Xuất khẩu cá ngừ sang EU chững lại

Năm 2023, trước những biến động từ thế giới và nhu cầu tiêu dùng sụt giảm, nhiều thị trường lớn đã giảm nhập khẩu cá ngừ từ Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều quốc gia trong khối EU vẫn được coi là thị trường ổn định khi xuất khẩu cá ngừ liên tục ghi nhận tăng trưởng dương trong nhiều tháng.

Những ưu đãi về thuế quan từ Hiệp định Thương mại tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA) tiếp tục tạo sức hút cho các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam trong những tháng đầu quý. Tuy nhiên, tính tới thời điểm hiện tại, hạn ngạch ưu đãi thuế quan đã được sử dụng hết, sản lượng đánh bắt cá ngừ tại các khu vực như Ấn Độ Dương được cải thiện, khả năng cạnh tranh của các sản phẩm cá ngừ Việt Nam bị sụt giảm. Các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam đang dần bị lấn át bởi các sản phẩm đến từ các nguồn cung khác như Ecuador, Papua New Guinea hay Seychelles…

Sau khi tăng trưởng trong nửa đầu năm, XK các nhóm sản phẩm thịt/loin cá ngừ của Việt Nam sang EU lại có xu hướng giảm trong nửa cuối năm. Tính đến hết tháng 10, XK nhóm sản phẩm này giảm gần 24% so với cùng kỳ. Trong khi XK các sản phẩm cá ngừ chế biến đóng hộp mã HS16 lại tăng 33%. Tuy nhiên, trong 2 tháng trở lại đây XK các sản phẩm cá ngừ chế biến cũng đang có xu hướng giảm.

Theo số liệu thống kê của Eurostat, các sản phẩm cá ngừ đóng hộp của Việt Nam đang thu hút các nhà NK EU nhờ giá thấp. Trong khi đó, các nhà NK EU phần lớn có xu hướng giảm NK cá ngừ đông lạnh, đặc biệt là cá ngừ đông lạnh nguyên con. Bên cạnh đó, xu hướng mua nguyên liệu thô giảm là do các nhà sản xuất đã tăng dần nhập khẩu thăn đông lạnh sơ chế trong những năm qua, tiết kiệm chi phí nhân công làm sạch cá.

Hiện có 46 DN Việt Nam XK cá ngừ sang các nước EU. Trong đó, dẫn đầu là FoodTech, Bidifisco và Yueh Chyang Canned Food.

Dự báo, các hạn ngạch ưu đãi thuế quan được khởi động lại từ đầu năm 2024 sẽ tạo động lực thúc đẩy XK cá ngừ của Việt Nam sang EU tăng trở lại trong 2 tháng cuối năm nay. Bên cạnh đó, việc XK cá ngừ Ecuador sang EU trở lên khó khăn do hạn hán tại kênh đào Panama cũng sẽ tạo thuận lợi cho cá ngừ Việt Nam trong ngắn hạn.