(vasep.com.vn) Ngày 22/5/2019, VASEP đã gửi công văn tới Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN&MT), Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) kiến nghị Bộ TN&MT nhanh chóng xem xét và ban hành QCVN mới thay thế QCVN 11:2015 ngay trong năm 2019. Đây cũng là vấn đề vướng mắc lớn và kiến nghị của toàn ngành chế biến thủy sản trong suốt hơn 2 năm qua.
Hiện quy định về chỉ tiêu Phospho, Amoni, tổng Nitơ trong nước thải sau khi xử lý tại nhà máy chế biến thủy sản (QCVN 11:2015) đang ở mức thấp so với khả năng của thực tế, đa số các nhà máy với đầu tư công nghệ mới và hệ thống xử lý nước thải đầy đủ cũng rất khó để đạt. Do đó, kết quả thanh, kiểm tra hàng năm của ngành môi trường luôn có tỷ lệ lớn các DN không đạt, bị phạt vi phạm hành chính môi trường và đặc biệt là rủi ro cao nếu khách hàng quốc tế biết rằng các nhà máy vi phạm quy định môi trường của Việt Nam.
Những bất cập, vướng mắc này đã được VASEP phản ánh nhiều lần trong hơn 2 năm qua, tại Hội nghị “Triển khai Kế hoạch XKTS 2019” ngày 16/2/2019 do Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường chủ trì tại Tp. Hồ Chí Minh, cũng như tại Hội nghị rà soát các quy định gây khó khăn, vướng mắc cho các DN sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp ngày 1/4/2019 do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ Mai Tiến Dũng chủ trì.
Cách đây hơn 2 năm, ngày 5/10/2017, sau khi nhận được công văn đề nghị góp ý cho Dự thảo QCVN 11:2017/BTNMT về nước thải chế biến thủy sản, VASEP đã gửi Công văn số 152/2017/CV-VASEP góp ý dự thảo này.
Tiếp đó, ngày 23/10/2017, tại Tp. Hồ Chí Minh, VASEP tổ chức Hội thảo khoa học “QCVN nước thải chế biến thủy sản - nỗ lực tuân thủ của các nhà máy và các khó khăn, bất cập” với tham dự của các nhà khoa học môi trường, Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT và cộng đồng DN thủy sản.
Ngày 20/11/2017, VASEP gửi Công văn số 178/2017/CV-VASEP tới Bộ TN&MT báo cáo kết quả hội thảo “QCVN nước thải chế biến thủy sản - nỗ lực tuân thủ của các nhà máy và các khó khăn, bất cập” do VASEP tổ chức 23/10/2017 kèm kiến nghị.
Ngày 26/01/2018, VASEP gửi Công văn số 18/2018/CV-VASEP tới Thủ tướng Chính phủ và Lãnh đạo Bộ TNMT, Bộ NNPTNT kiến nghị tháo gỡ vướng mắc, bất cập của DN trong lĩnh vực xử lý nước thải và bảo vệ môi trường.
Tại cuộc họp ngày 14/01/2018 giữa Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường với đại diện Lãnh đạo VASEP và các DN chế biến thủy sản sau khi VASEP báo cáo vướng mắc trên, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã ủng hộ việc phối hợp cùng Lãnh đạo Bộ TN&MT giải quyết, tháo gỡ.
Ngày 17/4/2018, với sự chủ trì của Thứ trưởng Vũ Văn Tám (Bộ NN&PTNT), Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân (Bộ TN&MT) với đại diện các đơn vị chức năng của 2 Bộ, đại diện VASEP và một số DN chế biến thủy sản tại Hà Nội đã cùng trao đổi, nắm rõ các vướng mắc, bất cập của các DN thủy sản khi thực hiện QCVN 11:2015 liên quan đến chỉ tiêu phospho, Amoni. Kết quả tại cuộc họp Lãnh đạo hai Bộ đã nhất trí sẽ xem xét lại ngưỡng cho phép của các chỉ tiêu Phospho, Amoni, tổng Nitơ đồng thời có lộ trình áp dụng cho QCVN mới trên cơ sở tham khảo quy chuẩn của quốc tế và khảo sát thực tế của ngành.
Tháng 10/2018, đại diện Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT và VASEP đã đi khảo sát các nhà máy chế biến thủy sản trong để thu thập dữ liệu liên quan đến các chỉ tiêu nước thải sau xử lý. Kết quả, VASEP đã có công văn số 20/2019/CV-VASEP ký ngày 28/2/2019 báo cáo kết quả chuyến khảo sát tới Bộ TN&MT và Bộ NN&PTNT để đề xuất sửa đổi QCVN 11: 2015 cho phù hợp.
Tại Hội nghị rà soát các quy định gây khó khăn, vướng mắc cho các DN sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp ngày 01/4/2019 của Tổ công tác của Thủ tướng, Bộ trưởng Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng đã nêu nội dung kiến nghị này là 1/2 vấn đề với lãnh đạo Bộ TN&MT. Tại cuộc họp, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đã ghi nhận khó khăn của DN thủy sản và khẳng định sẽ tiếp tục có đánh giá để sửa đổi phù hợp QCVN 11:2015 trong tương lai. Đồng thời Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cũng cam kết Bộ TN&MT sẽ tiến hành khảo sát thêm hệ thống nước thải tại các nhà máy thủy sản để đánh giá sự phù hợp của các ngưỡng cho phép của chỉ tiêu phospho, amoni và nitơ trong nước thải với từng loại hình chế biến thủy sản để soát xét lại QCVN 11-MT:2015/BTNMT cho phù hợp và Bộ TNMT đồng tình về việc sẽ có lộ trình áp dụng QCVN mới cho các DN để DN có thời gian chuẩn bị.
Tuy nhiên, việc sửa đổi QCVN 11:2015 hiện tại chưa được đưa vào kế hoạch ban hành QCVN trong năm 2019 của Bộ TN&MT và ngưỡng quy định mức Phospho, Amoni, tổng Nitơ trong Dự thảo 1 của QCVN mới thay thế QCVN 11:2015 vẫn đang bằng hoặc nghiêm ngặt hơn so với ngưỡng quy định trong QCVN 11:2015.
Ngày 22/5/2019, VASEP gửi Công văn số 43/2019/CV-VASEP kiến nghị Bộ TN&MT sớm soát xét để ban hành QCVN mới thay thế QCVN 11:2015 ngay trong năm 2019 nhằm thực hiện đúng các cam kết mà lãnh đạo Bộ TN&MT đã nêu tại Hội nghị ngày 1/4/2019, trong đó xem xét:
(1) Quy định ngưỡng của chỉ tiêu phospho vào trong dự thảo QCVN 11: 2017/BTNMT về nước thải CBTS lên mức 40-50 mg/l;
(2) Quy định rõ lộ trình áp dụng phù hợp (5 – 10 năm) cho QCVN mới theo thông lệ quốc tế để các DN chủ động đầu tư, nâng cấp hệ thống xử lý nước thải;
(3) Giữ nguyên mức giới hạn kiểm soát của Amoni và Nitơ như QCVN 11:2015.
Để có đủ các thông tin cần thiết và sớm giải quyết được cho cộng đồng DN, VASEP cũng đề nghị được lãnh đạo hai Bộ sớm sắp xếp một buổi họp giữa VASEP với lãnh đạo hai Bộ để sớm thống nhất nội dung, kế hoạch giải quyết vấn đề này.
Tạ Hà - Hoàng Yến