(vasep.com.vn) Giữa bối cảnh Mỹ ký lệnh mở rộng – cấm nhập khẩu sản phẩm sử dụng nguyên liệu thủy sản từ Nga, các nhà chế biến Trung Quốc sẽ một lần nữa gia tăng nhu cầu đối với cá tuyết đông lạnh Na Uy.
Năm 2023, xuất khẩu cá tuyết đông lạnh của Na Uy có sự dịch chuyển mạnh mẽ. Thay vì xuất khẩu sang đất nước xa xôi như Trung Quốc, Na Uy hướng tới các quốc gia có khoảng cách địa lý gần hơn. Theo chuyên gia phân tích cá thịt trắng Finn-Arne Egeness, khoảng 80% cá tuyết đông lạnh xuất khẩu của Na Uy được vận chuyển sang châu Âu. Theo đó, năm 2023, lần đầu tiên kể từ 2010, Anh “giành giật” thị phần của Trung Quốc để trở thành thị trường lớn nhất về giá trị nhập khẩu cá tuyết của Na Uy.
Tuy nhiên, xu hướng này có thể đảo chiều vào năm 2024. Giữa bối cảnh Mỹ ký lệnh mở rộng – cấm nhập khẩu sản phẩm sử dụng nguyên liệu thủy sản từ Nga, các nhà chế biến Trung Quốc sẽ một lần nữa gia tăng nhu cầu đối với cá tuyết đông lạnh Na Uy. “Chúng ta có lý do để tin rằng khi Mỹ ngưng nhập khẩu cá tuyết từ Nga, họ sẽ chuyển hướng sang nguồn cung Na Uy và các khu vực khai thác cá tuyết khác. Tương tự như câu chuyện khi Nga đối mặt với lệnh trừng phạt của các nước phương tây, xuất khẩu cá hồi của Chile đã có cơ hội tăng trưởng vượt bậc”, ông Egeness nói.
Quả thực, theo dữ liệu của Hội đồng Thủy sản Na Uy (NSC), trong tuần đầu tiên của năm 2024, 68% cá tuyết đông lạnh xuất khẩu của Na Uy đã “thẳng tiến” sang Trung Quốc, chỉ 34 tấn trong tổng số 977 tấn được vận chuyển tới EU.
Ngoài việc dịch chuyển thị trường, trong năm 2024, các nhà xuất khẩu cá tuyết Na Uy sẽ chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ về giá. Cá tuyết cỡ nhỏ (1-2,5 kg/con) đang chịu sự cạnh tranh gay gắt từ cá minh thái Alaska; theo đó, với nguồn cung dồi dào, cá minh thái Alaska có thể khiến giá cá tuyết Na Uy giảm tới 20%. Ngược lại, cá tuyết cỡ lớn (từ 4 kg trở lên) đang khan hiếm trên thị trường, do đó giá tăng cao so với những tuần trước, lên 67 NOK/kg.
Cá tuyết cỡ lớn là mặt hàng được ưa chuộng trong thương mại cá clipfish, đặc biệt tại các nhà hàng ở Bồ Đào Nha và Italy, tiêu dùng cá clipfish luôn luôn ở mức cao. Sau khi khép lại năm 2023 với mức 25 NOK/kg, giá cá tuyết cỡ lớn (loại 4-6 kg/con) ở tuần thứ 2 năm 2024 (8-14/1) đã lập kỷ lục mới với 67 NOK/kg (giá trung bình ghi nhận tại phiên đấu giá cá thịt trắng ở Norges Rafisklag).
Điều thú vị là, giá cá tuyết cỡ nhỏ cũng tăng từ 38 NOK/kg lên 42 NOK/kg. Lý giải điều này, ông Egeness cho biết: “Các phân tích của tôi chỉ ra rằng nguồn cung cá tuyết Đại Tây Dương sẽ giảm xấp xỉ 14% trong năm 2024. Một khi nguồn cung của sản phẩm thay thế giảm, giá sản phẩm chính sẽ tăng. Ngoài ra, sự biến động của giá cả còn phụ thuộc vào chi phí sinh hoạt, lãi suất vay, giá nhiên liệu, và cạnh tranh từ mặt hàng thay thế”.