Nuôi trồng thuỷ sản (NTTS) là thế mạnh được Đầm Hà (Quảng Ninh) tập trung phát triển và đạt kết quả khả quan trong những năm gần đây. Thực tế lĩnh vực NTTS cũng đang đặt ra cho huyện Đầm Hà và nhiều địa phương NTTS trên địa bàn tỉnh hiện nay là quy hoạch và quản lý tốt việc thực hiện quy hoạch NTTS để phát triển bền vững.
Để phát huy thế mạnh về NTTS, bên cạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, Đầm Hà cũng đặc biệt quan tâm đến công tác quy hoạch. Riêng trong năm 2015, UBND huyện Đầm Hà đã phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển thuỷ sản huyện Đầm Hà đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; phê duyệt, ban hành Quy hoạch chi tiết phát triển vùng nuôi tôm tập trung thôn Tân Việt, Tân Lương (xã Tân Bình) và thôn Phúc Tiến (xã Tân Lập) đến năm 2020, tầm nhìn 2030.
Đối với các khu nuôi tôm tập trung tại Tân Bình và Tân Lập được xây dựng trên cơ sở chuyển đổi diện tích đất trồng lúa một vụ kém hiệu quả hiện có sang nuôi tôm cho giá trị kinh tế cao hơn. Quy hoạch gắn với đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật (điện, đường giao thông, hệ thống ao nuôi, ao chứa, thoát nước, xử lý nước thải, khu kỹ thuật) và ứng dụng khoa học công nghệ theo hướng nuôi tôm công nghiệp, an toàn sinh học theo tiêu chuẩn VietGAP. Các quy hoạch chi tiết vùng nuôi tập trung tại xã Tân Bình và Tân Lập được vận hành sản xuất theo quy mô từng hộ gia đình (hoặc nhiều gia đình hợp tác tham gia).
Trên cơ sở các quy hoạch NTTS từ trước đến nay, Đầm Hà đã hình thành vùng nuôi tôm tập trung tại các xã Đại Bình, Tân Bình, Đầm Hà, Tân Lập với diện tích trên 300ha; vùng nuôi nhuyễn thể tại xã Đại Bình, Tân Bình, Đầm Hà, Tân Lập diện tích khoảng 500ha. Năm 2015, tổng diện tích nuôi trồng thuỷ sản của toàn huyện đạt gần 850ha, tăng trên 26% so với năm 2014. Trong đó diện tích nuôi tôm tăng mạnh với 411ha, đạt 183% kế hoạch, tăng 47,3% so với năm 2014. Sở dĩ diện tích nuôi tôm trên địa bàn huyện tăng nhanh chóng là do hạ tầng vùng nuôi đang từng bước được đầu tư đồng bộ, người dân đã có kinh nghiệm nuôi tôm thâm canh. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp huyện chủ động xây dựng lịch thời vụ NTTS, hướng dẫn các xã, thị trấn và các hộ dân về thời vụ nuôi thả, cải tạo ao đầm đảm bảo đúng quy trình kỹ thuật; kiểm soát tốt con giống, thức ăn đầu vào. Tổng sản lượng NTTS năm 2015 của toàn huyện ước đạt gần 3.700 tấn, tăng 30,8% cùng kỳ, trong đó sản lượng tôm trên 1.500 tấn đạt 138,2% kế hoạch, tăng gần 80% so cùng kỳ năm 2014.
NTTS đặc biệt là nuôi tôm đã mang lại nguồn thu nhập lớn cho người nuôi và thực tế cứ một hộ làm tốt, nhiều hộ khác cũng sẽ làm theo. Điều này cũng dẫn đến tình trạng nuôi tôm tự phát trong dân. Đơn cử tại vùng nuôi tôm tại thôn Tân Việt, xã Tân Lương có thể dễ dàng nhận thấy hiện có khá nhiều ao đầm nuôi tôm được dân tự phát đào đắp nằm xen lẫn trong vùng đang trồng lúa. Đây mặc dù là khu vực trồng lúa kém hiệu quả đang được huyện có chủ trương chuyển đổi sang NTTS, tuy nhiên việc làm của người dân trong thời điểm này vẫn là vi phạm quy hoạch. Để xử lý tình trạng này, từ đầu năm 2015 đến nay, xã Tân Bình cũng đã tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đối với 6 hộ.
Trao đổi với ông Đinh Văn Mân, Trưởng thôn Tân Việt, xã Tân Lương, chúng tôi được biết thêm: Toàn bộ khu vực trồng lúa trong đê của thôn Tân Việt khoảng 40ha. Đây là đất cấy lúa 1 vụ nhưng năng suất rất thấp, trung bình chỉ đạt khoảng 2-3 tấn/ha do đất dễ nhiễm mặn lại hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn nước mưa. Nhân dân cũng mong muốn được chuyển đổi diện tích này sang nuôi tôm, song để làm được phải tuân thủ quy hoạch của huyện. Thôn đã tổ chức họp các hộ dân bàn phương án hoán đổi diện tích các thửa đất để tiến hành quy hoạch ao nuôi, hệ thống hạ tầng kỹ thuật vùng nuôi tôm theo quy hoạch song chưa thống nhất được.
Trong khi quy hoạch chưa được thực hiện, việc sản xuất tự phát sẽ gây ra những hệ lụy về môi trường, đặc biệt là gây khó khăn khi xử lý dịch bệnh. Do đó, thiết nghĩ trong quá trình triển khai thực hiện quy hoạch NTTS, Đầm Hà cũng cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý quy hoạch để tránh tình trạng đầu tư NTTS kiểu “mạnh ai nấy làm” trong dân.
(Theo báo Quảng Ninh)