(vasep.com.vn) Tháng 4/2016, giá cá tra Việt Nam tăng trong khi nguồn cung trong nước thấp. Một số nguyên nhân đẩy giá cá tra giá tăng mạnh trong tháng 3 và tháng 4 là: phản ứng trước những thay đổi trong quy định tại Mỹ; việc giá tăng như thường lệ do nhu cầu phục vụ cho Triển lãm Brussels tăng; và điều kiện khí hậu thất thường ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Theo Rens Elderkamp, quản lý chiến lược nguồn ứng của Anova Seafood, việc giá tăng không có gì khác lạ do độ mặn ở vùng ĐBSCL tăng lên vào thời điểm này của năm, tuy nhiên, tình trạng năm nay tệ hơn. Trung Quốc đã đóng cửa con đập trên thượng nguồn sông Mekong, làm cho nguồn nước chảy sang Lào, Campuchia, và ĐBSCL Việt Nam ít hơn. ĐBSCL gồm 9 tỉnh, trong đó 3 tỉnh gần biển thường có độ mặn tăng lên trong thời điểm này.
Vùng ĐBSCL chủ yếu nuôi tôm, nếu độ mặn cao hơn sẽ làm chậm sự tăng trưởng của tôm đôi chút. Tuy nhiên, tình trạng thiếu nước năm nay làm 9 tỉnh thành của ĐBSCL đều bị ảnh hưởng, gây chết cá trong các trại nuôi cá tra. Hơn nữa, điều này có thể lặp lại vào các tháng 2, 3, và 4 hàng năm.
Giá cá tra năm 2015 giảm kỷ lục, tuy nhiên, do thiếu nguồn nguyên liệu hiện tại đã đẩy giá cá tra tăng lên nhanh chóng.
Giá cá tra tăng một phần là do ảnh hưởng từ sự thay đổi trong quy định của Mỹ, sau khi Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đảm nhiệm thanh tra cá tra NK. Các nhà XK cố gắng xuất hàng nhiều nhất có thể trước khi quy định mới có hiệu lực từ ngày 01/3. Kết quả đến nay, khi lượng hàng xuất ít đi đã gây ra nhu cầu cá tra cao và giá tăng.
Đầu tháng 4, công ty Hùng Hậu cho biết, giá XK cá tra philê tăng 0,30 USD/kg, lên 2,20-2,30 USD/kg (100% khối lượng tịnh, giá FOB sang EU từ thành phố Hồ Chí Minh).
Các nhà máy thu mua cá tra nguyên liệu cho sản xuất. Một số ý kiến cho rằng điều này có thể đẩy giá cao hơn nữa, trong khi nhu cầu mặt hàng này chưa phải quá mạnh.
Giá cá tra nguyên liệu có thể đã đạt tới đỉnh điểm. Elderkamp cũng cho rằng, vấn đề nhiễm mặn năm nay sẽ qua, và thị trường Mỹ cũng sẽ đi vào ổn định.
Một người nuôi tại ĐBSCL cho biết, giá cá tra nguyên liệu tăng, từ 17.000-18.000 VND/kg đầu năm (0,75- 0,80 USD/kg) lên 21.000-22.000 VND/kg trong tháng 4.
Một số nguồn tin cho biết, nguyên nhân giá tăng là do nhiều người nuôi giảm sản xuất sau một năm giá cá tra thấp, từ năm 2015 đến đầu năm 2016.
Theo trang web của Hội đồng Xuất khẩu Đậu nành Hoa Kỳ (USSEC), nhiều trang trại Việt đã chuyển từ nuôi cá tra sang các loài khác phục vụ cho thị trường trong nước, đã gây ra "sự thiếu hụt cá tra nghiêm trọng ".
Theo các chuyên gia tư vấn DN, đây là lần đầu tiên trong 10 năm mà ngành cá tra phải đối mặt với sự thiếu hụt nghiêm trọng về nguồn nguyên liệu.
Theo Frans Zeeman, giám đốc thu mua của Seafood Connection, nhiều người nuôi giảm sản lượng cá tra do giá thấp. Ông cũng hy vọng giá sẽ quay trở lại mức ổn định.
Vấn đề duy nhất ở đây là nhu cầu thị trường vẫn ổn định, vì vậy chúng ta phải chờ xem phản ứng của thị trường sẽ như thế nào. Seafood Connection đã nhích giá mặt hàng này lên, và khách hàng phải chấp nhận mức tăng này.
Theo tỷ giá USD- EUR hiện nay, việc giá cá tra Việt Nam tăng chưa thực sự ảnh hưởng nhiều đến châu Âu.
Tuy nhiên, Don Kelley, quản lý thu mua của Western Edge Seafood, cảnh báo "đừng bao giờ thờ ơ với tình trạng thiếu hụt cá tra".
Diệu Thúy