng do lượng container có sẵn thấp hơn trong những tuần tới do sự lệch pha giữa lịch trình tàu bị gián đoán và container có sẵn cùng với việc định giá.
Giá vận chuyển 20ft hàng hoá tại Hồ Chí Minh cũng đã tăng gần gấp đôi, từ mức 2.872 USD trong tháng 5 lên 4.875 USD trong tháng 8. Giá cước vận chuyển từ Châu Á tới Nam Mỹ đã tăng từ 2.500 USD lên 12.000 USD/container. Điều này đã gây áp lực lên khả năng cạnh tranh của các nhà sản xuất đồ hộp Thái Lan tại khu vực Châu Á, trong khi các nhà sản xuất đồ hộp Ecuador lại tăng khả năng cạnh tranh do họ có thể vận chuyển cá ngừ đóng hộp bằng sẽ tải đến nhiều nước khác nhau tại khu vực Nam Mỹ. Trong quý 1/2021, xuất khẩu cá ngừ đóng hộp của Ecuador sang các nước Nam Mỹ đã tăng 21% so với cùng kỳ năm trước.
Theo chỉ số vận chuyển HARPEX, giá container 20ft trên toàn cầu đã tănng gấp 5 lần trong vòng 1 năm qua. Chỉ số này ở mức 627 điểm vào tháng 8 năm ngoái và hiện đã cao hơn 467%, tương đương 3.554 điểm, mức cao nhất trong nhiều thập kỷ.
Freightos, công ty cung cấp chỉ số giá chỉ vận chuyển toàn cầu (FBX) cho 40ft hàng hoá (FEUs), cho thấy nhu cầu của người tiêu dùng đối với nhập khẩu cao đã đẩy giá cước vận chuyển xuyên Thái Bình Dương lên mức cao kỷ lục. Vào ngày 20/8/2021, giá cước vận chuyển 1 container 40ft từ Trung Quốc/Đông Á đến Bắc Mỹ là 10.024 USD, trong khi năm trước là 1.913 USD.
Ngành công nghiệp cá ngừ sẽ phải tiếp tục phải đối mặt với chi phí vận chuyển cao trong những tháng tới. Việc tắc nghẽn tại các cảng và thiếu container đã gây tắc nghẽn trong thương mại toàn cầu trong khi nhu cầu ngày càng tăng đối với hàng hoá đóng container là những yếu tố góp phần gây ra tình trạng hiện tại. Các bến cảng hàng đầu tại Mỹ đang báo cáo số lượng container 20ft nhập khẩu ở mức kỷ lục. Cửa ngõ giữa Châu Á và Mỹ là cảng Los Angeles và Long Beach báo cáo số lượng container 20ft chỉ trong tháng 7 là 469.369 chiếc.