(vasep.com.vn) Hiệp hội ngư dân cá minh thái Nga (ADM) ước tính: năm 2023, XK cá minh thái của nước này sẽ đạt 880.000 tấn, tăng 13%, giá trị XK đạt 1,2 tỷ USD, giảm 5%. Xu hướng chính là các nhà XK Nga chuyển hướng từ phile sang cá minh thái đông lạnh và surimi. Điều kiện thị trường bất lợi và môi trường pháp lý khiến giá XK cá minh thái sụt giảm, trong khi mức tiêu thụ nội địa vẫn hạn chế.
Trong bối cảnh nhu cầu thấp và giá phile giảm ở châu Âu, các doanh nghiệp Nga đã phải xem xét lại kế hoạch sản xuất và thấy rằng: năm 2023, sản lượng surimi cá minh thái tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2022.
Sản lượng đánh bắt cá minh thái của Nga tính đến ngày 11/12/2023 đã vượt 1,9 triệu tấn, gần bằng tổng sản lượng năm 2022. Theo ước tính của ADM, đến cuối năm 2023, sản lượng đánh bắt tự nhiên có thể lên tới 1,98 triệu tấn, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2022.
Buglak cho biết mức tiêu thụ nội địa của Nga dự kiến sẽ đạt 240.000 tấn vào năm 2023, tăng khoảng 30%.
Tuy nhiên, ADM cảnh báo rằng XK cá minh thái của Nga sẽ bị tác động bởi các biện pháp XK mới của EU. Tháng 11/2023, Ủy ban Châu Âu đã quyết định loại trừ các sản phẩm cá minh thái do Nga sản xuất khỏi hạn ngạch thuế quan tự trị được XK miễn thuế vào các nước EU, ngay cả khi được chế biến ở nước thứ 3.
Từ ngày 01/01/2024, XK phile cá minh thái của Nga vào EU, cũng như phile cá minh thái đông lạnh do các nước thứ ba sản xuất từ cá minh thái Nga, sẽ phải chịu mức thuế 13,7%. Mức thuế mới sẽ gây thêm áp lực lên khả năng cạnh tranh của sản phẩm cá minh thái Nga tại thị trường nước ngoài.
Ngày 22/12, các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã xóa nốt khoảng trống trong lệnh cấm với sản phẩm của Nga, nghĩa là không cho phép XK thủy sản chế biến ở nước thứ ba. Tuy nhiên, mỗi năm Mỹ XK khoảng 20.000-25.000 tấn phile cá minh thái từ Trung Quốc, được sản xuất chủ yếu từ sản phẩm đánh bắt tự nhiên của Nga. Do đó, lệnh cấm XK sẽ kéo theo giá phile cá minh thái tăng ở thị trường nội địa Mỹ.
Các nhà XK cá minh thái cũng phải đối mặt với những khó khăn với mức thuế XK mới từ 4% đến 7% đối với nhiều loại hải sản trong đó có cá minh thái cho đến cuối năm 2024.
Năm 2023, giá XK thủy sản của Nga đã giảm 10% do các DN đưa ra mức giá chiết khấu thấp hơn mức giá của đối thủ cạnh tranh trong bối cảnh bị trừng phạt. Theo ASRF, 10 tháng đầu năm 2023, tổng khối lượng XK thủy sản của Nga đã tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái và giá trị XK tăng 1%.
Bất chấp điều kiện thị trường khó khăn, sản lượng đánh bắt cá minh thái tự nhiên của nước này dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong năm tới, đặc biệt là cá minh thái. Năm 2024, Nga đã tăng TAC cá minh thái ở vùng biển Tây Bering từ 612.000 tấn vào năm 2023 lên 700.000 tấn; các tiểu vùng Biển Bắc Okhotsk và Tây Kamchatka từ từ 322.900 tấn năm 2023 lên 342.500 tấn mỗi tiểu vùng; tiểu vùng Kamchatka-Kuril từ 251.200 tấn năm 2023 lên 266.500 tấn.
Nhìn chung, ngành thủy sản Nga đã báo cáo XK tăng trưởng mạnh trong năm nay. 11 tháng đầu năm 2023, XK thủy sản của Nga đạt 2,1 triệu tấn, tăng 13% so với cùng kỳ năm 2022, với giá trị tăng 1% đạt 5,2 tỷ USD.