(vasep.com.vn) Các nhà nhập khẩu ghẹ xanh của Mỹ đang gặp khó khăn. Họ đang lên kế hoạch cho các đơn hàng của mình trong vòng 6 tháng đầu năm mà không nắm được lộ trình phân phối vắc xin COVID-19 trên toàn quốc hay thời gian ngành dịch vụ thực phẩm sẽ mở vào mùa hè.
Đây thường là thời điểm trong năm mà Indonesia, nước XK lớn nhất của Mỹ đang giảm sản lượng, nguồn cung thiếu hụt và giá cả leo thang. Trong ngày 12/1/2021, thịt thân ghẹ xanh (jumbo lump) tiệt trùng từ Indonesia có giá 23,75-24,25 USD/pao, tăng nhẹ so với mức 23,5-24 USD/pao vào ngày 7/1/2021. Đây không phải là một sự thay đổi lớn khi giá trung bình cho sản phẩm ghẹ cùng kích cỡ được báo cáo trong tháng 7/2020 ở mức 21-21,5 USD/pao.
Nhu cầu bán lẻ vẫn lớn, nhưng các nhà hàng đang gặp khó khăn do hậu quả của đại dịch, đặc biệt là hiện nay việc ăn uống ngoài trời đã bị hạn chế do thời tiết lạnh hơn.
Từ tháng 3-8/2020, doanh số bán hàng tại một nhà nhập khẩu ghẹ lớn của Mỹ đã giảm từ 30% đến 50%. Doanh số được cải thiện trong tháng 9 và tháng 10/2020 nhưng giảm lại trong tháng 11 và tháng 12/2020. Một số nhà nhập khẩu không phục vụ trong lĩnh vực bán lẻ đã thực sự bị tác động.
Áp lực giá ngày càng tăng có thể là do nguồn cung thấp. Theo Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), trong 11 tháng đầu năm 2020 Mỹ đã nhập khẩu tổng cộng 21.408 tấn ghẹ xanh và ghẹ đỏ trị giá 407,2 triệu USD từ các quốc gia, giảm 9% về khối lượng và giảm 22% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019.
Nhập khẩu ghẹ từ hầu hết các nguồn nhập khẩu giảm, bao gồm Venezuela (-8%), Philippines (-36%), Việt Nam (-8%), Trung Quốc (-19%), Ấn Độ (-30%) và Mexico ( -12%).
Trong 11 tháng đầu năm 2020, Indonesia chiếm 55% tổng lượng nhập khẩu ghẹ của Mỹ. Quốc gia này đã XK sang Mỹ 11.277 tấn, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2019, mặc dù giá trị XK chỉ đạt 217 triệu USD, giảm 9% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, đến thời điểm này dường như Indonesia chưa sẵn sàng để tăng sản lượng XK ghẹ so với năm 2020. Thường là tuần đầu tiên của tháng 1 hoặc tháng 2, thời điểm cuối mùa mưa ở Indonesia, sản lượng cua ghẹ bắt đầu đạt đỉnh, nhưng năm nay điều này vẫn chưa xảy ra.
Trong khi đó, nhiều nhà nhập khẩu ghẹ của Mỹ tiếp tục trữ hàng, vì họ không tin tưởng vào thị trường khi đại dịch tiếp tục gia tăng. Doanh số bán hàng dự đoán sẽ được cải thiện khi vắc xin được phân phối. Tuy nhiên, lượng khách đến nhà hàng trong năm 2021 sẽ giảm so với năm 2019 cho đến thời điểm đó vì California, Pennsylvania và các bang tiêu thụ ghẹ lớn khác chiếm đến 75% dịch vụ ăn uống tại nhà hàng.
Các vấn đề khác như thiếu container rỗng, bao bì và can kim loại cũng góp phần làm cho nguồn cung thiếu hụt và giá cao hơn. Ngoài ra, đồng Rupiah Indonesia đang tăng giá trị, khiến giá ghẹ xanh đắt hơn cho các nhà nhập khẩu Mỹ. Giá ghẹ xanh Indonesia (Portunus armatus) giảm trước khi mới tăng lại gần đây. Theo dữ liệu của NOAA, giá trung bình ghẹ xanh Indonesia (BSC)trong tháng 1/2020 ở mức 20,85 USD/kg trước khi giảm vào tháng 6/2020 xuống17,48 USD/ kg. Đến tháng 11/2020, giá trở lại mức 17,97 USD/kg. Rất khó để dự đoán, giá BSC có thể tăng lên mức nào, khi sản phẩm này đã đạt đỉnh ở mức 30 USD/kg jumbo lump trong tháng 5/2018 trước khi giảm gần 7 USD trong năm 2019.
