(vasep.com.vn) Các dấu hiệu cho thấy ngành khai thác cua tuyết Alaska khôi phục trong năm nay. Sau cuộc khảo sát năm 2016 với trữ lượng thấp, Sở Thuỷ sản Alaska (ADF&G) đã triển khai vụ đánh bắt cua opilo Alaska với tổng sản lượng khai thác cho phép (TAC) vượt quá ngưỡng pháp lý.
Nhiều người trong ngành lo sợ cuộc khảo với kết quả tiêu cực trong năm nay có thể dẫn đến ngành ngưng hoạt động hoàn toàn, do đó các kết quả của cuộc khảo sát cua biển Đông Bering gần đây đã mang lại một số tin tốt lành.
Tuy nhiên, dữ liệu khảo sát về cua huỳnh đế đỏ mang lại kết quả ngược lại, với tổng sinh khối giảm, do vậy sản lượng cua huỳnh đế đỏ năm 2017 dự kiến thấp.
Nhóm lập kế hoạch khai thác cua của Hội đồng Bắc Thái Bình Dương bắt đầu cuộc họp 3 ngày tại Seattle từ ngày 19/9/2017 với những dữ liệu mới từ các cuộc điều tra trong mùa hè tại Biển Bering. Cuộc khảo sát cua tuyết cho thấy các chỉ số trong những năm tới tương đối tốt đồng thời có những yếu tố tích cực đối với trữ lượng cua trong năm nay.
Tuy nhiên, dữ liệu điều tra trên mới là sơ bộ, và đang được phân tích trước khi được chuyển thành các mô hình phân tích trữ lượng. Sau đó, ADF&G đưa ra quyết định cuối cùng về tổng sản lượng cho phép, và xem xét liệu ngành có vượt quá ngưỡng sinh học đối với khai thác thương mại hay không.
Quyết định này sẽ không được thực hiện cho đến tuần thứ nhất hoặc thứ hai trong tháng 10/2017.
Vào năm 2016, ADF&G ấn định tổng mức TAC là 21,57 triệu pao. Theo thông báo của cơ quan này, TAC trong vụ khai thác năm 2016/2017 giảm là do sinh khối khảo sát đối với cả cua tuyết đực và cái trưởng thành giảm cũng như tỷ lệ cua mang trứng cao trong quần thể khai thác. Ngoài ra, hoạt động khai thác cũng đã giảm từ vụ 2007/2008; trong đó sản lượng năm 2015/2016 ở mức thấp nhất kể từ năm 2005/2006.
Sản lượng cua tuyết cua dự kiến tăng so với kết quả khảo sát năm 2016 ở hầu hết các loại, nhưng mức độ sinh khối vẫn còn ở mức thấp hơn so với mức trung bình trong vòng 20 năm qua. Sau đây là những thay đổi lớn trong số liệu điều tra so với năm 2016.
Sinh khối cua tuyết cái trưởng thành và ước lượng mức độ phong phú tăng mạnh nhất, từ 818 triệu tấn năm 2016 lên 2,087 tỷ tấn năm nay. Số lượng cua cái chưa trưởng thành cũng tăng so với 2,13 tỷ tấn năm 2016, lên 2,49 tỷ tấn. Sinh khối cua cái vị thành niên cũng tăng lên 66.240 tấn, cao nhất trong 9 năm qua. Đây là mức cao trong vòng 6 năm qua với kỳ vọng sản lượng tăng trở lại trong những năm tới.
Đối với cua đực, tổng sinh khối tăng từ 63.210 tấn lên 83.960 tấn; nhưng chủ yếu là ở cua đực chưa trưởng thành. Những con cua đực trưởng thành giảm từ 21.960 tấn trong năm 2016 xuống còn 20.520 tấn trong cuộc khảo sát năm 2017, đây là mức giảm duy nhất được ghi nhận trong số liệu điều tra.
Sinh khối ước tính cua tuyết đực có kích thước được phép khai thác là 52.149 tấn với độ phong phú loài là 151,7 triệu tấn, chiếm 4% tổng cua đực. Sinh khối này vẫn thấp hơn nhiều so với mức trung bình trong 20 năm qua là 126.464 tấn.
Cua đực trưởng thành đạt mức 57,8 triệu con, thấp nhất trong năm nay. Cua tuyết trưởng thành có kích thước khoảng 93 mm, tương đương 3,7 inch; cua tuyết đực có kích thước được phép khai thác là 78 mm, tương đương với hơn 3 inch.
Phân tích của cuộc khảo sát này và ý nghĩa của nó sẽ được nhóm lập kế hoạch thực hiện tại các cuộc họp trong tuần cuối tháng 9/2017. Tuy nhiên, từ quan điểm thị trường cho thấy có nhiều yếu tố tích cực hơn đối với trữ lượng cua tuyết vào năm 2017 so với năm 2016.
