(vasep.com.vn) Sau hai tuần cách ly xã hội, tôi hồi hộp đợi Chính phủ công bố liệu pháp mới phòng chống Covid cho các địa phương. Buổi chiều Chính phủ họp (ngày 15/4), bản tin tối VTV1 thông tin việc Chính phủ chia các tỉnh thành ra 3 nhóm và kéo dài ít nhất một tuần việc cách ly xã hội cho nhóm nguy cơ lây nhiễm cao. Tỉnh tôi trong nhóm 2.
Tìm mấy tiêu chí sắp xếp để so sánh. Tỉnh mình sát biển, không biên giới. Tỉnh mình chưa có người bị phát hiện nhiễm covid. Tỉnh mình có nguy cơ lây nhiễm? Thật ra tỉnh có người Khmer đông nhất tỉnh thành, nhưng tỉ lệ trên số dân thấp hơn tỉnh bạn Trà Vinh, mà tỉnh bạn nhóm ba. Người Khmer hay qua lại làm ăn bên Campuchia, nhưng nếu về Việt Nam sẽ bị giữ lại, cách ly ở các tỉnh biên giới như Kiên Giang, An Giang rồi. Yếu tố này không thoả đáng. Còn tiêu chí cuối là năng lực điều hành, ứng xử dịch bệnh của tỉnh... Tiếc là mình không có thông tin để so sánh, đánh giá tiêu chí này. Chắc tiêu chí này có số điểm lớn, lấn át các tiêu chí khác, cho nên Bến Tre có người mắc bệnh, cách ly cả ấp; hay Long An, Quảng Trị có biên giới... nhưng tất cả tỉnh này sắp ở nhóm 3!
Vậy là thêm tuần chưa thể ra quán cà phê sáng. Tóc được phép mọc dài thêm. Thật ra tôi đã “bỏ” quán, bỏ bạn bè... uống cà phê nhà, ăn sáng nhà từ sau Tết; và như đang trở thành thói quen mới! Hôm Tết, nhiều mối thân quen gởi tặng cà phê. Bình thường tôi chỉ pha uống lúc nào kẹt không đi quán được. Bây giờ, tôi quen tay pha cà phê rồi! Hết cà phê bột pha phin, qua xài cà phê bịch giấy nhỏ, tiện lợi hơn nữa. Trong nhiều hiệu, cà phê Shin lần đầu tôi thấy, với vị chua chua thanh thanh khiến tôi có cảm giác khác lạ, ngon, nên hết sớm! Còn khoảng một tuần cà phê, rất phù hợp chỉ còn một tuần cách ly, tôi vui miệng “than” hết cà phê rồi, không biết sắp tới ra sao! Không phải trời nghe, mà là vợ nghe! Hôm sau, vợ tôi đem về 3 bịch cà phê sáng tạo Trung Nguyên, nói là mua siêu thị, cũng vừa hết hàng! Cà phê này khá mắc tiền, dĩ nhiên tiền nào của nấy. Thôi thì trong hơn tháng nữa, tôi tha hồ “sáng tạo” từ sự tác động của cà phê này! Nhờ “sáng tạo” tôi lại “gặp gỡ” bạn bè, đồng nghiệp qua nhắn tin trên zalo, viber... “tám” không thua kém bất kỳ ai đâu! Cũng rút ra các nhận xét như:
+ Tính ra, tỉnh mình ở nhóm 2, thấy không thoả đáng, nhưng lại có lợi lâu dài. Ráng giữ thêm 1 tuần, rủi ro giảm đi. Sau này, an tâm hơn, vui “lớn” hơn!
+ Trên TV, Thủ tướng như hơi hóp bên má! Nhiều lo lắng quá. Vất vả quá. Sao thấy thương quá! Mà thương chưa đủ, đúng là nể trọng!
+ Qua Covid này, thế giới ngưỡng mộ hai tiếng Việt Nam nhiều hơn. Quốc gia mình không có trình độ y học, sinh học cao như các nước tiên tiến nhưng dân ta có ý chí, đồng lòng và lãnh đạo nhạy bén trong đánh giá để đưa ra “phác đồ” phòng chống Covid cực kỳ chính xác và hiệu quả.
+ Ngoài chợ, thịt heo đầy sạp, bán tới chiều chưa hết. Có thiếu gì đâu mà sao cho rằng giá cao do thiếu hàng! Chắc chắn có sự bắt tay ngầm các trùm kinh doanh mặt hàng này. Họ thu lợi không biết thuyền nào chở cho hết. Dịch tả heo cũng có mặt “lợi” nếu biết khai thác, nhưng quá bất nhân!
+ Trong cảnh rối ren phòng chống dịch, cũng có người quá bận rộn dẫn dến thiếu sự quan tâm cần thiết, khiến việc điều hành xuất khẩu gạo và nếp từ đơn giản trở thành phức tạp. Đây là bài toán nghịch không phải ai cũng có thể tạo ra được đâu! Nhất là người còn vướng bận với các cụm từ lương tâm, đạo đức.
+ ATM gạo. Sản phẩm độc đáo của người Việt, khiến nhiều người xa xôi quan tâm khen ngợi. Bản thân nó cũng là một “virus” đang lây lan mọi miền đất nước. Các nhà khoa học bận đối phó với covid-19 nên khả năng “virus” này còn “tha hồ” tác động ít ra tới cuối năm nay! Không biết sẽ lây nhiễm ra nước ngoài hay không! Chắc chắn sẽ có biến thể lan ra nước ngoài, có tên là virus tình thương!
