(vasep.com.vn) Mỹ có thể sớm được quay lại khai thác tại vùng biển khai thác cá ngừ tốt nhất trên thế giới sau khi 17 nước Thái Bình Dương, các quốc gia kiểm soát khu vực biển này đưa ra thỏa hiệp nhằm giải quyết sự bế tắc sau 6 tuần.
Một nhóm các nước quốc đảo Thái Bình Dương, bao gồm cả các quốc đảo nhỏ và đảo san hô như Tuvalu, Tokelau và Quần đảo Marshall, cùng với New Zealand và Australia đã từ chối cấp phép khai thác cho khoảng 36 tàu đánh cá bằng lưới kéo của Mỹ trong vùng biển của họ kể từ đầu năm này sau khi chủ sở hữu của các tàu này, điển hình là các công ty cung cấp cá ngừ hay các cá nhân, từ khi thanh toán theo thỏa thuận tháng 8 năm ngoái.
Điều này đã khiến các tàu của Mỹ không thể truy cập vào vùng biển nơi có khoảng một nửa số cá ngừ vằn trên thế giới được đánh bắt hàng năm. Điều này đã làm mất đi nguồn thu nhập quan trọng cho một số quốc gia nghèo nhất thế giới.
Tổng giám đốc Cơ quan Diễn đàn Nghề Cá các quốc đảo Thái Bình Dương cho biết, hiện các nước này đã đồng ý giảm số ngày đánh bắt bán cho tàu khai thác của Mỹ, phù hợp với yêu cầu của Mỹ, còn những ngày còn lại sẽ được bán cho đội tàu của các nước khác, tàu địa phương.
Cơ quan này đã được chịu trách nhiệm cho việc đàm phán các thỏa thuận nghề cá thay mặt cho các quốc gia Thái Bình Dương.
Các quốc đảo Thái Bình Dương muốn tăng doanh thu và quản lý nguồn lợi cá ngừ bằng cách bán ngày đánh bắt mỗi năm cho 1 trong 2 nước hoặc công ty, các công ty này sẽ phân bổ cho các tàu khác nhau. Giá tối thiểu cho một ngày khai thác là 8.000 USD.
Thay đổi đáng kể
Các tranh chấp hiện tại bắt đầy từ tháng 11/2015 khi chính phủ Mỹ đã yêu cầu có những thay đổi đáng kể trong thỏa thuận tháng 8/2015 mà họ đã thay mặt Hiệp hội Các tàu khai thác Cá ngừ Mỹ thực hiện. Mỹ đã đồng ý trả 68 triệu USD để tàu khai thác của nước này có thể đánh bắt trong 6.250 ngày.
Việc thanh toán hàng quý đầu tiên vào cuối tháng 12, thời gian được phép khai thác sẽ bắt đầu vào đầu tháng 1.
Hiệp hội này muốn giảm bớt 30% ngày đánh bắt và giảm bớt 23 triệu USD phải thanh toán, do giá cá ngừ giảm mạnh. Mỹ có quyền phân bổ ngày đánh bắt theo một hiệp ước gần 30 năm mà có liên quan đến thanh toán viện trợ hàng năm 21 triệu USD cho các đảo.
Các đề xuất mới cần đáp ứng của Mỹ mà không cần bất kỳ cuộc đàm phán nào nữa, và FFA hy vọng rằng giấy phép sẽ có thể được ban hành trong vài tuần tới.
Không có thông tin cụ thể được đưa ra về các đề xuất mới. FFA cho biết cuộc đàm phán đang tiếp tục.
Mỹ đã chính thức rút khỏi hiệp ước đầu vào tháng Giêng năm 2017 và các cuộc đàm phán mới về việc tiếp cận cho các tàu của Mỹ sẽ được thực hiện trong năm tới.