Công văn này của Bộ Tài chính thực hiện Công văn số 138/TCTCCTTHC ngày 31/12/2023 của Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính về việc xử lý phản ánh, kiến nghị của các cơ quan thành viên Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính, trong đó có 03 phản ánh, kiến nghị của Hiệp hội VASEP.
Trước đó, ngày 08/12/2023, VASEP đã gửi công văn số 108/CV-VASEP tới Văn phòng Chính phủ, Hội đồng tư vấn CCTTHC để báo cáo các vướng mắc, khó khăn về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính của doanh nghiệp thủy sản tháng 11/2023 trong đó có 3 kiến nghị nói trên đối với Bộ Tài chính.
Theo công văn số 1432/BTC-TCT của Bộ Tài chính ngày 2/2/2024, Bộ Tài chính đã có ý kiến liên quan đến 3 kiến nghị của Hiệp hội VASEP như sau:
Thứ nhất, liên quan đến kiến nghị Bộ Tài chính xem xét có văn bản hướng dẫn cho tất cả các Cục thuế địa phương và các doanh nghiệp để các loại phế liệu, phế phẩm, phụ phẩm thủy hải sản (dù của mặt hàng sơ chế hay chế biến) nhưng chưa chế biến thành sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường thì không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT ở khâu kinh doanh thương mại.
Trả lời của Bộ Tài chính là:
- Trường hợp các loại phế liệu, phế phẩm được xác định là sản phẩm thủy hải sản chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường bằng các hình thức quy định tại khoản 1 Điều 4 Thông tư số 219/2013 của BTC nếu do doanh nghiệp, hợp tác xã nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ bán cho doanh nghiệp, hợp tác xã ở khâu kinh doanh thương mại thì không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT theo quy định tại khoản 5 Điều 5 Thông tư số 219/2013/TT-BTC.
Trường hợp các loại phế liệu, phế phẩm của các mặt hàng thủy hải sản được xác định là mặt hàng đã qua chế biến thì phải kê khai nộp thuế GTGT theo thuế suất của mặt hàng phế liệu, phế phẩm bán ra.
Thứ hai, liên quan đến kiến nghị Bộ Tài chính có văn bản hướng dẫn thống nhất cho các bên liên quan để cho phép dù áp dụng bất kỳ thủ tục hay hình thức trả hàng nào thì bên Mua - bên Bán vẫn được phép tự lựa chọn hình thức hóa đơn phù hợp với hoạt động kinh doanh của DN với điều kiện vẫn đảm bảo việc kê khai thuế thống nhất, phản ánh đúng bản chất giao dịch giữa hai bên.
Ý kiến của Bộ Tài chính là: Về nguyên tắc, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP quy định chỉ có người bán lập hóa đơn. Theo đó, khi trả lại hàng hóa thì người bán thực hiện lập hóa đơn điều chỉnh hoặc thay thế hóa đơn đã lập, ghi nhận giảm doanh thu đầu ra, người mua ghi nhận giảm doanh thu đầu vào tương ứng.
Hiện nay, Bộ Tài chính đang xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, trong đó dự kiến quy định cụ thể đối với nội dung này.
Thứ ba, nội dung đề xuất của VASEP liên quan đến việc hoàn thuế GTGT. Ý kiến trả lời của Bộ Tài chính như sau:
* Về việc cấp mã của cơ quan thuế trên hóa đơn điện tử:
Việc cấp mã của CQT trên hóa đơn điện tử dựa trên thông tin của doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh lập trên hóa đơn. Người bán phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, chính xác của hóa đơn điện tử lập khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cũng như các thông tin trên hóa đơn khi gửi hóa đơn đến CQT để cấp mã cho hóa đơn.
* Đối với các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh: Hiện nay danh sách các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh được ngành Thuế cập nhật, công khai trên Website của cơ quan Thuế, NNT có thể truy cập vào Website để biết các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh.
* Về việc hoàn thuế GTGT: Để kịp thời ngăn các chặn hành vi gian lận trong hoàn thuế, cơ quan thuế phối hợp với các cơ quan có liên quan để kiểm tra xác minh các hồ sơ hoàn thuế có dấu hiệu rủi ro cao, đây là biện pháp cần thiết và là một trong các biện pháp nghiệp vụ của cơ quan thuế. Khi doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ điều kiện hoàn thuế thì được hoàn thuế GTGT theo quy định pháp luật.
Vừa qua, Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định số 78/QĐ-TCT ngày 2/2/2023 về áp dụng QLRR trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chức năng cảnh báo sớm và thông qua việc đối chiếu dữ liệu hóa đơn với tờ khai để xác định doanh nghiệp có nhiều dấu hiệu nghi ngờ gian lận trong quản lý và sử dụng hóa đơn đưa vào diện kiểm tra, thanh tra ngay, ngăn chặn tình trạng xuất khống hóa đơn kịp thời, ngăn chặn gian lận trong hoàn thuế GTGT và chống thất thu cho NSNN. Tổng cục Thuế ban hành Quy trình hoàn thuế kèm theo Quyết định số 679/QĐ-TCT ngày 31/5/2023, Quyết định số 1388/QĐ-TCT ngày 18/9/2023 về áp dụng rủi ro trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT. Theo đó, việc giải quyết hoàn thuế được triển khai thực hiện thống nhất trên nguyên tắc quản lý rủi ro theo quy định của pháp luật thuế, pháp luật quản lý thuế.
Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về thuế GTGT, quản lý thuế và hóa đơn điện tử cùng các pháp luật có liên quan để hạn chế, ngăn chặn được tình trạng thành lập doanh nghiệp ma để phát hành, sử dụng không hợp pháp hóa đơn điện tử nhằm gian lận hoàn thuế, trục lợi NSNN.
Sau công văn số 108/CV-VASEP ngày 08/12/2023 gửi VPCP, ngày 9/1/2024, VASEP đã gửi báo cáo về kết quả sản xuất, xuất khẩu thủy sản năm 2023 – cơ hội, thách thức trong 2024 và các kiến nghị giải pháp củng cố, gia tăng năng lực cạnh tranh ngành hàng. VPCP đã có công văn số 893 ngày 7/2/2024, theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang có ý kiến chỉ đạo:
Các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Lao động – Thương binh và Xã hội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các Bộ, ngành có liên quan và Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ven biển nghiên cứu các thông tin và kiến nghị tại Báo cáo của Hiệp hội VASEP; theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ động, tích cực có giải pháp để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và giải quyết các kiến nghị đó, kịp thời kiến nghị, đề xuất Thủ tướng Chính phủ những nội dung vượt thẩm quyền.