(vasep.com.vn) Chiến tranh Nga-Ukraina đã khiến thế giới biến động về mọi mặt, bao gồm cả thủy sản. Tuy nhiên, một trong những biến động ít được chú ý là giá cá tuyết hake gia tăng bởi nhiều nhà sản xuất surimi và những nhà NK khác đổ xô mua loại cá này để thay thế cho cá minh thái.
Vụ khai thác cá tuyết hake bắt đầu từ 15/5 và kéo dài tới tháng 9. Giá tại cảng đạt khoảng 0,12 USD/pao, tăng so với thời điểm kết thúc mùa thu hoạch năm ngoái với 0,09 USD/pao-0,10 USD/pao.
Việc định giá đã diễn ra trước khi cuộc chiến tranh Nga-Ukraina bùng nổ, và tác động của cuộc chiến tranh này tới giá cá tuyết hake nếu có, vẫn sẽ chưa rõ ràng, khi các đội tàu đánh cá ở Bờ Tây bắt đầu hoạt động trong vài tuần tới.
Thị trường cá thịt trắng lớn mạnh trước khi chiến tranh Nga-Ukraina bùng nổ. Tác động của cuộc chiến này có thể rất lớn. Tuy nhiên nếu chiến tranh tiếp tục nhưng thị trường cá trắng vẫn tích cực.
Việc Mỹ, Châu Âu và nhiều quốc gia khác cấm nhập khẩu trực tiếp cá của Nga đã khiến giá cá minh thái đạt mức cao kỉ lục và có khả năng tiếp tục tăng.
Giá giao ngay cá minh thái rút xương, đông lạnh một lần của Mỹ ghi nhận mức cao chưa từng có với giá 4,600 USD/tấn.
Số liệu thị trường ghi nhận nhu cầu ngày càng tăng đối với cá tuyết hake – loại cá thường được dùng làm nguyên liệu thay thế để làm surimi. Kể từ khi bùng nổ chiến tranh Nga - Ukraine vào 24/2, khối lượng và giá xuất khẩu cá hake từ Mỹ đã tăng đáng kể, đặc biệt vào tháng 3. Nguyên do là giá surimi cá hake tăng theo xu hướng giá và nhu cầu thế giới đối với surimi cá minh thái Alaska. Cá minh thái Alaska của Nga không được lựa chọn do ảnh hưởng từ chiến tranh với Ukraine. Hạn ngạch cá minh thái Alaska cũng đã bị cắt giảm khoảng 20%.
Năm ngoái, Hội đồng Quản lý Nghề cá Bắc Thái Bình Dương khuyến nghị cắt giảm 19% xuống còn 1,11 triệu tấn đối với hạn ngạch cá minh thái ở phía Đông Biển Bering và Quần đảo Aleutian. Việc phê duyệt tăng 25% tổng sản lượng cá minh thái được phép đánh bắt (TAC) ở Vịnh Alaska năm 2022 lên 141.117 tấn cũng không thể bù đắp được hạn ngạch bị cắt giảm.
Việc cắt giảm TAC đã giải thích cho số lượng cá tuyết hake xuất khẩu của Mỹ trong trong tháng 3/2022 đạt mức kỉ lục với 3,69 triệu pao cá tuyết hake tươi và đông lạnh, trị giá 3,96 triệu USD. Con số này cao hơn gần 304.800 pao, tăng 1,55 triệu USD, cao hơn lượng cá hake tươi và đông lạnh mà Mỹ nhập khẩu trong tháng 3/2021 (với 3,39 triệu pao, trị giá 2,31 triệu USD).
Tính tổng tháng 3/2022, 3,68 triệu pao cá tuyết hake được cấp đông; phần còn lại là cá tươi. Trong tháng 3/2021, con số này là 3,38 triệu pao cá tuyết đông lạnh.
Nhà sản xuất surimi lớn thứ hai của Mỹ, Aquamar, đã trộn thêm cá tuyết hake, cá itoyori và cá tuyết xanh phương Bắc vào món surimi, bởi giá cá minh thái tăng cao và mong muốn nguyên liệu món surimi phong phú, linh hoạt hơn.
Giá cá minh thái, cũng như các nguyên liệu đầu vào và chi phí sản xuất khác, tiếp tục tăng và cuộc chiến Nga-Ukraine xuất hiện giống như việc “đổ thêm dầu vào lửa”.
Tổng sản lượng khai thác cá tuyết hake của Mỹ từ tháng 3/2015 đến tháng 3/2020 rất thấp so với cùng kì 2 năm qua. Khối lượng dao động từ 260.300 pao năm 2019 lên 1,77 triệu pao năm 2020 với mức trung bình là 1,02 triệu pao hàng năm.
Năm 2020, lượng cập cảng thương mại cá tuyết bắc Thái Bình Dương đạt tổng cộng 546 triệu pao, trị giá 36,8 triệu USD.
Trà My