Trung Quốc thị trường thay thế tiềm năng cho cá ngừ Việt Nam

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, XK cá ngừ của Việt Nam trong tháng 10/2016 đạt hơn 1,7 triệu USD, tăng 42% so với cùng kỳ năm trước. Do đó, tổng giá trị XK cá ngừ trong 10 tháng đầu năm nay vẫn tăng 54% so với 10 tháng đầu năm 2015.

Thời gian qua, do nguồn lợi cạn kiệt và việc áp dụng các lệnh cấm khai thác tại khu vực Thái Bình Dương đã khiến sản lượng khai thác giảm, đồng nghĩa nguồn cung cá ngừ trên thế giới giảm. Để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và sản xuất trong nước, Trung Quốc phải tăng NK cá ngừ nguyên liệu từ các nước khác. Tuy nhiên, nguồn cung từ các nước sang cũng đang ở mức thấp nên NK của nước này đang bị hạn chế. Tổng giá trị NK cá ngừ tươi, ướp đá và đông lạnh của Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm nay giảm 8% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt 62 nghìn tấn.

Tuy nhiên, NK dòng sản phẩm này của Trung Quốc từ Việt Nam đang tăng. Tổng giá trị XK cá ngừ tươi sống và đông lạnh của Việt Nam sang đây trong 10 tháng đầu năm đạt 15,5 triệu USD, tăng 75% so với cùng kỳ năm trước.

Trái lại, trong khi Trung Quốc tăng NK cá ngừ đóng hộp. XK mặt hàng này của Việt Nam sang đây lại giảm. Tổng giá trị XK cá ngừ đóng hộp của Việt Nam sang thị trường này trong 10 tháng đầu năm chỉ đạt 1,2 triệu USD, giảm 36% so với cùng kỳ năm 2015.

Đài Loan hiện là nguồn cung cá ngừ nguyên liệu lớn nhất cho thị trường này. Tiếp đến là Mỹ, Indonesia, Thái Lan và Nhật Bản. Việt Nam hiện là nguồn cung rất nhỏ cho thị trường này.

Hiện hầu hết cá ngừ tươi sống và đông lạnh, bao gồm cả thăn cá ngừ NK vào Trung Quốc để chế biến thành thăn cá ngừ hấp chín và cá ngừ đóng hộp để XK. Còn hầu hết cá ngừ đóng hộp NK vào đây là để tiêu thụ trong nước.

Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ cá ngừ đóng hộp tại thị trường Trung Quốc không lớn. Nguyên nhân là do người Trung Quốc không có thói quen sử dụng đồ ăn nguội, như cá ngừ đóng hộp. Nhưng giới trẻ Trung Quốc đang lựa chọn cá ngừ đóng hộp như một sản phẩm thực phẩm tiện lợi có lợi cho sức khỏe.

Do đó, Trung Quốc sẽ là thị trường tiềm năng cho các sản phẩm cá ngừ tươi, sống, ướp đá và đông lạnh. Nếu Việt Nam có thể tăng sản lương, cũng như chất lượng cá ngừ sau khai thác thì khả năng đẩy mạnh XK dòng sản phẩm sang thị trường này tốt. Vì chúng ta có điều thuận lợi về vị trí địa lý, bên cạnh đó, quy định NK vào Trung Quốc không quá cao như Mỹ và EU. Tuy nhiên, những bất ổn về chính trị là trở ngại lớn cho các DN Việt Nam khi XK sang đây.

Dự báo, Trung Quốc sẽ là thị trường thay thế tiềm năng cho Việt Nam, trong bối cảnh XK sang các thị trường truyền thống gặp khó khăn. XK cá ngừ của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2017 có khả năng sẽ còn tiếp tục tăng.