(vasep.com.vn) Willem van der Pijl, Giám đốc điều hành của Diễn đàn Tôm Toàn cầu và chủ sở hữu của Shrimp Insights cho rằng, mặc dù 2023 là một năm đầy thách thức đối với ngành tôm trên thế giới, tuy nhiên vẫn nhìn thấy 1 vài điểm tích cực giúp tăng cường khả năng phục hồi lâu dài của ngành.
Ông cho rằng, sự kiện quan trọng trong năm 2023 bao gồm việc thành lập Hội đồng Tôm Toàn cầu. Đây là cơ quan thương mại được thành lập với mục tiêu tăng nhu cầu tôm trên toàn thế giới và trọng tâm ban đầu là thị trường Mỹ.
Một sự kiện mà Van der Pijl đặc biệt tự hào – và cũng là sự kiện mà ông giúp môi giới – là thỏa thuận giữa các bên chủ chốt trong chuỗi giá trị tôm nhằm thúc đẩy phát triển các loại thức ăn bền vững hơn và cải thiện phúc lợi cho tôm. Thỏa thuận này sẽ dẫn đến việc Albert Heijn, nhà bán lẻ lớn nhất Hà Lan, bán tôm do Cofimar nuôi ở Ecuador theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt.
Trong thức ăn cho tôm, họ thay thế 15% bột cá bằng bột côn trùng do Protix sản xuất; 30% dầu cá có dầu tảo của Veramaris; bột cá và dầu còn lại đến từ các phụ phẩm chế biến và từ nghề cá được Marin Trust chứng nhận ở Ecuador. Ngoài ra, hàm lượng đậu nành trong thức ăn sẽ đến từ các nhà sản xuất có nguồn gốc rủi ro thấp không liên quan đến nạn phá rừng hoặc chuyển đổi đất đai.
Về mặt phúc lợi động vật, họ hợp tác với các trại sản xuất giống để đảm bảo không loại bỏ tôm bố mẹ.
Theo van der Pijl, dự án ban đầu sẽ sản xuất 1.000 tấn tôm được nuôi theo các tiêu chuẩn này và lô tôm đầu tiên sẽ có mặt tại Albert Heijn vào tháng 2 hoặc tháng 3/2024. Và dự kiến con số này sẽ tăng gấp đôi để mở rộng dự án sang các siêu thị khác.
Diễn đàn Tôm Toàn cầu chỉ ra 2 điểm nổi bật chính là: 1 là làm thế nào để tăng nhu cầu tiêu dùng đối với tôm bền vững; 2 là làm thế nào để hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời giảm chi phí sản xuất để đối phó với mức giá thấp hơn.
Nhìn vào các xu hướng, Van der Pijl dự đoán năm 2024 sẽ là một năm đầy thách thức nữa đối với ngành tôm.
Về khối lượng XK tôm: Ecuador tiếp tục tăng trưởng, Ấn Độ ổn định, Indonesia và Việt Nam sụt giảm.
Willem cho rằng khối lượng sẽ tiếp tục tăng nhưng tăng chậm hơn những năm trước, dẫn đến việc giá sẽ phục hồi do cung vẫn đang cao hơn cầu.
Ấn Độ đang có xu hướng đầu tư vào chế biến GTGT. Trong đó, tôm tẩm bột là mặt hàng khá nổi bật vì không bị áp thuế chống bán phá giá ở Mỹ. Trung Quốc từng là quốc gia XK hàng đầu tôm GTGT tuy nhiên sự ảnh hưởng của luật chống bán phá giá đã gíup Việt Nam và Indonesia vươn lên. Ấn Độ hoàn toàn có thể bỏ xa các đối thủ khác vì nhân công và tôm rẻ hơn nhiều.
Van der Pijl dự kiến năm 2024 sẽ rất bận rộn khi ông được giao nhiệm vụ biên soạn một bản hướng dẫn dài 150 trang về toàn bộ chuỗi giá trị của ngành tôm Ấn Độ vào đầu năm nay. Mục đích chính là để thế giới thấy tôm Ấn Độ có tác động to lớn đến nền kinh tế đất nước và sinh kế của hàng trăm, hàng nghìn người dọc theo chuỗi giá trị.