(vasep.com.vn) Tháng 8 và 9/2016, XK cá tra sang thị trường Trung Quốc đã đạt mức đỉnh 30,9 triệu USD và 30 triệu USD. Tính đến hết tháng 9/2016, tổng giá trị XK cá tra sang thị trường Trung Quốc – Hong Kong đạt 201,9 triệu USD, tăng 75,6% so với cùng kỳ năm trước. Sau nhiều tháng tăng trưởng không ngừng, Trung Quốc đã vượt EU trở thành thị trường XK cá tra lớn thứ 2 của Việt Nam.
Hiện nay, thị trường Trung Quốc – Hong Kong càng ngày càng tiến gần hơn tới vị trí của thị trường truyền thống và lớn nhất của DN cá tra Việt Nam: Mỹ.
Cho dù đã đưa ra nhiều khuyến cáo về việc thận trọng khi tăng XK sản phẩm cá tra sang thị trường Trung Quốc, nhưng trong nhiều tháng gần đây, XK cá tra sang thị trường này vẫn tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, hoạt động XK ồ ạt này dự báo sẽ “hạ nhiệt” trong vài tháng tới do nhu cầu NK thực tế tại Trung Quốc không lớn, hàng tồn kho nhiều. DN XK cá tra cần cân nhắc và thận trọng hơn với giá trị XK “ảo” tại thị trường này.
Mỹ
Tính đến hết tháng 9/2016, Mỹ vẫn là thị trường XK lớn nhất của cá tra Việt Nam với tổng giá trị đạt 286,8 triệu USD, tăng 23,1% so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù, số lượng DN tham gia XK vào thị trường này không nhiều do thuế chống bán phá giá cao nhưng giá trị lớn. Đây là thị trường truyền thống và lớn nhất của cá tra Việt Nam.
Tuy nhiên, cho đến nay, ngoài khó khăn trên, cá tra Việt Nam cũng vẫn chật vật tại Mỹ do phải cạnh tranh với cá rô phi Trung Quốc và hàng rào thương mại là thuế chống bán phá giá và Chương trình thanh tra cá da trơn sắp sửa khởi động trở lại.
EU
3 năm liên tiếp trở lại đây, XK cá tra sang thị trường EU chưa hồi phục. Tốc độ giảm sút không mạnh nhưng kéo dài dai dẳng. Giá XK cá tra sang EU chững và đòi hỏi cao của khách hàng khiến nhiều DN cá tra Việt Nam nản.
Tính đến hết tháng 9/2016, giá trị XK sang thị trường này đạt 197,1 triệu USD, giảm 9,9% so với cùng kỳ năm trước. Cách đây nhiều tháng, các DN XK cá tra còn hi vọng vào tình hình khả quan hơn tại thị trường Anh và Đức nhưng cho đến cuối tháng 9, XK sang 4 thị trường đơn lẻ lớn nhất là: Anh: tăng 0,1%; Hà Lan giảm 10,7%, Tây Ban Nha giảm 14% và Đức giảm 0,3% so với cùng kỳ năm trước.
Xuất khẩu cá tra sang EU ngay từ đầu năm cho tới thời điểm này vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn.
Thị trường tiềm năng: ASEAN, Mexico, Brazil
Có thể nói, năm 2016 là năm bám trụ nhọc nhằn của các DN XK cá tra, khó khăn chồng chất tại các thị trường XK lớn chưa đủ, XK tại 3 thị trường tiềm năng là ASEAN, Mexico và Brazil cũng không ổn định.
Tính đến hết tháng 9/2016, giá trị XK cá tra sang ASEAN tăng không đáng kể: 0,3%; Mexico giảm 6,9% và Brazil giảm 14,3% so với cùng kỳ năm 2015. Tăng, giảm thất thường tại ba thị trường tiềm năng không thể bù đắp cho sự sụt giảm mạnh liên tiếp tại EU.
Năm 2016 có thể coi là năm thách thức của các DN XK cá tra Việt Nam, có thể nhiều DN hoạt động sản xuất cầm chừng, nhiều DN buộc phải đóng cửa hoặc nhiều DN phải cố gắng duy trì hoặc bám trụ tại các thị trường… nhưng hơn hết đây cũng là thời điểm để các DN nhìn nhận, thay đổi để thích nghi với sự khắc nghiệt và đào thải của thị trường.