(vasep.com.vn) Tính từ đầu năm đến hết tháng 7/2021, sản lượng phile cá minh thái của Nga tăng 35% (15.754 tấn) lên 61.248 tấn, trong khi sản lượng cá bỏ đầu, rút ruột (H&G) giảm 27% (157.987 tấn) xuống còn 417.755 tấn, do tiếp tục xung đột thương mại với thị trường chính là Trung Quốc. Tổng sản lượng của Nga giảm 18% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 655.995 tấn.
Nhu cầu và giá cả tăng mạnh mẽ đang thúc đẩy sự gia tăng sản xuất cá phi lê, với việc tăng thêm các trại nuôi của Hội đồng Quản lý Hàng hải (MSC). Việc cấp chứng chỉ cho một phần ngành đánh bắt ở Biển Bering của Nga có nghĩa là các công ty có thể bán nhiều philê được chứng nhận MSC hơn trong nửa cuối năm khi ngư trường ở Biển Okhotsk bị đóng cửa.
Đối với cá H&G, các trục trặc thương mại với Trung Quốc vẫn còn và đang được cải thiện rất chậm.
Các thùng chứa cá minh thái H&G của Nga đã bắt đầu được vận chuyển lại từ Busan, Hàn Quốc sang Trung Quốc với khối lượng nhỏ sau khi bị đình trệ vào tháng trước. Việc trung chuyển qua Busan với giấy chứng thư vệ sinh của Nga không còn được chấp nhận nữa, mà H&G phải được nhập khẩu sang Hàn Quốc sau đó tái xuất sang Trung Quốc.
"Các lô hàng đã được mở lại; không phải quá cảnh mà là nhập khẩu sang Hàn Quốc và xuất khẩu sang Trung Quốc với giấy chứng thư vệ sinh của Hàn Quốc. Ban đầu, Nga đề nghị cấp giấy chứng nhận quá cảnh nhưng Trung Quốc và Hàn Quốc không đồng ý. Vì vậy, Trung Quốc và Hàn Quốc phải thống nhất giấy tờ giữa hai bên. ", một giám đốc điều hành hàng đầu của một trong những nhà cung cấp cá minh thái lớn nhất của Nga cho biết (nguồn A).
Tuy nhiên, giao dịch vẫn còn chậm và giá cả đang giảm dù chi phí hậu cần tăng cao hơn nhiều. Ngoài ra, việc sử dụng tàu tramper (tàu có lịch trình linh hoạt) để vận chuyển cá H&G từ ngư trường đến các cảng của Trung Quốc vẫn bị cấm. Cho đến nay, khối lượng còn thấp và phụ thuộc vào nguồn cung cấp container.
"Lượng hàng Nga lưu kho ở Busan rất lớn, tới 80.000 tấn, vì kho ở Nga có hạn. ", một giám đốc điều hành ngành thủy sản hàng đầu của Nga cho biết. Một phần lớn trong số này đã được bán và cam kết với người mua, nhưng lại mắc kẹt trong hệ thống.
Một nguồn tin khác cho biết, có thể vận chuyển khối lượng nhỏ, nhưng cần thời gian và rủi ro lớn hơn nếu chuyển khối lượng lớn hơn. “Có thể mất 10, có thể mất 20 ngày", một giám đốc chế biến Trung Quốc đang mua cá minh thái cho biết.
Sau đó, có thể việc dỡ hàng bị kẹt lai ở Trung Quốc và nếu họ phát hiện COVID thì sẽ bị kẹt lại 1-2 tháng, thậm chí 3 tháng. Nhưng đã có thay đổi để nhanh hơn một chút so với trước đây.
Người bán Nga đang đẩy giá cá H&G loại 25cm + (CNF Trung Quốc) lên hơn 1.400 USD/tấn để bù chi phí cao hơn, nhưng người mua không chấp nhận, ông nói. Sau đó, cá H&G khai thác vụ A và cá tồn kho cũ hơn có giá 1.200- 1.300 USD/tấn.
Nhìn vào biểu đồ so sánh có vẻ như mức giá này thấp bất thường. Tuy nhiên, giá trong những năm trước đây dựa trên mô hình chi phí thấp sử dụng tàu tramper để vận chuyển cá trực tiếp từ khu vực này, không qua Busan.
Nhà chế biến Trung Quốc cho biết: " Mức giá 1.200 USD- 1.250 USD là cá chất lượng kém, năng suất thấp hơn. Mức giá 1.300- 1.400 USD cho chất lượng tốt. Đối với giá rẻ hơn, chất lượng không giống nhau".
Các nguồn tin cho biết, nếu người mua muốn chịu tất cả chi phí vận chuyển và rủi ro từ Busan theo điều kiện FOB, giá có thể xuống tới 1.050 USD/tấn.
"Đó là một mức giá rất thấp. Nếu bạn trừ tất cả các chi phí bổ sung từ hậu cần khi sử dụng qua Busan, giá cuối cùng chỉ khoảng 1.000 USD/tấn”.
Không chỉ các công ty đánh cá của Nga phải chịu chi phí cao hơn mà còn cả các nhà chế biến Trung Quốc .Các nhà máy Trung Quốc đang bốc dỡ, dọn dẹp hàng trăm container nguyên liệu - không chỉ cá minh thái - bị giữ lại tại cảng vì các thủ tục kiểm tra COVID nghiêm ngặt.
Một giám đốc điều hành của công ty chế biến Trung Quốc cho biết: "Chúng tôi vẫn còn rất nhiều container ở cảng. Vì vậy, không vội mua nguyên liệu thô, chúng tôi chỉ mua khối lượng nhỏ. Việc bốc dỡ các container mất nhiều thời gian"
Ngoài ra, giá cước vận chuyển tăng vọt, và lượng container trên thị trường thiếu hụt. Các container từ Trung Quốc đến Châu Âu có giá hơn 12.000 USD và phí vận chuyển đến Mỹ đã lên tới 20.000 USD.
Các nguồn tin cho biết, bất chấp tất cả sự bất ổn về logistic, nhu cầu đối với các thành phẩm làm từ cá minh thái vẫn mạnh và giá cả ổn định.
Các hợp đồng lớn với cá phile rút xương PBO vụ B từ các nhà cung cấp của Nga và Mỹ đã được chốt ở mức 3.800 USD/tấn tại xưởng vào đầu năm nay, nhưng thị trường hiện đã lên đến 3.900 USD- 4.000 USD/tấn. Giá PBO vào khoảng 3.700 USD/tấn đối với các đợt giao hàng lớn vào vụ A năm nay và 3.500 USD/tấn vào vụ B năm 2020.
Đầu năm nay, cá đông kép đã được giao dịch ở mức 3.600- 3.700 USD/tấn, nhưng với các giao dịch giao ngay, giá vẫn cao hơn. Chênh lệch giá 1.000 USD/tấn giữa cá minh thái đông lạnh kép và đông lạnh một lần từ hồi năm ngoái đã không còn nữa, chỉ còn 200 USD/tấn, mức này là bình thường.