Thời gian qua, Hiệp hội đã nhận được phản ánh của một số DN hội viên về việc vướng mắc trong thực thi các quy định về kiểm dịch cho sản phẩm thủy sản nhập khẩu, cụ thể là quy định cần có giấy chứng nhận kiểm dịch kèm theo hàng mẫu để sản xuất thử nghiệm.
Hiện nay, nhiều nguồn hàng chế biến từ các loài hải sản khác nhau trên thế giới đang có xu hướng được các nhà kinh doanh thủy sản chuyển đến cho các DN Việt Nam để chế biến XK lại cho họ thay vì họ gửi đến Trung Quốc và những nước cạnh tranh với chúng ta.
Như vậy, việc các DN thường xuyên phải cần nhập khẩu các mặt hàng mẫu (khối lượng nhỏ) về Việt Nam để chế biến sản phẩm giá trị gia tăng và gửi XK lại là một việc thông thường và phổ biến. Theo qui định tại Khoản 3 Điều 4 Thông tư số 26/2016/TT-BNNPTNT ngày 30/6/2016 của Bộ NNPTNT quy định về kiểm dịch động vật và sản phẩm động vật thủy sản, khi nộp Hồ sơ khai báo kiểm dịch nhập khẩu sản phẩm động vật thủy sản, đối với các lô hàng mẫu này, DN vẫn phải nộp cho Cơ quan Thú y cửa khẩu Bản sao có xác nhận của DN hoặc bản gốc Giấy chứng nhận kiểm dịch của nước xuất khẩu (Health Certificate – H/C) cho lô hàng đó.
Tuy nhiên, trong thực tế với khối lượng rất nhỏ (thường chỉ khoảng 20 – 30 kg, tương đương 1-2 thùng hàng) và thông lệ quốc tế ở nhiều trường hợp sẽ không có hoặc rất khó để có H/C dẫn đến việc không đáp ứng quy định tại Thông tư 26/2016 kể trên và cơ quan Thú y cửa khẩu không thể đồng ý hoàn tất thủ tục kiểm dịch cho lô hàng đó nên lô hàng không được Hải quan cho phép thông quan.
Trong bối cảnh Thông tư 26/2016 chưa được sửa đổi theo yêu cầu cụ thể của Nghị quyết 19/2017 của Chính phủ, thì hiện nay nhiều văn bản pháp lý của Chính phủ và các Bộ ngành khác đang tạo điều kiện thông thoáng cho các sản phẩm NK với khối lượng ít với mục đích làm hàng mẫu hay làm hàng trưng bày hội chợ, triển lãm nhằm hỗ trợ cho giao thương và các DN trong việc phát triển thị trường, tìm kiếm khách hàng, phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng.
Trên tinh thần của Nghị quyết 19/2016 và Nghị quyết 19/2017/NQ-CP của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho DN, Hiệp hội VASEP xin báo cáo với Quý Bộ và kiến nghị Quý Bộ chỉ đạo:
- Có ngay văn bản của Bộ NNPTNT cho phép hàng mẫu, số lượng nhỏ (dưới 50 kg) với mục đích nhập khẩu làm mẫu phục vụ thử nghiệm, nghiên cứu phát triển sản phẩm hay làm mẫu trưng bày tại hội chợ được miễn kiểm tra và không cần giấy Health certificate do cơ quan thẩm quyền nước xuất khẩu cấp;
- Sửa đổi Thông tư số 26/2016/TT-BNNPTNT theo hướng quản lý rủi ro mà NQ 19/2017 đã ghi rõ, trong đó cho phép hàng mẫu, số lượng nhỏ (dưới 50 kg) với mục đích nhập khẩu làm mẫu phục vụ thử nghiệm, nghiên cứu phát triển sản phẩm hay làm mẫu trưng bày tại hội chợ triển lãm được miễn kiểm tra và không cần giấy Health certificate do cơ quan thẩm quyền nước xuất khẩu cấp.
Đỗ Hương