(vasep.com.vn) Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tính tới 15/12/2021, xuất khẩu tôm của Việt Nam đạt 3,7 tỷ USD, tăng 3,7% so với cùng kỳ năm 2020. Xuất khẩu tôm cả năm 2021 sẽ đạt khoảng 3,88 tỷ USD, tăng 4% so với năm 2020. Trong đó, xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, EU tiếp tục ghi nhận các mức tăng trưởng tốt.
Năm 2021, XK tôm Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đợt dịch Covid-19 lần thứ 4. Bên cạnh đó, dịch Covid làm đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, làm tăng các chi phí nhất là chi phí vận tải biển sang các thị trường. Trong quý III/2021, chế biến, XK tôm giảm liên tiếp trong hơn 2 tháng do nhiều nhà máy ở miền Tây (chiếm 80% sản lượng chế biến tôm cả nước) phải sản xuất “3 tại chỗ” hoặc tạm ngưng để phòng, chống dịch Covid-19. Bắt đầu từ nửa cuối tháng 10, hoạt động chế biến dần phục hồi, kéo xuất khẩu tăng trở lại.
Mặc dù chồng chất khó khăn, XK tôm cả năm 2021 vẫn đạt tăng trưởng dương. Đây là nhờ sự nỗ lực vượt bậc của các doanh nghiệp và chính sách chống dịch thích ứng an toàn, linh hoạt theo Nghị quyết 128/NQ-CP của Chính phủ, mang đến luồng sinh khí mới, giúp cho sản xuất, XK tôm nhanh chóng hồi phục trong những tháng cuối năm 2021, tạo đà XK cho năm 2022.
Điểm sáng của tôm Việt Nam trong năm 2021 là giữ được sự tăng trưởng khá tốt ở thị trường Mỹ trong suốt cả năm. Tính tới 15/12/2021, XK tôm Việt Nam sang Mỹ đạt trên 1 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2020.
Năm 2021, thị phần tôm Việt Nam trên thị trường Mỹ tăng lên 13% từ 11% năm 2020. Trên thị trường Mỹ, tôm Việt Nam cũng gia tăng được khả năng cạnh tranh khi Mỹ tăng gấp đôi thuế chống bán phá giá đối với tôm NK từ Ấn Độ (nguồn cung tôm lớn nhất cho Mỹ). Doanh số bán lẻ tại Mỹ duy trì tăng trong đại dịch. Nhu cầu nhà hàng, dịch vụ thực phẩm tại Mỹ dần phục hồi nhờ các gói kích thích kinh tế của Chính phủ Mỹ và chiến lược mở cửa, sống chung với Covid. Tốc độ tăng trưởng XK tôm của Việt Nam sang Mỹ sẽ tiếp tục kéo dài đến quý đầu năm 2022.
Theo số liệu của FAS.USDA, tính tới tháng 11/2021, tổng NK tôm của Mỹ đạt 809.120 tấn, trị giá 7,2 tỷ USD, tăng 19% về khối lượng và 22% về giá trị. Trong năm 2021 khi đại dịch Covid-19 vẫn hết sức phức tạp, nhu cầu tiêu thụ tôm của Mỹ vẫn tăng trưởng mạnh so với năm 2020. Trong top các nguồn cung chính, NK tôm vào Mỹ từ Ấn Độ, Indonesia, Ecuador, Việt Nam tăng trong khi Mỹ vẫn giảm NK từ Thái Lan, Trung Quốc, Argentina. Tính tới tháng 11/2021, NK tôm vào Mỹ từ Ấn Độ tăng 26% cả về khối lượng và giá trị so với cùng kỳ năm 2020. NK tôm từ Indonesia tăng 7% cả về khối lượng và giá trị, NK tôm từ Ecuador tăng lần lượt 43% và 70% về khối lượng và giá trị, NK từ Việt Nam tăng lần lượt 35% và 11% về khối lượng và giá trị. Ngược lại, NK từ Thái Lan giảm 3% cả về khối lượng và giá trị, NK từ Trung Quốc giảm lần lượt 25% và 24% về khối lượng và giá trị.
Cùng với Mỹ, EU cũng là 1 thị trường NK tôm của Việt Nam ghi nhận sự hoạt động tích cực trong năm 2021. Lũy kế tới 15/12/2021, XK tôm Việt Nam sang EU đạt 576,6 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2020. XK sang 3 thị trường chính (Hà Lan, Đức, Bỉ) tăng lần lượt 8%, 22% và 17%.
Riêng trong tháng 11/2021, XK tôm sang EU đạt 66,5 triệu USD, tăng 86,4%, trong đó, XK hầu hết các nước thành viên đều tăng đột phá: sang Hà Lan tăng 47%, sang Đức tăng 87% và sang Bỉ tăng 118%. Ngoài ra, XK tôm sang một số thị trường khác trong khối cũng tăng ngoạn mục như sang Pháp tăng 161%, sang Đan Mạch tăng 99%, sang Thụy Điển tăng 196%, sang Italy tăng 123%...
Sau một năm Hiệp định EVFTA giữa Việt Nam và EU có hiệu lực, XK tôm Việt Nam sang thị trường EU ghi nhận tăng trưởng khá.
Để khôi phục kinh tế hậu Covid-19, EU đã kích hoạt nhiều gói hỗ trợ, giải ngân các quỹ khôi phục sản xuất nhằm xây dựng lại các chuỗi cung ứng hàng hóa. Những tháng cuối năm 2021, EU rất khan hiếm hàng hóa bởi nhiều đối tác cung ứng cho EU đang phải chống chọi với dịch Covid-19, cộng với áp lực về giá cước vận tải biển tăng cao trong khi nhu cầu tiêu dùng những tháng cuối năm của người dân EU tăng.
Để biết thêm thông tin về sản xuất, xuất khẩu tôm Việt Nam, xu hướng nhập khẩu tôm của thế giới theo chuỗi các năm từ 2016-2021, tác động của dịch bệnh Covid-19 tới xuất khẩu tôm của Việt Nam, xin mời Quý độc giả tham khảo Báo cáo ngành hàng tôm, 2016-2021, dự báo tới năm 2025.