(vasep.com.vn) Vòng đàm phán đầu tiên về hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Thái Lan và EU diễn ra tại Brussels, Bỉ, từ ngày 18-22/9/2023, với mục tiêu đạt được thỏa thuận trong khung thời gian hai năm. Tại Hội nghị Cá ngừ Thế giới lần thứ XI, ông Tony Lazazzara, Giám đốc thu mua thủy sản toàn cầu của Thai Union Group cho biết đây là một cơ hội lớn cho ngành cá ngừ Thái Lan. Các cuộc đàm phán này đã bị gián đoạn vì lý do chính trị cách đây vài năm, nhưng giờ đây chúng đang được nối lại. Theo ông, nếu hoàn thành vào năm 2025, thỏa thuận này có tiềm năng rất lớn cho ngành thủy sản. Tuy nhiên, những thách thức về nguồn nguyên liệu sẵn có, biến đổi khí hậu, thực hành lao động và tiếp cận thị trường vẫn là những mối lo ngại đáng kể mà ngành thủy sản 2 bên phải giải quyết chung.
Ông cũng nhấn mạnh rằng có nhiều yếu tố khác nhau góp phần tạo nên sự phức tạp trong các cuộc đàm phán FTA, vốn thường liên quan đến “các thỏa thuận thương mại phức tạp, điều chỉnh quy định và các giai đoạn thực hiện dần dần”.
Thỏa thuận này có thể dẫn đến việc các sản phẩm thủy sản Thái Lan được miễn thuế NK vào EU, bao gồm cả cá ngừ. Tính tới thời điểm hiện tại, quốc gia Châu Á này đang bị áp thuế 24% đối với cá ngừ đóng hộp, một trong những mức thuế nhập khẩu cao nhất thế giới đối với nước này - sau khi nước này mất thuế ưu đãi theo hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP) của EU vào năm 2015.
Theo GSP, cá ngừ đóng hộp có mức thuế 20,5%.
Bắt đầu từ năm 2012, XK cá ngừ sang Liên minh châu Âu chiếm 12% kim ngạch xuất khẩu cá ngừ đóng hộp của Thái Lan, nước này đã chứng kiến sự sụt giảm liên tục trong những năm qua. Kim ngạch XK cá ngừ đóng hộp của Thái Lan sang châu Âu giảm mạnh xuống chỉ còn 3% vào năm 2022. Một FTA sẽ mang lại tiềm năng lấy lại chỗ đứng cho Thái Lan tại thị trường then chốt này, thị trường lớn nhất đối với cá ngừ đóng hộp.
Tính bền vững mới, thực hành lao động là chìa khóa để đạt được thỏa thuận
Khi các cuộc đàm phán diễn ra suôn sẻ, ngành cá ngừ Thái Lan cam kết giải quyết các vấn đề lao động, cải thiện các hoạt động bền vững và đảm bảo vị thế của mình trên thị trường quốc tế.
Khi các cuộc đàm phán được tiến triển, các bên liên quan trong ngành cá ngừ Thái Lan mong muốn tăng cường mối quan hệ với EU và đảm bảo một tương lai bền vững và có đạo đức cho ngành.
Ngoài ra, ngành cá ngừ Thái Lan hiện đang đối mặt với các thách thức liên quan tới sự sẵn có và đảm bảo về nguyên liệu thô, vốn rất quan trọng đối với ngành sản xuất cá ngừ.
Việc đảm bảo nguồn nguyên liệu thô bền vững và đáng tin cậy là ưu tiên hàng đầu của ngành cá ngừ Thái Lan. Các nhà XK cá ngừ đóng hộp Thái Lan XK sang EU đang phải đối mặt với những thức do sở thích của người tiêu dùng thay đổi và những lo ngại về tính bền vững.
Để đáp lại, Thái Lan đã tìm kiếm các thị trường và chiến lược thay thế để duy trì sự ổn định và tăng trưởng của ngành thủy sản. Về mặt bền vững, ông Lazazzara trình bày về cam kết của TTIA và các thành viên về tính minh bạch và tuân thủ các nguyên tắc quốc tế, bao gồm cả những nguyên tắc được nêu trong Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) và các hoạt động nghề cá có trách nhiệm khác.
Ông cũng đề cập đến vấn đề nhân quyền, nhấn mạnh rằng các công ty thành viên của TTIA tuyển dụng tổng cộng khoảng 62.500 công nhân, trong đó 60% là công dân Thái Lan và phần còn lại chủ yếu là người nhập cư từ Campuchia và Myanmar.
Để giải quyết các vấn đề liên quan đến lao động, các nhà sản xuất cá ngừ Thái Lan cũng đã xây dựng một bộ quy tắc ứng xử toàn diện. Bộ quy tắc này nêu rõ các thực hành lao động có đạo đức, đảm bảo rằng nhân viên được đối xử công bằng và quyền của họ được tôn trọng. Bộ quy tắc này cũng tập trung vào việc đảm bảo rằng quy trình tuyển dụng tuân thủ cả luật pháp của Thái Lan và nước sở tại. Hơn nữa, bộ quy tắc này còn thiết lập một cơ chế để người lao động có thể khiếu nại và bày tỏ sự lo lắng, đảm bảo rằng tiếng nói của họ được lắng nghe và quyền lợi của họ được bảo vệ.
Ngoài quy tắc ứng xử, ngành thủy sản Thái Lan đã triển khai hướng dẫn kiểm tra tàu để duy trì các tiêu chuẩn đạo đức trong ngành. Sự hợp tác với các tổ chức quốc tế, chẳng hạn như Tổ chức Lao động Quốc tế, hay ILO, là công cụ thúc đẩy các thực hành lao động tốt tại nước này.