Giá ghẹ đỏ dự kiến cũng sẽ tăng
Trong khi BSC của Indonesia đã bắt đầu tăng giá, giá trung bình của ghẹ đỏ (Portunus haanii) từ Trung Quốc phần lớn vẫn giữ giá. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng khả năng giá sẽ thay đổi.
Trong ngày 12/1/2021, giá ghẹ jumbo lump RSC thanh trùng ở Trung Quốc có giá bán buôn trung bình từ 14,60 USD-15,20 USD/pao, tăng nhẹ so với mức trung bình 14,50 - 15,10 USD/pao trong tuần trước đó và 14,50 USD - 15,15 USD/pao vào cuối tháng 7/2020.
Theo báo cáo của NOAA, giá từ các nhà nhập khẩu hơi khác một chút, từ mức trung bình 13,30 USD/kg vào tháng 6/2020 lên 15,42 USD/kg vào ngày 20/11/2020.
Mức giá RSC tương đối thấp được cho là hệ quả của cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Kể từ cuối tháng 9/2018, các nhà nhập khẩu Mỹ đã phải trả thuế lên tới 35%. Theo NOAA, Mỹ đã phải 15,1 triệu USD thuế quan để nhập khẩu RSC từ Trung Quốc trong 24 tháng đầu tiên của cuộc chiến thương mại. Đáp lại, Mỹ chỉ nhập khẩu 1.601 tấn RSC trị giá 25 triệu USD trong 11 tháng đầu năm 2020 so với 4.794 tấn với giá trị 94,4 triệu USD trong cả năm 2018.
Do việc tìm nguồn cung RSC từ Trung Quốc trở nên khó khăn hơn, Việt Nam đã trở thành nguồn cung cấp ghẹ phổ biến hơn. Trong 11 tháng đầu năm 2020, Mỹ đã nhập khẩu 2.132 tấn ghẹ từ Việt Nam, phần lớn là RSC. Nhu cầu về RSC "đã tăng lên rất nhiều do chênh lệch giá ghẹ xanh". Bất cứ khi nào chênh lệch giá lớn, ghẹ đỏ sẽ có nhu cầu nhiều hơn nhưng giá sẽ tăng.
Sản lượng ghẹ Venezuela dự báo giảm
Với BSC Indonesia, nguồn cung thấp hơn và ghẹ đỏ đắt hơn do cuộc chiến thương mại, trong khi đó một nguồn cung khác sẽ phải đối mặt với nhiều áp lực hơn là Venezuela. Quốc gia Nam Mỹ xuất khẩu ghẹ xanh Đại Tây Dương (Callinectes sapidus), giống loại ghẹ được đánh bắt ở Vịnh Chesapeake của Mỹ và Vịnh Mexico. Đây là loài có nhu cầu cao nhất và có giá đắt nhất trong các loài ghẹ ở Mỹ.
Tuy nhiên, sau đợt nhiễm vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus vào năm 2018, nhiều nhà nhập khẩu đã bắt đầu đưa ghẹ Venezuela qua chế biến áp suất cao (HPP). Ngoài ra, sự bất ổn của Chính phủ và nền kinh tế Venezuela đôi khi gây ra khó khăn cho hoạt động vận tải. Venezuela cũng đưa ngành đánh bắt ghẹ vào tình trạng cấm khai thác trong 2 tháng mỗi năm, bắt đầu từ ngày 15/8, đây là một trong những nguyên nhân trong việc giảm nhập khẩu trong những tháng bị ảnh hưởng.
Trong 11 tháng đầu năm 2020, Venezuela đã XK sang Mỹ 2.134 tấn ghẹ, trị giá 32,6 triệu USD, chiếm 10% tổng khối lượng và 8% tổng giá trị nhập khẩu ghẹ của Mỹ trong giai đoạn này. Tuy nhiên, JJ McDonnell, một nhà bán buôn có trụ sở tại Elkridge, Maryland cho rằng việc NK ghẹ từ Venezuela vẫn khó khăn hơn trong thời gian gần đây. Venezuela đang sản xuất số lượng hạn chế thịt ghẹ tươi HPP, nhưng nhu cầu sau kỳ nghỉ lễ thấp, do đó giá giảm rất ít. Các nhà nhập khẩu cho rằng sản lượng trong tương lai sẽ giảm vì chi phí nhập khẩu cao và sản lượng cập cảng thấp.
Giá ghẹ xanh có nguồn gốc từ Venezuela cũng thất thường. Trong ngày 12/1/2021, giá bán buôn trung bình cho sản phẩm jumbo lump ở mức 19,00- 19,50 USD/pao. Mức giá trong ngày 12/11/2020 là 14,50 - 15 USD/pao. Dựa trên dữ liệu của NOAA, các nhà nhập khẩu tính phí trung bình 18,54 USD/kg trong tháng 11/2020 sau khi tính phí chỉ 8 USD/kg vào tháng 5/2020.
(Theo undercurrentnews.com)