Biết bao chuyện để đưa ra bình phẩm, vĩ mô vi mô, xa gần... đều có! Rồi nhờ rảnh rỗi, qua lục lọi trên các trang mạng, báo, đài…, tôi có dịp “đả thông” suy nghĩ của mình, sáng ra hơn khi tiếp cận bài viết của chị Dương Xuân Thảo (trên trang Vnexpress.net)) tựa là “Nghĩ lại về Trái đất” và bài “Cầu được, ước thấy” nhờ “Cô Vi” của anh Nguyễn Văn Mỹ (Thời báo Kinh tế Sài Gòn số 16/2020). Hai bài viết gặp nhau ở cái nhìn mặt tích cực về Covid-19.
Thời gian thế giới chống chọi Covid-19, trái đất đã được “nghỉ ngơi”, gội rữa sạch sẽ phần nào cả không gian này. Các chỉ số môi trường tốt lên thấy rõ, thiên nhiên như đang khúc hoan ca! “Covid-19 có phải một kháng thể của Trái đất, của Mẹ Thiên nhiên đang gởi tối hậu thư cảnh báo loài người”. Với một liều kháng thể đầu tiên của Trái đất, “virus loài người” đã co cụm lại, và địa cầu lần đầu tiên khoẻ khoắn hơn”, “... lắng nghe thông điệp mà vũ trụ đang muốn gởi đến mỗi người. Để rồi khi dịch đi qua, ta thức tỉnh và thân ái hơn với Trái đất, với Mẹ Thiên nhiên và với nhau”. Những lời văn sắc ngọt, giản dị của chị Dương Xuân Thảo chứa đựng trong đó một mong mỏi to lớn, một niềm tin vô biên về tương lai đầy tốt đẹp nếu bây giờ tất cả có hành động đúng mực.
Anh Nguyễn Văn Mỹ phân tích Cô Vi (một cách gọi Covid) đã gây thiệt hại kinh tế khủng khiếp, chết người không ít trên diện rộng và gây...kẹt tiền vì người lao động mất việc. Nhưng xét trong vô vàn tội ác, Cô Vi cũng có mặt tích cực, như giải cứu thiên nhiên, môi trường; giúp con người nhìn lại mình để biết sống chậm và sống tốt hơn. Cụ thể Cô Vi có thể giúp các ước mong nay thành hiện thực. Các học sinh được nghỉ ngơi nhiều hơn, gia đình đoạn tụ hơn, không còn kẹt xe, giảm thiểu ô nhiễm môi trường... Mọi vật luôn hai mặt, phân tích trên cho thấy chuyện Covid-19 không ngoại lệ. Mặt trái của nó thế giới đang xót xa chịu đựng và ngăn chặn. Mặt tích cực của nó là một bài học, hơn nữa là MỘT THÔNG ĐIỆP LỚN LAO MẸ THIÊN NHIÊN GỞI ĐẾN LOÀI NGƯỜI.
Tôi đi quá xa rồi. Trở lại với tỉnh lẻ của tôi thời Covid hiệp hai. Sáng nay, thường lệ, tôi chạy quanh nội thị trước khi tới nơi làm việc. Quán ăn, quán cà phê đóng cửa hết, chỉ trừ mấy quán nhỏ bán ăn sáng đem về. Giống hệt hoàn cảnh nữa tháng cách ly đã qua. Trên đường, mọi người, ai cũng mang khẩu trang đúng chuẩn. Tỉnh lẻ tôi tuy có chút chậm nhưng chấp hành rất tốt. Riêng tôi, luôn khẩu trang che miệng; túi trên, túi dưới có thêm 3 khẩu trang mới, dự phòng gặp người quen trên đường quên mang thì mình cho. Hơn tháng qua, tiếc là không có dịp dùng. Chỉ hơn tháng đã tạo ra một thói quen mới “mang khẩu trang”, xuất phát từ ý nghĩ chấp hành các qui định từ trên. Chắc dân tỉnh tôi và bao tỉnh thành trong cả nước cùng suy nghĩ những qui định của chính quyền có ích cho người dân và truyền thông đầy đủ, kịp thời thì việc chấp hành sẽ tự giác cao. Cho nên có những qui định dân chấp hành chưa tốt, khoan vội võ đoán cho rằng dân trí thấp mà phải coi lại qui định có đi vào cuộc sống.
Ngày 22/4 tới là hiệp ba! Nhưng nói gì nói Covid rồi sẽ đi qua, nước ta sớm hết dịch, mọi sự sẽ trở lại bình thường. Tình hình thế giới chưa kết thúc Covid chỉ ảnh hưởng một số ngành. Một số ngành sẽ sớm phục hồi. Cuộc sống tiếp tục trôi, nhưng trong sự căng thẳng ngày càng giảm đi. Thủ tướng ta cũng như nguyên thủ nhiều nước đang chuẩn bị cho nhiều kịch bản phục hồi nền kinh tế. Tìm cơ trong nguy là khẩu hiệu quyết tâm đang được hiệu triệu. Thủ tướng nói lúc gay góc, khó khăn nhất là lúc người dân thể hiện bản sắc, chí khí của con người Việt Nam. Tôi xin phép mượn lời Thủ tướng để nói là tôi cũng tin như vậy.
TS Hồ Quốc Lực – Nguyên Chủ tịch VASEP, Chủ tịch HĐQT FIMEX VN