(vasep.com.vn) Đầu năm nay, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc đã khiến cho nhập khẩu các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp, được dán nhãn cá ngừ thịt sáng, vào Mỹ giảm mạnh. Trung Quốc là nước cung cấp hàng đầu các sản phẩm này cho thị trường Mỹ trong nhiều năm, nhưng do xung đột chính trị, lượng giao hàng của nước này đã giảm hơn một nửa. Tuy nhiên, các nhà sản xuất đồ hộp Trung Quốc đã bán phá giá các sản phẩm cá ngừ thuộc họ cá ngừ đóng hộp với giá cực thấp để chống lại mức thuế cao mà Mỹ đang áp cho các sản phẩm này và đẩy các đối thủ khác ra xa. Xuất khẩu các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp của Trung Quốc sang Mỹ đã phục hồi, khối lượng XK trong 9 tháng đầu năm nay đã tăng 17% so với cùng kỳ năm 2019, đạt hơn 5,3 nghìn tấn.
Tổng nhập cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp vào Mỹ trong 9 tháng đầu năm 2020 đạt 11.891 tấn, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2019, nhưng thấp hơn 7% so với năm 2018. Giá trung bình NK các sản phẩm này vào Mỹ trong 3 quý đầu năm 2020 ở mức 2.839 USD/tấn.
Kể từ tháng 10/2018, cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung xảy ra đã đẫn đến việc thuế nhập khẩu các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp NK từ Trung Quốc vào Mỹ tăng lên 25%. Các nhà sản xuất đồ hộp Trung Quốc đã thống trị phân khúc thị trường dịch vụ thực phẩm chất lượng thấp này trong nhiều năm, và trong khi nước này vẫn cung cấp phần lớn khối lượng các sản phẩm này thì tác động của việc tăng thuế là không thể tránh khỏi.
Trước khi xảy ra chiến tranh thương mại giữa 2 nước, Trung Quốc cung cấp khoảng 70% tổng lượng NK cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp của Mỹ. Năm 2019, thị phần của nước này đã giảm xuống còn khoảng 42%. Kể từ đầu năm 2020, các nhà chế biến Trung Quốc đã mạnh tay hạ giá sản phẩm xuống mức 2.500 USD/tấn, nhưng bất chấp mức giá cực thấp, khối lượng XK của nước này sang Mỹ vẫn giảm trong nửa đầu năm.
Tuy nhiên, bước sang quý 3/2020 xu hướng này đã đảo chiều. Các nhà NK dịch vụ thực phẩm Mỹ đã bị thu hút bởi đợt giảm giá này và nhu cầu bắt đầu tăng trở lại trong tháng 7. Các nhà XK Trung Quốc đã XK được 2.458 tấn trong quý 3/2020.
Hầu hết các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp được NK vào Mỹ được dành cho thị trường dịch vụ ăn uống, các sản phẩm này được dùng như một sản phẩm thay thế giá rẻ cho cá ngừ đóng túi/hộp thịt sáng truyền thống như cá ngừ vằn. Tuy nhiên, năm nay ngành dịch vụ thực phẩm đã bị đóng cửa do đại dịch Covid-19. Và các nhà hàng tại Mỹ đã bắt đầu mở cửa lại trong tháng 7 và tháng 8. Điều này đã góp phần thúc đẩy lại nhu cầu của người mua trong giai đoạn này. Lượng tiêu thụ các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ của Mỹ chỉ trong tháng 8 đã đạt gần 3.000 tấn, đây là mức cao nhất trong 1 tháng kể từ năm 2015.
Cùng với Trung Quốc, nguồn cung cá thuộc họ cá ngừ cho Mỹ từ Thái Lan và Việt Nam cũng đạt mức cao nhất trong giai đoạn này. Các đơn hàng XK của hai nước này trong quý 3 cao hơn nhiều so với nửa đầu năm 2020.
Thái Lan tiếp tục củng cố vị trí của mình khi tăng mạnh thị phần tại phân khúc thị trường các loài cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp trong 9 tháng đầu năm 2020, tăng 343% so với cùng kỳ năm 2019. Điều kỳ lạ là giá trung bình các sản phẩm này của Thái Lan cao hơn hầu hết các nước đối thủ khác.
So sánh giá sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ với sản phẩm cá ngừ vằn
Giá trung bình các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp trong quý 3 của Trung Quốc ở mức 2.510 USD/tấn, đây là một trong những mức giá thấp nhất từ trước tới nay trong số các đối thủ cạnh tranh sản phẩm này. Sau khi bị đánh thuế cao, các sản phẩm này của Trung Quốc sẽ có giá xấp xỉ 3.137 USD/tấn. Đây là mức giá khá rẻ đối với các sản phẩm cá ngừ được dán nhãn cá thịt sáng tại Mỹ.
Sự bán phá giá các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp đặc biệt rõ ràng khi so sánh với giá cá ngừ vằn đóng hộp. Ví dụ, quý 3/2020, giá trung bình các sản phẩm cá ngừ vằn đóng hộp của Trung Quốc ở mức 4.445 USD/tấn, sau khi tính gộp cả thuế sẽ ở mức 5.556 USD/tấn.
Trong khi, Thái Lan, nước thống trị thị trường cá ngừ đóng hộp của Mỹ, đã bán các sản phẩm cá ngừ thịt sáng với mức giá trung bình 4.218 USD/tấn, sau khi tính thêm 12% thuế áp cho các sản phẩm cá ngừ ngâm muối NK vào Mỹ thì giá sẽ tăng lên mức 4.724 USD/tấn. Các mặt hàng cá thuộc họ cá ngừ của Thái Lan đang được bán với giá 3.192 USD/tấn trước thuế, mức giá này rẻ hơn nhiều so với các sản phẩm cá ngừ đóng hộp khác trên thị trường.