Vì vậy, mặc dù tổng TAC chưa ước tính được, và có thể giống năm 2016, các chỉ số về trữ lượng cua tuyết năm 2017 mang lại nhiều hy vọng mới.
Cua tanner
Mức độ phong phú của cua tanner tiếp tục giảm. Tổng cua đực có kích cỡ được phép khai thác phía đông và phía tây biển Bering chỉ đạt 56,7 triệu tấn trong năm nay, so với 73,1 triệu tấn năm trước.
Cả hai khu vực đều cho thấy sản lượng cua đực giảm. Theo đó, ở khu vực phía Đông có 21,8 triệu tấn cua đực có kích cỡ thích hợp, giảm so với mức 20,2 triệu tấn năm 2016; trong khi khu vực phía tây giảm từ 51,3 triệu tấn năm 2016 xuống còn 34,9 triệu tấn.
Sinh khối năm 2017 ở khu vực phía Đông đối với cua tanner đực có kích cỡ thích hợp ước tính đạt 15.614 tấn, cao hơn mức trung bình trong 20 năm là 12.148 tấn.
Có 3 điểm sáng khác đối với cua bairdi. Thứ nhất, cua bairdi cái ở độ tuổi trưởng thành và chưa trưởng thành, ngày càng tăng về số lượng ở khu vực phía đông. Điều này rất quan trọng vì tổng sản lượng được phép khai thác được đưa ra dựa trên sự phong phú của cua cái, do đó mức tăng từ 9,1 triệu tấn vào năm 2016 lên 15,4 triệu vào năm 2017 là một tín hiệu tốt.
Điểm tích cực thứ hai là ở khu vực phía tây, những con bairdi chưa trưởng thành đã tăng hơn gấp đôi từ 42,6 triệu tấn năm trước lên 101,1 triệu tấn trong năm nay.
Và cuối cùng, lượng cua bairdi chưa trưởng thành đã tăng từ 75,2 triệu tấn vào năm 2016 lên 98,8 triệu tấn trong năm nay. Tuy nhiên, mức độ phong phú của cua cái trưởng thành ở khu vực phía tây đã giảm từ 42,6 triệu tấn xuống 35,6 triệu tấn.
Sinh khối ước tính năm 2017 đối với cua tanner/bairdi ở khu vực phía Tây là 21,288 tấn; cao hơn rất nhiều so với mức trung bình trong 20 năm là 16.213 tấn, mặc dù giảm so với mức năm ngoái là 31.225 tấn.
Cua huỳnh đế đỏ vịnh Bristol Bay
Cuộc khảo sát đối với cua huỳnh đế đỏ ở khu vực Vịnh Bristol cho kết quả thấp. Trong đó, sự phong phú đối với cua đực có kích cỡ hợp pháp đạt mức thấp nhất trong 5 năm qua, với 6,4 triệu tấn, giảm so với mức 7,1 triệu tấn năm 2016.
Việc khai thác cua huỳnh đế đỏ được quản lý dựa vào sinh khối con ở độ tuổi sinh sản, gồm cả cua đực và cái. Tổng sinh khối năm nay đối với cả cua đực và cái trưởng thành là 49.526 tấn, giảm so với 58.851 tấn năm ngoái. Tuy nhiên, cả cua đực và cái chưa trưởng thành đang có dấu hiệu tăng lên với 10% ở cua đực chưa trưởng thành và 50% ở cua cái chưa trưởng thành; một dấu hiệu tốt cho năm 2018.
Sản lượng cua huynh đế đỏ vịnh Bristol Bay năm 2017 dự kiến đạt 7,6 triệu pao.
Vào năm 2017, nhiệt độ nước đáy biển trung bình trong đợt khảo sát đầu tiên (ngày 4-6/6/2017) là 1,7 độ C, thấp hơn nhiệt độ trung bình trong cùng khoảng thời gian trong vòng 4 năm trước.
Các tác giả ghi nhận sự dao động về độ phong phú loài và sinh khối của bảy loài cua thương mại từ năm 1975 đến năm 2017. Tổng sinh khối cua trưởng thành cho thương mại giảm từ khoảng 300.000 tấn xuống dưới 100.000 tấn giữa những năm 1980, tăng lên dưới 500.000 tấn trong những năm đầu thập niên 90 do tuyết dày hơn và sản lượng cua tanner tăng, đạt khoảng 200.000 tấn trong giai đoạn 2005-2015, nhưng đã giảm xuống còn khoảng 100.000 tấn vào năm 2017.