Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cùng các doanh nghiệp thủy sản hội viên trên toàn quốc chân thành cảm ơn Quý Bộ đã luôn hỗ trợ và đồng hành cùng VASEP trong việc tháo gỡ các vướng mắc, bất cập trong công tác xuất nhập khẩu thủy sản và xúc tiến thương mại tại các thị trường.
Với kim ngạch XK tôm trong năm 2017 là 3,85 tỷ USD, tăng 22,3% so với năm 2016, ngành tôm Việt Nam đã tạo ra cột mốc mới về sản xuất, xuất khẩu. Theo kế hoạch đề ra của Bộ NN&PTNT, ngành tôm Việt Nam sẽ cố gắng đạt kim ngạch XK 10 tỷ USD vào năm 2025 với tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 15% mỗi năm và giữ vị trí kim ngạch xuất khẩu hàng đầu trong ngành thủy sản Việt Nam. Hiện tại, ngành sản xuất tôm Việt Nam có tốc độ tăng trưởng tốt trong 4 tháng đầu năm 2018, đạt kim ngạch XK xấp xỉ 1,02 tỷ USD, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên trong tháng 5/2018 giá tôm nguyên liệu lại giảm sâu gây tâm lý hoang mang trong người nuôi, có thể ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu năm 2018. Trước tình hình trên Hiệp Hội đã có bài trình bày tại Hội Nghị Bạc Liên ngày 3/6.
Từ các nhận định về tình hình giá tôm trong thời gian tới, Hiệp Hội xin kiến nghị một số vấn đề sau:
1. Để chia sẻ khó khăn chung hiện nay cho người nuôi tôm, ngoài việc động viên các Doanh nghiệp chế biến tiêu thụ tốt, các đơn vị cung ứng tôm giống, thức ăn, chế phẩm nuôi tôm cần xem xét để giảm giá cho người nuôi. Xin đề xuất Chính Phủ, Bộ NN&PTNT có các chính sách hỗ trợ nhằm động viên các nhà cung cấp đầu vào có cơ chế mua bán cùng chính sách giá cả phù hợp cho người nuôi, giúp người nuôi vựơt qua các khó khăn hiện nay và ổn định giá thành nuôi tôm trong tương lai.
2. Về lâu dài, để nâng tầm giá trị tôm Việt trên thương trường quốc tế, tôm Việt phải được nuôi sạch theo chuẩn quốc tế như ASC, BAP. Có như vậy, tôm Việt mới có cơ hội lên kệ trong các siêu thị lớn cao cấp, có giá tiêu thụ tốt và ổn định. Muốn nuôi chuẩn quốc tế thì các hộ nuôi nhỏ lẻ không thể thực hiện được vì chi phí lớn. Tôm Việt trên 95% từ ao nuôi nhỏ lẻ, cho nên nuôi tôm cánh đồng lớn trở thành một nhu cầu cấp thiết và lâu dài. Như vậy, cần gấp những mô hình hợp tác hóa trong nuôi tôm cũng như các giải pháp mạnh mẽ cho việc tích tụ đất đai hình thành các trang trại nuôi tôm chuẩn mực quốc tế. Từ đó có hướng đi trong tái cơ cấu sản xuất nuôi tôm để có kết quả tốt hơn trong dài hạn.
3. Xin kiến nghị Chính Phủ tiếp tục quan tâm các hoạt động ngoại giao cấp cao để Hoa Kỳ tháo gỡ nhanh các rào cản thương mại, nhất là việc áp thuế chống bán phá giá tôm. Rào cản này đang là một trở ngại lớn cho sức cạnh tranh của Tôm Việt Nam mặc dù hiện nay đã có công ty Minh Phú không bị áp thuế và đang chiếm gần 50% lượng tôm Việt Nam xuất khẩu vào Hoa Kỳ. Hiện nay, Tôm Việt Nam chỉ chiếm khoảng 10% trong tổng số tôm nhập khẩu vào Mỹ do những rào cản về áp thuế chống bán phá giá so với 32% của Ấn Độ, hay so với 70% của cả Ấn Độ, Thái Lan và Indonesia.
4. Qua tìm hiểu các nguồn thông tin không chính thức, được biết hiện nay Trung Quốc đang chuyển qua mua nhiều hơn tôm Ấn Độ và Ecuador mà theo họ là có cỡ tôm lớn và giá rất rẻ. Do đó xin kiến nghị Chính Phủ có biện pháp tăng cường kiểm soát hoạt động tạm nhập tái xuất tôm Ấn Độ và Ecuador qua Cảng Hải Phòng để vào Trung Quốc nhằm hạn chế tối đa tình trạng gian lận thương mại trong hoạt động này, cũng như kéo các khách hàng Trung Quốc quay trở lại mua tôm Việt Nam.
Đỗ Hương
